Trump'ın Grönland hayali yine gündemde
ABD'nin eski Başkanı Donald Trump, başkanlık görevine yeniden başlamaya hazırlık yaparken, Grönland'ı ABD kontrolüne alma konusundaki ısrarını yeniden dile getirdi. Trump’ın bu çıkışı, Grönland yetkililerinden sert bir yanıtla karşılandı.
Truth Social hesabı üzerinden bir açıklama yapan Trump, Grönland’ın ABD için “ulusal güvenlik ve küresel özgürlük adına kritik bir öneme sahip” olduğunu savundu. Trump, Grönland’ın kontrolünün ABD için bir zorunluluk olduğunu ifade ederek, bu konuda kararlılığını yineledi.
“Satılık değiliz”
Grönland Başbakanı Múte B. Egede ise Trump’ın açıklamalarına tepki gösterdi. Egede, yaptığı yazılı açıklamada, “Grönland, Grönland halkına aittir ve asla satılık olmayacaktır. Tarih boyunca verdiğimiz özgürlük mücadelesini koruyacağız” ifadelerini kullandı. Aynı zamanda, Grönland’ın ticaret ve işbirliğine açık bir ülke olduğunu vurgulayan Egede, bu işbirliklerinin Grönland’ın değerlerine saygı temelinde olması gerektiğini belirtti.
ABD’nin Grönland’a olan ilgisi nereden geliyor?
Trump’ın Grönland’a olan ilgisi, yalnızca askeri kaygılardan kaynaklanmıyor. Grönland, yer altı kaynakları bakımından zengin bir bölge. Nadir toprak elementleri, petrol, altın ve uranyum gibi stratejik madenlere sahip olan bu ada, yenilenebilir enerji ve ileri teknoloji alanlarında kritik öneme sahip materyaller sunuyor.
ABD’nin Çin’e olan bağımlılığını azaltma politikası kapsamında, Grönland’daki kaynaklar stratejik bir hedef olarak öne çıkıyor. Ayrıca, ABD’nin Grönland’da bulunan Thule Hava Üssü, hem askeri hem de ulusal güvenlik açısından kritik bir role sahip. Bu üs, Kuzey Kutbu’ndaki ve Atlantik’teki askeri faaliyetleri izleme ve füze saldırılarına karşı erken uyarı sistemlerini destekleme işlevi görüyor.
Tarihi ve stratejik bağlamda Grönland
Grönland, Danimarka’ya bağlı özerk bir bölge olsa da, jeopolitik konumu nedeniyle ABD ile uzun süredir karmaşık ilişkiler içinde. Özellikle 2. Dünya Savaşı sırasında Almanya’nın Danimarka’yı işgali sırasında ABD’nin korumasına alınan Grönland, 1945’te tekrar Danimarka’ya iade edilmişti.
1979’da Grönland’a kendi kendini yönetme hakkı tanınırken, 2009’da bu özerklik genişletildi. Ancak dış politika ve savunma konularında Danimarka’nın yetkisi devam ediyor. ABD ise bölgedeki askeri varlığını artırarak, Grönland’ın stratejik öneminden yararlanmaya devam ediyor.