Tükenmişlik nedir ve bize ne yapar?
Günümüzde en yaygın görülen psikolojik vakalardan biri olan tükenmişlik sendromu; 1970'lerde Amerikalı psikolog Herbert Freudenberger tarafından ortaya atıldı.
Tükenmişlik; iş hayatı, stres, ev ve sosyal hayat gibi birçok alanda kişinin kendini yetersiz, enerjisi tükenmiş olarak hissetmesi olarak tanımlanabilir.
Tükenmişlik sendromu, uzun süredir devam eden stresin iyi yönetilememesi durumunda, vücudun fiziksel, zihinsel ve ruhsal olarak verdiği bir reaksiyondur.
Yaşam içindeki gerilimler, belirsizlikler, kontrolün kişinin elinde olmaması, tükenmişlik sendromunun ortaya çıkmasına neden olan etkenlerdir.
İnsanlar bu durumlarla başa çıkamadıkları zamanlarda, tatminsiz ve başarısız hissettiklerinde, isteksizleşir ve olaylara karşı duyarsızlaşır. Ve tükenir.
Tükenmişlik sendromunun belirtileri
Sendrom; fiziksel, zihinsel ve ruhsal olarak çeşitli semptomlarla kendini gösterebilir.
Kişi fiziksel olarak kendini sürekli yorgun hisseder. Ayrıca,
- uykusuzluk
- bağışıklık sisteminde zayıflama
- sindirim sisteminde bozulma
- çarpıntı
- nefes darlığı
- mide problemleri görülebilir.
Zihinsel olarak dikkat sorunları ortaya çıkar.
- konsantrasyon eksikliği
- dalgınlık
- karar verememe
- çabuk sıkılma
- unutkanlık gibi belirtiler gözlemlenir.
Tükenmişlik sendromu, kişinin yaşamını altüst eden bir durum olsa da tedavisi oldukça kolay ve etkilidir. Sendromun düzeyine göre, tedavi süreci değişkenlik gösterir. Başlangıçta küçük önemler ile kendi kendine iyileşilebilir bir durum olan sendrom, iş yaşamında ve sosyal hayatta yapılacak düzenlemeler ile ortadan kaldırılabilir.
İş hayatındaki sorunları iş saatleri dışında düşünmemeye çalışmak, yeterli miktarda dinlenmek, uyku düzenine özen göstermek ve dengeli beslenmek bu süreçteki en önemli detaylar. Ayrıca düzenli olarak spor yapmak da mutluluk hissi veren hormonların kandaki düzeylerinin yükselmesine neden olur ve sendrom ile mücadelede destek sağlar.
Eğer siz de tükenmişlik sendromuna yakalandığınızı düşünüyorsanız, bir uzmandan tavsiye alabilirsiniz.
Kaynak
- World Health Organization
- Science Focus
- Medical Park