Türk silahlarının büyük müşterileri: Endonezya ve Malezya
ABD merkezli Forbes dergisi, Türkiye’nin son yıllarda Endonezya ve Malezya’ya gerçekleştirdiği silah satışlarını analiz etti.
Endonezya ve Malezya, sadece iki yıl içinde gelişmiş insansız hava araçları, gemisavar füzeleri ve hatta savaş gemileri sipariş ederek Türkiye'nin yerli silah sistemlerinin dikkat çekici ithalatçıları haline geldiler.
Endonezya'nın 17 Ağustos'taki 79. Bağımsızlık Günü'nü kutlayan Milli Savunma Bakanı Yaşar Güler, Ankara'nın “silahlı kuvvetler tarafından yürütülen ortak eğitim ve tatbikatların sayısını arttırma umudunu” dile getirdi.
“Temel amacımız dostluğumuzu ve iş birliğimizi her alanda çok daha güçlü bir seviyeye çıkarmaktır” dedi.
Endonezya Hava Kuvvetleri Genelkurmay Başkanı 1 Temmuz'da Ankara'da Türk Hava Kuvvetleri Komutanı ile bir araya gelerek diğer konuların yanı sıra hava savunmasının güçlendirilmesi konusunda iş birliğini görüştü.
Endonezyalı yetkili önceki günlerde Türkiye'nin yaygın olarak ihraç ettiği Bayraktar TB2 insansız hava aracının üreticisi Baykar’a ait tesisleri ziyaret etti ve şirketin gelişmiş Akıncı insansız savaş hava aracının uçuş gösterisini izledi.
Türkiye ve Endonezya arasındaki savunma bağları, sadece son iki yıl içinde verilen çok sayıda siparişle şüphesiz gelişiyor.
Endonezya Deniz Kuvvetleri, Haziran ayında açıklanan bir girişimin parçası olarak, Bayraktar Akıncı ve Anka SİHA'larını satın almakla ilgileniyor.
Baykar ve TUSAŞ ayrıca Endonezya'nın Dirgantara Indonesia havacılık firması ile de iş birliği yapmaya hazırlanıyor.
Jakarta, 2023 yılında TUSAŞ ile yaptığı 300 milyon dolarlık anlaşma kapsamında ordusu, hava kuvvetleri ve donanması için 12 adet Anka insansız hava aracı sipariş etmişti ve teslimatın Kasım 2025'ten önce tamamlanması bekleniyor.
Endonezya, Türk sistemlerini geniş deniz sınırlarını gözetlemek ve savunmak için uygun görüyor.
Örneğin, Endonezya Savunma Bakanlığı Haziran ayında, bu savaş gemileri için farklı tedarikçilerden silah ithal etme planını revize ederek, yeni Kırmızı Beyaz fırkateynlerini Türk füzeleri ile donatmayı önerdi.
Bu hamle, Endonezya'nın yerli olarak geliştirilen 45 adet Türk Atmaca gemisavar güdümlü füzesini satın almaya karar vermesinin ardından geldi ve Cakarta'yı bu Türk karadan karaya füzesinin ilk ihracat müşterisi yaptı.
Türkiye, Atmaca'yı Amerikan yapımı AGM-84 Harpoon'un yerini alması için üretiyor.
Füzenin karada konuşlu versiyonu Kara Atmaca, Pazar günü en uzun menzilli uçuş testini tamamlayarak yüzen bir hedefi “tam isabetle” vurdu.
Bu füzenin 280+ km’lik bir menzile ve deniz versiyonundan biraz daha ağır bir harp başlığına sahip olduğu iddia ediliyor.
Atmaca Endonezya'nın satın aldığı tek Türk yapımı füze değil.
Türkiye'nin füze üreticisi Roketsan, Kasım 2022'de Endonezya ile Türkiye'nin Bora-1 SRBM'sinin ihraç versiyonu olan Khan kısa menzilli balistik füzesini tedarik etmek için bir sözleşme imzaladı ve bu da Jakarta'yı Türk SRBM'sinin ilk yabancı operatörü yapacak.
Endonezya bu sözleşmeyi, Türkiye'nin katmanlı bir hava savunma sistemi geliştirmesine yönelik bir başka sözleşmeyle birlikte imzaladı.
Bu ikinci sözleşme hakkında kamuoyuna açıklanmış daha az ayrıntı var.
Endonezya Hava Kuvvetleri Komutanı ile Türk Hava Kuvvetleri Komutanı arasında 1 Temmuz'da yapılan ve yukarıda bahsi geçen hava savunma iş birliği toplantısı büyük olasılıkla bu sözleşmenin gidişatına ilişkin görüşmeleri de içeriyordu.
Bu arada Türkiye bu Ağustos ayı başında, tamamı olmasa da büyük ölçüde yerli karadan havaya füzelerden oluşacak olan Çelik Kubbe entegre çok katmanlı ulusal hava savunma sistemini duyurdu.
Aynı genel dönem içerisinde Türkiye, Endonezya'nın batı komşusu Malezya ile de bazı önemli savunma anlaşmaları imzaladı.
Savunma Bakanı Güler Pazartesi günü Malezya'yı ziyaret ederek Malezyalı mevkidaşı ve ülkenin başbakanı ile bir araya geldi. Görüşmelerde ikili savunma iş birliğinin ele alınması şaşırtıcı olmadı.
Malezya, Haziran ayında Malezya Kraliyet Donanması için Türkiye'de üç adet kıyı görev gemisi inşa edilmesini öngören bir sözleşme imzaladı.
Defense News'e göre bu sözleşme “Malezya'nın savunma teçhizatı tedarik etmek üzere hükümetten hükümete imzaladığı ilk anlaşma”.
Türkiye savaş gemilerinin inşasına bu yıl başlamayı ve dört yıldan kısa bir süre içinde teslim etmeyi planlıyor. Gemiler Türk sensörleri ve Atmaca füzeleri ile donatılacak.
Malezya'nın Dayatech Merin şirketi de Mayıs ayında Kuala Lumpur'da düzenlenen DSA 2024 savunma fuarı sırasında Malezya donanmasına ait korvet ve füze botları için Türk Kuzgun gemisavar füzeleri satın almayı teklif etti.
Malezya, Mayıs 2023'te hava kuvvetleri ve polis operasyonlarını desteklemek üzere TUSAŞ ile 91,6 milyon dolar değerinde üç adet Anka insansız hava aracı için sözleşme imzaladığını duyurmuştu.
DSA 2024'te Malezya hava kuvvetlerinden bir temsilci Naval News'e yaptığı açıklamada, insansız hava araçlarının üretiminin ve bunları kullanacak Malezyalı personelin eğitiminin bir yıl sonra hala programda olduğunu söyledi.
Bu kadar çok proje devam ederken, bu on yılın sonunda Endonezya ve Malezya silahlı kuvvetlerinin kendi hava sahalarını ve karasularını gözetlemek ve savunmak için büyük olasılıkla çeşitli Türk yapımı sistemlere sahip olacağı açıktır.