Türkiye'nin sosyal ağ haritası yayınlandı

Bu sanal dünyada ne kadar vakit geçiriyoruz? Zamanımızın nasıl bir kısmını bu platformlarda harcıyoruz? Sosyal ağlarda vakit geçirme noktasında ne kadar bilinçliyiz?

Bu soruların cevaplarının farkında olmamızı sağlayacak bir çalışma yapıldı. Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından hayata geçirilen çalışma, Türkiye ekseninde ortaya koyduğu veriler açısından alanında bir ilk olma özelliği taşıyor.

Projenin lansmanı 25 Aralık 2021 Cumartesi günü Cumhurbaşkanlığı Dolmabahçe Çalışma Ofisi'nde birçok medya mensubunun katılımıyla gerçekleştirildi.

Rakip değil kendisine özgü

Projenin Türkiye'de benzersiz olduğunu belirtmiştik. Dünyada elbette ki benzer projeler var. WeAreSocial tarafından her yıl yayınlanan verilere baktığımızda, Sosyal Ağ Haritası ile çelişen birçok nokta olduğu görülebilir.

Bunun sebebi ise, projenin Türkiye özelinde detaylı bir şekilde çalışılmış, verilerin hassas bir şekilde işlenmiş olması.

Sosyal Ağ Haritası'nın amacı

Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı tarafından hazırlanan Türkiye'nin Sosyal Ağ Haritası platformu, Türkiye'deki sosyal medya kullanımı verilerini veri ve grafiklerle kamuoyu ile paylaşmak, mecraları kullananlara bir farkındalık sunmakla birlikte, akademik anlamda da araştırmacılar için bir kaynak oluşturuyor.

Hayata geçirilen platformda, Türkiye'deki sosyal ağ kullanım alışkanlıkları, internet erişim oranı, oyun tüketimi gibi verilerle, Türkiye'nin dijital hayatının detaylı bir analizini görmek mümkün.

Demografik değişkenlere göre Türkiye'nin sosyal ağ kullanımını inceleyen projede her araştırma döneminde en az 5.000 kişi ile görüşme sağlandı. Toplamda 40'ın üzerinde rapor, 22.200 görüşme ve 200'den fazla interaktif grafikle zenginleştirilen proje, bu alanda kamuoyu, medya ve akademi için başarılı ve ciddi bir kaynak...

Türkiye sosyal ağlara çok alıştı

Araştırmaya göre, Türkiye'de sosyal ağ kullanımı oldukça yaygın. Katılımcıların %84.1'i sosyal ağ kullandığını ifade ediyor. Oldukça yüksek olan bu rakam, Türk halkının sosyal medya ağlarına yoğun ilgisinin bir göstergesi.

En çok WhatsApp kullanıyoruz

Sosyal ağ kullanımında ise WhatsApp başı çekiyor. Kullanıcıların %71'i WhatsApp'ı yoğun bir biçimde kullanıyor. Instagram ise sosyal ağ tercihlerinden %70,5 kullanım oranıyla ikinci. Youtube da en çok kullanılan sosyal ağlardan. Araştırmaya katılanların %62,7'si YouTube'u aktif şekilde kullandığını ifade ediyor. Dünyada en fazla kullanılan TikTok'un ise Türkiye'de kullanım oranı %16,8 ile 6'ncı sırada. Bu detayın ortaya konuşması gdh olarak içimizi rahatlattı diyebiliriz. :)

Günümüz sosyal medyada geçiyor

Kullanıcıların sosyal medya kullanım süreleri de araştırmada kendine yer buldu. Anket sonuçlarına göre kullanıcılar katılımcıların büyük çoğunluğu günlük 1-2 saat arasında sosyal ağlarda zaman geçiriyor. Katılımcıların %40,5'i günde 1-2 saat, katılımcıların %29,1'i 2-4 saat, %20'si ise 0-1 saat zaman geçiriyor.

Pandemide de sosyal medyadaydık

Tüm dünyayı etkileyen pandemi süreci sonrası sosyal medya kullanımı gözle görülür şekilde arttı. Katılımcılar, sosyal ağ kullanımının artma sebeplerine ilişkin soruya %50,6 oranında pandemi ve kısıtlamalar cevabını verdi. Sosyal medya kullanımının artmasının başlıca diğer sebepleri ise, %26,5 oranında zaman geçirme; %11 oranında ise işsizlik olarak öne çıktı.

Sosyal medya denetlenmeli mi?

Son zamanlarda en çok gündemimize gelen sorulardan biri bu. Bildiğiniz gibi, sosyal medyada "itibar suikastı" oldukça yaygın. Rahatlıkla sahte bir profil açan art niyetli biri, istediği kişiyi hedefe koyup, hakkında yanlış bilgilerle itibar suikastına başlayabiliyor. Bu noktada da sosyal medya denetlenmeli mi sorusu gündeme geliyor. Denetlenmeli diyenlerin sayısı azımsanmayacak kadar yüksek. Araştırmaya katılanların %44,2'si evet cevabını veriyor.

Sosyal medya ağlarının neden denetlenmesi gerektiği sorusuna ise katılımcılar %26,1 oranında ahlaka aykırı içeriklerin önüne geçmek cevabını verdi.

Anket katılımcıları neden sosyal medyaya kısıtlama getirilmemesi gerektiği sorusunu da cevapladı. Katılımcılar, %32,9 oranında sosyal medya kısıtlamalarının olmaması gerektiği, çünkü düşünce ve ifade özgürlüğünün kısıtlanmaması gerektiği görüşünde. Yine %26 oranında baskıcı ortamın engellenmesi ve %13 oranında özel alana müdahale edilmemesi görüşleri öne çıkan cevaplar arasında.

Sosyal ağlara karşı şüpheciyiz

Araştırmanın en önemli verilerinden birini de "Sosyal ağların kişisel verilerinizi koruyabildiğini düşünüyor musunuz?" sorusu oluşturuyor. Geçtiğimiz aylarda, sosyal medya devlerinin ve dijital üzerinde hizmet veren platformların veri ihlallerine birlikte şahit olduk. Bütün yaşananlar kullanıcılar üzerinde etki bırakmış görünüyor.

Sosyal ağların verilerimi koruyabildiğini düşünüyorum diyenlerin oranı sadece %17,1.

Sosyal Ağ Haritası projesi, dijitalleşen dünyada sosyal medya alışkanlıklarının analiz edilip buna yönelik politikalar üretme noktasında değerli bir proje. Anket sonuçlarında elde edilen sonuçlar ise sosyal medyada etkin olmak isteyenler için önemli ipuçları içeriyor.

Dört dönemden oluşan raporların biz yukarıda son dönemine ilişkin verileri paylaştık. Çalışmada elde edilen verilerin tamamına ulaşmak için https://sosyalagharitasi.gov.tr/ adresini ziyaret edebilirsiniz.

Sosyal Ağ Haritası IV. Dönem Raporları