Ukrayna Kursk saldırısıyla neyi hedefledi?

Sovyet Mareşali Georgiy K. Jukov, 4-5 Temmuz 1943 gecesi Nazi Almanya’sı ordusunun, Kızılordunun önemli bir kısmını imha etme hedefli, “kesin sonuç” almaya yönelik başlattığı Kursk saldırısı öncesinde komuta ettiği ordunun savunma düzenini bu şekilde tarif ediyordu.

Alman ordusu 5 Temmuz sabahı saat 02.20’de 1 milyon 900 bin piyade, 5 bin 600 tank, 31 bin 400 top ve 3 bin 600 uçaktan oluşan Sovyet gücüne, 780 bin piyade, 3 bin 400 tank, 7 bin 00 top ve bin 800 uçakla saldırdı. Kızılordunun, bölge halkıyla Kursk çevresinde teşkil ettiği mayın tarlaları ve savunma hatları, Doğu Cephesi’ndeki Alman ordusunun sonu oldu. Kursk Muharebesinin ardından Sovyet ordusunun kesintisiz şekilde Berlin’e ilerleyişi başlayacaktı.

Acaba 81 yıl sonra tarih dramatik bir şekilde tekerrür etmenin eşiğinde mi?

Ukrayna ordusu, içerisinde bulunduğu tüm insan, silah ve mühimmat kaynağı krizine rağmen 6 Ağustos 2024 günü yerel saatle 08 sıralarında 22’inci Mekanize Tugayı önderliğinde yaklaşık 10 bin askerle Rusya topraklarındaki Kursk’a saldırı başlattı.

İlk 48 saatte Rus ordusu aralarında Ka-52 saldırı helikopterlerinin de bulunduğu çok sayıda aracını kaybetti, yüzlerce askeri esir düştü. Kremlin yönetimi olağanüstü hal ilan etmesine rağmen 300 kilometre karenin üzerindeki toprağın ve çok sayıda kasabanın Ukrayna ordusunun kontrolüne geçmesine engel olamadı.

Bölgeye gönderilen Rus takviye birliklerinin uydu güdümlü roket sistemleriyle vurulması, Ukrayna harekatının Batılı istihbarat servislerinin desteğini aldığına işaret ediyordu. Her ne kadar Beyaz Saray, “Kursk saldırısı hakkında bilgilendirilmedik” dese de Rus ordusunun çatışmaların birinci haftası dolarken sahada kontrolü sağlayamaması, operasyonun Ukrayna ötesinden planlandığı iddiasını doğrular gelişmelere işaret ediyordu.

Ukrayna ordusunun Rusya topraklarının 15 kilometre derinliğinde köprü başı elde edebilmesi bir yandan da akıllara Wagner ordusunun 2023 yılının Haziran ayındaki isyanını getirdi. Wagner askerleri 48 saat gibi bir sürede Moskova’ya 470 kilometre mesafedeki Lipetsk’e kadar ulaşmışlar, üstelik bu yolculuk esnasında bir elektronik istihbarat uçağı ile saldırı helikopterlerini düşürmüşlerdi.

Ukrayna’nın Kursk saldırısıyla kendi topraklarındaki savunma kabiliyetlerinin kırılganlığı gerçeği bir kez daha sınanmış oldu. Peki Ukrayna ordusunun bu saldırısının hedefi tam olarak nedir?

Kursk saldırısı yeni bir müzakere girişimini sabote mi etti?

Sınırlı insan, silah, zırhlı araç ve mühimmat kaynağına sahip Ukrayna ordusunun bu tür bir operasyona girişmesinin, mevcut konjonktür kapsamında cüretkar bir hamle olduğunu kabul etmek gerekir. Ancak bu harekatın neticesinde stratejik hangi kazanımın elde edileceği meçhuldür. Ukrayna ordusunun şu an için ele geçirdiği toprakları uzun vadede kontrol altında tutması mümkün değildir.

Harekatın belki de tek müspet tarafı Rusya ordusunun Donbas cephesinde elde ettiği taktik başarıları bir süre durduracak olmasıdır. Rusya Donbas cephesindeki kuvvetlerini Kursk’a kaydırmak zorunda kalmış ve bu bölgedeki Rus harekatının durmasıyla Ukraynalı savunmacılar nefes alma fırsatı bulmuşlardır.

Ancak herhalde en önemli sonuç son 2 aydır daha sık gündeme gelen yeni bir barış müzakeresi masası kurulması ihtimalinin yeniden ortadan kalkması ve savaşın uzamasını isteyen ABD-İngiltere ikilisinin ekmeklerine yağ sürülecek olmasıdır.

Kursk saldırısının içerdiği bu amaç, Alman Bild gazetesinin manşetinde niyetleri açık etmiştir. Bild gazetesinin “Alman tankları yeniden Rusya topraklarında” manşetini atarak yaptığı İkinci Dünya Savaşı hatırlatmasına yanıt Rusya Güvenlik Konseyi Başkan Yardımcısı ve eski Devlet Başkanı Dimitri Medvedev’den geldi.

Medvedev sosyal medyadan yayımladığı mesajda

ifadesini kullanarak, Kursk saldırısı ile amaçlanan tahrikin hedefine ulaştığını ilan etti.

Ukrayna’nın Kursk saldırısı nasıl noktalanır bilinmez. Ancak kesin olan bir şey var ki, 2022 yılında Mart ayında “İstanbul Anlaşması”nın çöpe atılması gibi, şu sıralarda Rusya ile Ukrayna’yı müzakere masasına oturtmak için kapalı kapılar arkasında yürütülen bir teşebbüs daha boşa gitmek üzere.