Zengezur Koridoru: Bölgesel işbirliğine açılan kapı

Azerbaycan'ın batı bölgeleriyle Nahçıvan Özerk Cumhuriyeti'ni birbirine bağlayacak Zengezur Koridoru, bölgesel işbirliğinin önünde yıllardır duran engelleri ortadan kaldıracak.

Nüfusunun çoğunluğu Azerbaycan halkından oluşan Nahçıvan, Rusya'daki 1917 Bolşevik Devrimi'nin ardından 28 Mayıs 1918'de bağımsızlığını ilan eden Azerbaycan'ın sınırları içinde kaldı.

Azerbaycan'da Rus ordusunun işgaliyle 1920'de Sovyet yönetimi kurulurken, Sovyetler, Azerbaycan ile Nahçıvan arasındaki toprak parçası olan Zengezur bölgesini Ermenistan'a bıraktı. Böylece Nahçıvan'ın Azerbaycan'ın diğer bölgeleriyle karasal irtibatı kesildi.

Bugün, Azerbaycan'ın batı illeri ile arasında kara bağlantısının bulunmaması, Nahçıvan'ın gelişiminin önündeki en büyük engel olarak gösteriliyor.

Azerbaycan, Rusya ve Ermenistan arasında 2. Karabağ Savaşı sonrasında yapılan üçlü bildiride, Azerbaycan toprakları ile Nahçıvan arasında ulaşım hatlarının açılması maddesi yer alıyor.

Azerbaycan, Zengezur Koridoru olarak nitelendirdiği güzergahın kendi topraklarındaki kısmında demir yolu ve kara yolu çalışmalarını büyük oranda tamamlasa da Ermenistan, Azerbaycan ile kalıcı barışın sağlanması hususunda ilerlemeye rağmen bu konuda henüz adım atmadı.

Bunun üzerine Bakü ve Tahran yönetimi, Nahçıvan'ı İran üzerinden Azerbaycan'ın Batı illerine bağlayacak kara yolu ve demir yolu köprüsünün inşası konusunda anlaştı.

Eski demir ve kara yolları onarılmayı bekliyor

Halihazırda Sovyetler Birliği zamanında aktif olarak kullanılan Nahçıvan'ın Salamalik istasyonundan geçen hat, Ermenistan üzerinden Ağbend'e ulaşsa da 1991'den beri kullanılamıyor.

​​​​​​​Zengezur Koridoru'nun Ermenistan'dan geçmesi durumunda söz konusu eski demir yolunda bulunan tünellerin onarılması gerekiyor.

Öte yandan demir yoluna paralel olarak Ermenistan'a, oradan da Azerbaycan'a bağlanan toprak yol bulunuyor. Bu yolun da onarılıp genişletilerek araç geçişine açılması gerekiyor.

Zengezur Koridoru olarak adlandırılan 43 kilometrelik bu yolun tamamlanması durumunda Nahçıvan'dan Azerbaycan'a doğrudan ulaşım sağlanacak, bölge ekonomisi gelişecek.

Bölgesel işbirliği artacak

Azerbaycan ve Ermenistan, 7 Aralık'ta ilk kez ortak açıklama yayınlayarak iki devlet arasında güvenin güçlendirilmesine yönelik önemli adımların atılması konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu.

Bu gelişme ve Nahçıvan'ın İran üzerinden inşa edilecek yollarla Azerbaycan'ın batı illerine ulaşımının sağlanması, bölgesel işbirliğinin önünde yıllardır duran engellerin ortadan kaldırılmasını sağlayacak.

Jeopolitik ve jeoekonomik açıdan bölge ülkeleri için önem taşıyan Zengezur Koridoru ile Güney Kafkasya'da yeni entegrasyon açılımlarının başlaması öngörülüyor.