29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’na özel | 5 film önerisi
Cumhuriyetin 101. yılını kutladığımız 29 Ekim 2024 Cumhuriyet Bayramı yani bugüne özel, sizler için Cumhuriyet Bayramı’nı anlatan 5 filmi bir araya getirdik.
29 Ekim 1923 tarihinde Türkiye Büyük Millet Meclisi’nde uzun süren toplantılar sonrasında ilan edilen Cumhuriyet, 100 yıldır kutlanıyor. Ankara'da "Yaşasın Cumhuriyet" sesleri eşliğinde 101 pare top atılmasıyla ilan edilen Türkiye Cumhuriyeti, 101. kez meydanlara 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nı kutlamak üzere iniyor. Biz de, 29 Ekim Cumhuriyet Bayramı’nı anlatan ve o dönemi yansıtan 5 filmi sizler için bu yazıda bir araya getirdik.
BİR CUMHURİYET ŞARKISI | 2024
Şu anda sinemalarda olan ve vizyonda izlenebilen Bir Cumhuriyet Şarkısı filmi, 1934 yılının Türkiyesi’ne odaklanıyor. ran Şahı Rıza Pehlevi, Mustafa Kemal’i ziyaret edecek. Ancak Mustafa Kemal, Pehlevi’yi alelade bir törenle ağırlamaktan ziyade, daha şenlik dolu bir etkinlikle ona görsel şölen sunmayı diliyor. Bu sebeple Münir Hayri Egeli ile görüşüyor ve Paris’te izleyip çok etkilendiği opera sanatını Türkiye’de başlatmak istiyor. Türk müzisyen Ahmet Adnan Saygun’un Paris’te tahsil gördüğünü öğrenen Atatürk ve Egeli, Saygun’dan 26 günde bir opera hazırlamasını istiyor. Mustafa Kemal Atatürk’ün isteğiyle hazırlanan ilk Türk operası 'Özsoy' un 26 günde hazırlanma sürecine odaklanan filmde, bir grup insanın bu süreçte yaşadıkları zorluklar ve son dakikalara kalan bir sanat mücadelesi anlatılıyor.
Yönetmenliğini Yağız Alp Akaydın’ın üstlendiği filmde; Salih Bademci Ahmet Adnan Saygun’a, Ahmet Rıfat Şungar Münir Hayri Egeli’ye, Ertan Saban Mustafa Kemal Atatürk’e, Şifanur Gül Nükhet’e, Birce Akalay Nimet Vahid’e, ve Okan Yalabık Osman Zeki Üngör’e hayat veriyor.
CUMHURİYET | 1998
Yönetmenliğini Ziya Öztan'ın üstlendiği 1998 yapımı sinema filmi, TRT tarafından hazırlandı. Kurtuluş Savaşı sonrası olayları konu alan Cumhuriyet, savaşı sona erdiren Mudanya Mütarekesi'nden başlayarak 1930'lu yılların ortalarına kadar geçen olayları konu alıyor. Filmde Savaş Dinçel, Rutkay Aziz, Dolunay Soysert, Hülya Aksular ve Ayda Aksel gibi oyuncular yer alıyor.
SON AKŞAM YEMEĞİ | 2023
Levent Onn’ın yönettiği ve geçtiğimiz yıl sinemaseverlerle buluşan film, Mustafa Kemal Atatürk'ün "Arkadaşlar, yarın Cumhuriyet'i ilan edeceğiz" dediği ve Cumhuriyet düşüncesinin ortaya konulduğu 28 Ekim 1923 akşamı Çankaya Köşkü'nün mutfağında ve yemek salonunda gelişen olayları anlatıyor. Filmde Onur Tuna, Mustafa Kemal Atatürk’e hayat verirken; ayrıca Pelin Akil, Engin Şenkan, Yasemin Baştan ve Necip Memili gibi oyuncular da rol alıyor.
BİR MİLLET UYANIYOR | 1966
Yönetmenliğini Ertem Eğilmez'in üstlendiği film, Gazeteci/yazar Nizamettin Nazif Tepedelenlioğlu'nun 1933 tarihli Bir Millet Uyanıyor adlı yapıtından uyarlandı. Birinci Dünya Savaşı ve Çanakkale Savaşı’nda yaşananlar, şehitler ve geri kalanların evlerine dönmesini anlatan film; Kurtuluş Savaşı hazırlıklarında Çanakkale'de başarılı olan 96. Alay'ı konu ediniyor. Altın Portakal ödüllü filmde; Kartal Tibet, Yüzbaşı Davut'u, Erol Taş, Koca Ahmet'i, Münir Özkul, Tilki Onbaşı'ya hayat veriyor.
DERSİMİZ: ATATÜRK | 2010
Turgut Özakman'ın senaryosunu yazdığı ve Hamdi Alkan’ın yönettiği film, Atatürk'ün hayatını konu alıyor. Halit Ergenç’in Atatürk'ü canlandırdığı ve Çetin Tekindor’un da rol aldığı filmde; Ulu önder Atatürk, gerçekten de çocuklarımıza layığıyla öğretiliyor mu? Sorusu irdeleniyor. İlkokul 5. sınıfta okuyan bir grup çocuğun, Atatürk’ü daha iyi anlamaları için verilen ödevi inceleyen filmde çocuklar; Cumhuriyetin kuruluşuyla yoktan var edilen ülkenin emeklerini ve Ata’nın hayran olunası insani özelliklerini bazen canlandırmalar, bazen de tarihten gelen fotoğraf ve videolarla öğreniyorlar.