ABD, Azerbaycan'a yönelik güvenlik yardımlarını kesti
Amerikalı Senatörler geçtiğimiz hafta, yakın gelecekte Ermenistan'ın güneyini işgal edebileceğine dair artan endişeler nedeniyle ABD'nin Azerbaycan'a güvenlik yardımını önümüzdeki iki yıl boyunca kesecek bir yasayı oybirliğiyle kabul etti.
Senato, Ermeni Koruma Yasası'nı Çarşamba günü çok az tantana ile oybirliğiyle kabul etti.
Senatör Gary Peters tarafından sunulan tasarı, Başkan Joe Biden'ın 2024 ve 25 mali yıllarında Azerbaycan'a güvenlik yardımının önünü açmak için gerekli feragatnameyi vermesini engelleyecek.
Senato Silahlı Hizmetler Komitesi'nde yer alan Peters Çarşamba günü Senato kürsüsünde yaptığı konuşmada "Güçlü bir mesaj göndermeli ve dünyanın dört bir yanındaki ortaklarımıza Amerika'nın askeri yardıma eklediğimiz koşulları uygulayacağını göstermeliyiz" dedi.
"Eğer ülkeler kendileriyle yaptığımız anlaşmaların şartlarını kasıtlı olarak görmezden geldiklerinde harekete geçmezsek, anlaşmalarımız fiilen anlamsız ve dişsiz hale gelecektir."
Politico'nun haberine göre, Dışişleri Bakanı Antony Blinken Ekim ayında milletvekillerini durum hakkında bilgilendirdi ve Azerbaycan'ın önümüzdeki haftalarda güney Ermenistan'a yönelik bir işgal başlatabileceğine dair endişelerini dile getirdi.
Azerbaycan Cumhurbaşkanı İlham Aliyev, Azerbaycan'ı Türkiye ve İran sınırındaki eksklavına doğrudan bağlamak üzere Ermenistan'ın güneyinden geçecek bir koridor açılması için Ermenistan'a çağrıda bulundu ve zaman zaman bunu güç kullanarak yapmakla tehdit etti.
Avrupa ve Avrasya İşlerinden Sorumlu Dışişleri Bakan Yardımcısı James O'Brien Çarşamba günü Senato'daki oylamadan önce Temsilciler Meclisi Dış İlişkiler Komitesi'ne yaptığı açıklamada Biden yönetiminin Azerbaycan'a güvenlik yardımı sağlamak için gereken muafiyeti yenileme niyetinde olmadığını söyledi.
Söz konusu muafiyet, Dışişleri Bakanlığı ile 100'den fazla milletvekilinin üyesi olduğu Kongre Ermeni Grubu arasında uzun süredir devam eden bir anlaşmazlık konusu.
Kongre Azerbaycan'a güvenlik yardımını ilk kez 1992 yılında, Dağlık Karabağ savaşının ardından engellemişti. Ancak daha sonra 2001 yılında Dışişleri Bakanlığı'nın Bakü'nün askeri yardım almasına izin veren yıllık bir feragatname yayınlamasına izin veren bir yasa çıkardı.
Hükümet Sorumluluk Ofisi'ne göre, Dışişleri Bakanlığı ve Pentagon, ABD'nin genel güvenlik yardımı bütçesinin küçük bir kısmı olan FY02 ile FY20 arasında Azerbaycan'a 164 milyon dolarlık güvenlik yardımı yaptığını bildirdi.
Bu toplamın büyük bir kısmından Trump yönetimi sorumluydu ve ortak kapasitesi oluşturmak için tasarlanan bir Pentagon programı kapsamında FY18 ve FY19'da Azerbaycan'a yaklaşık 100 milyon dolarlık güvenlik yardımı sağladı.
Kongre, Bakü'nün tartışmalı bölgenin kontrolünü geri aldığı 2020'deki ikinci Dağlık Karabağ savaşının ardından Azerbaycan'ın güvenlik yardımı muafiyetinin sona erdirilmesi için Dışişleri Bakanlığı üzerindeki baskıyı artırdı.
Meclis, önümüzdeki iki yıl için muafiyetleri sona erdirecek olan Ermeni Koruma Yasası'nı henüz kabul etmedi.