ABD: Çin, Rusya'nın Ukrayna'da kullanması için kamikaze İHA geliştiriyor
Yetkililer, Çin insansız hava araçlarının henüz Ukrayna'da kullanılmadığını belirtti.
Konuyla ilgili bilgi sahibi Avrupalı yetkililer, Çinli ve Rus şirketlerin Ukrayna'da konuşlandırılan İran modeline benzer bir kamikaze İHA geliştirmekte olduğunu, bunun da Pekin'in Batılı yetkililerin uyardığı türden ölümcül bir yardım sağlamaya yaklaşmakta olabileceğinin bir işareti olduğunu söyledi.
Özel bilgileri paylaşmamak için isimlerinin açıklanmasını istemeyen yetkililer, şirketlerin 2023 yılında İran'ın Şahit insansız hava aracını kopyalamak için iş birliği yapmak üzere görüşmeler yaptığını ve bu yıl Rusya'ya sevkiyata hazırlık olarak bir versiyon geliştirmeye ve test etmeye başladığını söyledi.
Rusya'ya Şahit benzeri bir kamikaze İHA sağlamak, ABD ve müttefiklerinin defalarca uyarmasına rağmen Pekin'in Rusya'ya verdiği desteğin derinleşmesi anlamına gelecektir.
Devlet Başkanı Xi Jinping, Batılı yetkililer Devlet Başkanı Vladimir Putin'in güçlerine parça ve diğer destekler sağladığını söylese de Çin'i Ukrayna'daki çatışmada tarafsız olarak göstermeye çalışıyor.
Aynı zamanda ABD'li yetkililer Çin'in doğrudan silah ve topçu desteği vermekten kaçındığını söylüyorlar ki bu benzeri görülmemiş bir tırmanışa işaret eder ve dünyanın en büyük ikinci ekonomisine karşı yaptırımlar gibi daha güçlü eylemleri tetikleyeceği neredeyse kesin.
Yetkililerden ikisi, bazı ülkelerin Rusya'ya saldırı amaçlı insansız hava aracı sağlamanın ölümcül yardım sınırını aşacağına inandığını söyledi.
Konu hakkında bilgi sahibi bir kişi, ABD'nin değerlendirmesinin Çin'in tamamen inşa edilmiş insansız hava araçları gönderip göndermeyeceğini tarttığını, ancak bu arada saldırı dronlarına dönüştürülebilecek kitler gönderdiğini söyledi.
ABD'nin hala Çin'in Rusya'ya ölümcül yardım gönderdiği sonucuna varmadığını söyleyen kişi, diğer ülkelerin farklı bir yorum yapabileceğini de kabul etti.
Çin'in ABD'deki büyükelçiliği sözcüsü Liu Pengyu yaptığı açıklamada, Çin'in Ukrayna ihtilafının taraflarına silah sağlamadığını ve çift kullanımlı ürünlerin ihracatını sıkı bir şekilde kontrol ettiğini söyledi.
Liu, "Ukrayna krizi konusunda kimin diyalog çağrısı yaptığı ve barış için çabaladığı, kimin ise kavgayı körüklediği ve çatışmayı kışkırttığı uluslararası toplum için oldukça açıktır" dedi. "İlgili ülkeleri derhal kavgayı körüklemekten ve çatışmayı kışkırtmaktan vazgeçmeye çağırıyoruz."
Rusya savaşın başından bu yana Ukrayna'ya karşı binlerce Şahit insansız hava aracı kullandı, hatta İran tarafından geliştirilen ve yapımı nispeten ucuz ancak savunması maliyetli olan bu teknolojiyi seri olarak üretmek için bir fabrika bile kurdu.
Ancak Rusya hala tedarik için Kuzey Kore ve İran gibi ülkelere, kritik parça ve bileşenler için de Çin'e bel bağlıyor.
Yetkililer, Çin'in Şahit’e benzer bir insansız hava aracını İran ya da Rusya'dan çok daha hızlı bir şekilde üretebileceğinden endişe ettiklerini söyledi.
Yetkililer geliştirilmekte olan insansız hava aracının kimliğini açıklamadı, ancak Çin savunma web siteleri ve bazı medya kuruluşları ülkenin İran'ın Şahit 136 insansız hava aracına benzediği belirtilen Sunflower 200 adlı bir kamikaze İHA geliştirdiğini bildirdi.
Bloomberg News Nisan ayında Çin'in Rusya'ya askeri amaçlı uydu görüntüleri, tanklar için mikroelektronik ve makine aletlerinin yanı sıra silahlarda kullanılan ya da bunları üretmek için gereken bir dizi teknoloji sağladığını bildirmişti.
ABD'nin NATO Büyükelçisi Julianne Smith Salı günü Bloomberg Televizyonuna verdiği demeçte Çin'in resmi adı olan Çin Halk Cumhuriyeti'ne atıfta bulunarak "Çin, Ukrayna'daki bu savaşta bir şekilde tarafsız bir oyuncu olduğunu iddia etmek için her türlü çabayı gösteriyor, ancak gerçekte ÇHC, Rusya'nın Ukrayna'daki bu saldırganlık savaşını sürdürmesini sağlayan makine aletleri ve mikroelektronik gibi uzun bir çift kullanımlı bileşenler listesi sağlıyor" dedi.
"Burada, NATO içinde, ÇHC'nin artık tarafsız bir oyuncu olmadığı gerçeğini ortaya koyabildiğimizden ve Çin'i bu kışkırtılmamış saldırganlık savaşında Rusya'nın arkasında yer alma riski konusunda uyarabildiğimizden emin oluyoruz" dedi.
Mayıs ayında İngiltere Savunma Bakanı Grant Shapps, Çin'in Rusya'ya ölümcül yardım sağlamak için çalıştığını öne sürerek Washington'la arasının açılmasına neden olmuştu.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, ABD'nin bugüne kadar Çin'in Rusya'ya doğrudan silah sağladığını görmediğini söyledi.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy G-7 zirvesinde Başkan Xi'nin kendisine Rusya'ya silah sağlamayacağına dair söz verdiğini söyledi.