ABD, İran'ı dolaylı olarak tehdit etti

Daha önce rapor edilmemiş olan "yakınlık görüşmeleri", ABD ile İran arasında birkaç aydır bu şekilde bilinen ilk dolaylı angajmanı temsil ediyor.

Görüşmeler Beyaz Saray'da İran'ın nükleer ilerlemeleriyle ilgili endişelerin arttığı bir dönemde gerçekleşti.

Beyaz Saray Orta Doğu Koordinatörü Brett McGurk 8 Mayıs'ta Umman'a gizlice giderek Ummanlı yetkililerle İran'ın nükleer programına ilişkin olası diplomatik temaslar konusunda görüşmelerde bulundu.

Konuyla ilgili bilgi veren üç kaynağa göre, aynı zamanda bir İran heyeti de Umman'a geldi. Kaynaklardan biri, İran'ın üst düzey nükleer müzakerecisi Ali Bagheri Kan'ın da heyette yer aldığını söyledi.

Kaynaklara göre McGurk ve İranlı yetkililer bir araya gelmedi. İki taraf ayrı yerlerdeydi ve Ummanlı yetkililer aralarında gidip gelerek mesajları iletti.

Kaynaklara göre ABD'nin ana mesajlarından biri caydırıcılık üzerine odaklanıyordu.

Kaynaklar, ABD'nin İran'ın nükleer silah üretmek için gerekli olan %90 uranyum zenginleştirme seviyesine ulaşması halinde ağır bir bedel ödeyeceğini açıkça ifade ettiğini söyledi.

Kaynaklar, Biden yönetimi ile İran arasındaki dolaylı mesaj alışverişinin amacının İran'ın nükleer programı, İran'ın bölgedeki davranışları ve Ukrayna'daki savaşa müdahil olmasıyla ilgili gerilimi azaltma yolları konusunda bir "anlayışa" varmak olduğunu söyledi.

Böyle bir mutabakat ve bölgedeki gerilimin azaltılması daha sonra taraflar arasında yeni bir nükleer anlaşma için yapılacak görüşmelerde temel olarak kullanılabilir.

Tarafların böyle bir mutabakata varmaya yakın olup olmadıkları henüz belli değil.

Biden yönetimi Nisan ayında Avrupalı ve İsrailli ortaklarıyla, Tahran'ın nükleer programının bazı bölümlerini dondurması karşılığında bazı yaptırımların hafifletilmesini içeren İran'la geçici bir anlaşma için olası bir teklifi görüştü.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Konseyi sözcüsü Biden yönetiminin İran politikasının değişmediğini söyledi.

"İran'ın istikrarı bozucu davranışlarını baskı, müttefiklerimizle yakın koordinasyon ve bölgede gerilimi azaltma yoluyla kısıtlamaya odaklanmaya devam ediyoruz. Buna İran'ın asla nükleer silah edinmemesini sağlamak da dahil, dolayısıyla İran'ın zenginleştirme faaliyetlerini elbette yakından izliyoruz" dedi.

Sözcü, ABD'nin diplomasiyi tercih ettiğini ancak "İran'ın asla nükleer silah edinmemesini sağlamak için ortaklarımız ve müttefiklerimizle tam bir koordinasyon içinde harekete geçmeye hazır olduklarını" da sözlerine ekledi.

Umman ve İran dışişleri bakanlıkları yorum taleplerine yanıt vermedi.