ABD-İsrail hattında silah krizi: Beyaz Saray görüşmeyi iptal etti

ABD'li ve İsrailli yetkililerin Axios'a verdiği bilgiye göre, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun dün (salı) ABD'nin ülkesinden askeri yardımı esirgediğini iddia eden bir video yayınlamasının ardından Beyaz Saray, yarın (Perşembe) yapılması planlanan İran konulu üst düzey ABD-İsrail toplantısını iptal etti.

Netanyahu videoda, “ABD yönetiminin son birkaç ay içinde İsrail'den silah ve mühimmat esirgemesi inanılmaz” ifadesini kullandı.

Yetkililerin Axios'a verdiği bilgiye göre, ABD Başkanı Joe Biden'ın üst düzey danışmanları, ABD elçisi Amos Hochstein'ın videonun yayınlanmasından saatler sonra bir toplantıda Netanyahu'ya şahsen ilettiği bir mektupta videoya duydukları öfkeyi dile getirdi. Bunun üzerine Beyaz Saray daha da ileri gitmeye karar vererek, yarın ABD Dışişleri Bakanlığı, Pentagon ve istihbarat kurumlarından yetkililer ile İsrailli mevkidaşlarının katılması planlanan toplantıyı iptal etti.

ABD'li bir yetkili konuya ilişkin, “Söz konusu karar, bu tür eylemlerin sonuçları olacağını açıkça ortaya koyuyor” şeklinde yorum yaparken, bir başka yetkili de toplantının bir zamanlama sorunu nedeniyle iptal edilmek yerine ertelendiğini iddia etti.

Üst düzey bir İsrailli yetkili ise “Amerikalılar kızgın. Netanyahu'nun videosu ciddi sorun yarattı” dedi.

Toplantının iptal edilmesine karar verildiğinde bazı İsrailli yetkililer Washington'a doğru yola çıkmıştı.

ABD'li yetkililer video karşısında şaşkınlıklarını açıkça ifade ettiler.

Beyaz Saray Sözcüsü Karine Jean-Pierre gazetecilere verdiği demeçte, “Sözlerime, Netanyahu'nun neden bahsettiğini gerçekten bilmediğimizi söyleyerek başlayayım” şeklinde konuştu.

Jean-Pierre, ABD'li yetkililerin yakından incelediği ‘belirli bir mühimmat sevkiyatı’ dışında, silah sevkiyatlarının ‘askıya alınmadığını’ söyledi.

ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Washington'un ‘Refah gibi yoğun nüfuslu bir bölgede kullanımına ilişkin endişeler nedeniyle 907 kilogramlık bir bomba sevkiyatını incelemeye devam ettiğini’ bildirdi.

Netanyahu ile yapılan diplomatik görüşmelerin ayrıntıları hakkında bilgi vermeyen Blinken, “Geri kalan her şey her zamanki gibi” dedi.

Biden, Nisan ayında İsrail'i, İsrail güçlerinin Gazze Şeridi'nin güneyindeki Refah kentine büyük bir saldırı başlatması halinde ABD'nin silah yardımını keseceği konusunda uyarmıştı. Biden'ın uyarısından günler sonra İsrail güçleri, Refah'ta Hamas militanlarının saklandığını söyleyerek bir saldırı başlattı ve Hamas'ı ortadan kaldırmanın ve esirleri geri almanın İsrail'in ana hedefleri olduğunu yineledi. Washington İsrail'in saldırısını büyük bir askeri operasyon olarak nitelendirmedi ve bu nedenle ‘silah yardımını keseceği’ uyarısını uygulamadı.

Beyaz Saray Ulusal Güvenlik İletişim Danışmanı John Kirby, İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu'nun ABD'nin ülkesine silah sevkiyatı yapmayı reddettiği iddiasıyla ilgili, "Başbakan Netanyahu'ya sağladığımız ve sağlamaya devam edeceğimiz destek uyarınca, bu sözleri kırıcı ve üzücü buluyoruz." dedi.

John Kirby, gazetecilere konuyla ilgili açıklamalarda bulundu.

Netanyahu'nun sosyal medya hesabından yayımladığı ve ABD'yi silah sevkiyatı yapmayı reddetmekle suçladığı video hakkında Kirby, videonun şaşırtıcı olduğunu dile getirdi.

Kirby, ABD'nin tüm ülkelerden daha fazla İsrail'e destek sağladığına dikkati çekerek, video karşısında hayal kırıklığına uğradıklarını ifade etti.

"Başbakan Netanyahu'ya sağladığımız ve sağlamaya devam edeceğimiz destek uyarınca, bu sözleri kırıcı ve üzücü buluyoruz." diyen Kirby, ABD'nin İsrail'e desteğinin süreceğine işaret etti.

Kirby, Netanyahu'nun bunu neden yaptığını kendisine sormak gerektiğini belirterek, videodaki ifadelerinin de doğru olmadığını yineledi.