ABD: İsrail'in Demir Kubbe bataryaları Hizbullah ile olası savaşta etkisiz kalabilir

ABD'li yetkililer tarafından geçtiğimiz hafta yapılan ve İsrail ve ABD'deki uzmanların son analizlerini yansıtan değerlendirme, Hizbullah'la yapılacak bir savaşın, İsrail bombardımanının Lübnan'da büyük yıkıma yol açtığı 2006'daki ikinci Lübnan savaşından çok daha tehlikeli bir girişim olabileceği yönündeki korkuların ortasında geldi.

ABD ve Fransa, İsrail ve Hizbullah arasında daha geniş çaplı bir çatışmayı önlemek için diplomatik çabalara öncülük ederken, sınır ötesinde tırmanan söylem ve ateş teatisinin geniş çaplı bir savaşa yol açabileceği endişesi yaşanıyor.

Cuma günü Kuveyt Dışişleri Bakanlığı vatandaşlarını Lübnan'a seyahat etmekten kaçınmaları konusunda uyardı ve halihazırda ülkede bulunanları da ülkeyi terk etmeye çağırdı.

Biden yönetimindeki yetkililerin Washington'daki bir İsrail heyetine daha geniş çaplı bir çatışma durumunda Amerika'nın güvenlik yardımı sunacağını söylediği, Birleşmiş Milletler Genel Sekreteri António Guterres'in ise bölge ve dünya için potansiyel felaket sonuçlarından kaçınmak için "akıl ve rasyonalite" çağrısında bulunduğu bildirildi.

Dünyanın en iyi silahlanmış devlet dışı grubu olan Hizbullah, 2006'dan bu yana, İsrail'in karşı koymakta zorlandığı kamikaze İHA saldırıları, uçaksavar füze kabiliyeti ve uzmanların şu anda 120.000 ila 200.000 arasında olduğuna inandığı geniş çaplı bir füze envanteri edinmek de dahil olmak üzere, cephaneliğini ve yeteneklerini önemli ölçüde genişletti.

Hizbullah'ın genel sekreteri Seyyid Hasan Nasrallah, örgütünün 100,000 silahlı adama sahip olduğunu söylese de, çekirdek askeri gücü muhtemelen bunun üçte biri kadardır, ancak önemli bir kısmı Suriye'de savaş deneyimi yaşamıştır.

Ancak Hizbullah'ın sahip olduğu füze cephaneliğinin büyüklüğü ve İsrail'le yaşanacak büyük bir çatışmada bu füzelerin kullanımına yönelik operasyonel bir doktrinin oluşturulması muhtemelen en zorlu konu olacaktır.

Hizbullah'ın stokunun büyük bir kısmı kısa ve uzun menzilli on binlerce güdümsüz füzeden oluşurken, 2006'dan bu yana yüzlerce güdümlü balistik füze elde etti ve bunları sertleştirilmiş sığınaklardan ve mobil fırlatıcılardan ateşleme kabiliyetine sahip oldu.

Hizbullah'ın, İsrail'in mevcut hava savunmasının karşı koymakta zorlandığı kamikaze silahları da dahil olmak üzere insansız hava araçlarını giderek daha etkin bir şekilde kullanması da meseleyi karmaşık hale getirmektedir.

İsrail'deki Reichman Üniversitesi Terörle Mücadele Enstitüsü tarafından 7 Ekim'deki Hamas saldırısından kısa bir süre önce tamamlanan üç yıllık bir araştırma projesi, Hizbullah'ın günde 3.000 füze atabileceği ve bu hızın üç haftaya kadar sürdürülebileceği sonucuna varmıştır.

Temel amacı İsrail'in hava savunmasını çökertmek olacaktır.

Raporda, "Kamuoyunun ve liderliğin önemli bir bölümünün İsrail Hava Kuvvetleri ve etkili İsrail istihbarat sistemlerinin İsrail'e yönelik roket saldırılarının çoğunu önlemede başarılı olacağı beklentisi yıkılacaktır" denildi.

"Bu durum aynı zamanda kamuoyunun İsrail'in misilleme tehdidinin ya da Lübnan'daki önemli varlıklara yönelik önemli bir İsrail saldırısının Hizbullah'ı ateşi kesmeye zorlayacağına ya da İsrail topraklarına saldırmaya devam etme kabiliyetlerini önemli ölçüde azaltacağına dair inancı için de geçerlidir."

ABD'li bir düşünce kuruluşu olan Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi tarafından hazırlanan ve Hizbullah'ın roket kapasitesini değerlendiren son brifing belgesine göre, "Hizbullah'ın roket ve füze kapasitesini bulmak ve yok etmek muazzam bir keşif ve saldırı çabası gerektirecektir".

"Hizbullah'ın roket ve füze cephaneliği uzun menzilli füzeleri de içeriyor" diye ekliyor gazete.

"Bunlar da büyük olasılıkla zorlayıcı bir kapasitede kullanılacak ve Hizbullah İsrail'in savaşa verdiği desteği zayıflatmak için İsrail nüfus merkezlerine uzun menzilli saldırılar düzenleyecektir."

Uzmanlara göre en ciddi zorluk, İsrail'in hava savunma sistemlerini etkisiz hale getirmek için kasıtlı olarak tasarlanmış dalgalar halinde ateşlenen çok sayıda füze olacak.

Washington'daki düşünce kuruluşunda analist olan Seth G Jones geçen hafta yaptığı açıklamada Pentagon yetkililerinin uyarılarını yineleyerek "İsrail hava savunma sistemlerinin kuzeyden gelen yaygın roket cephaneliğine karşı koyması çok zor olacaktır" dedi.

Biden yönetiminden üst düzey bir yetkilinin CNN'e verdiği demeçte "Demir Kubbe bataryalarının en azından bazılarının bunalacağını değerlendiriyoruz" demesi de İsrail'in kuzeye ilave hava savunma unsurları sevk ettiğini gösteriyor.

İsrail'in her biri yaklaşık dört ayrı fırlatıcıya sahip yaklaşık 10 Demir Kubbe bataryası var ve her batarya gelen füzeleri tespit eden bir radar sistemine bağlı. Ancak tüm sistemler gibi bu sistem de fiziksel olarak aynı anda kaç tehdide müdahale edebileceği ile sınırlıdır.

Hizbullah'ın geliştirilmiş füze kabiliyeti İsrail'in sivil direncine yönelik tehdit konusunda uyarıları tetikledi ve savaş çıkması halinde kitlesel kayıplarla başa çıkma planları yapılmasına yol açtı. İsrail'in askeri ve siyasi liderliğinin riskleri tam olarak kavradığına herkes ikna olmuş değil.

Geçen hafta bir konferansta konuşan İsrail'in elektrik sistemlerini yöneten Noga'nın başkanı Shaul Goldstein uyardı:

"Gerçek bir savaşa hazır değiliz. Benim gözümde bir hayal dünyasında yaşıyoruz."

Goldstein, İsrail'in 72 saat elektriksiz kaldıktan sonra "yaşanmaz" hale geleceğini de sözlerine ekledi.

"Tüm altyapımıza, optik fiberlere, limanlara bakıyorsunuz - ve hassas konulara girmeyeceğim - iyi bir yerde değiliz."

Ancak daha sonra verdiği bir radyo mülakatında, diğer uzmanların sözlerini eleştirmesi üzerine bazı yorumlarından geri adım atar gibi göründü.