ABD, Ukrayna için Türkiye'den top mermisi satın almak istiyor

ABD'li üst düzey bir yetkili bu hafta Washington'un Ukrayna'ya tedarik etmek üzere Türkiye'den 155mm topçu mermisi satın alabileceğini söyledi.

ABD Dışişleri Bakan Yardımcısı Victoria Nuland Salı günü CNN Türk'e yaptığı açıklamada Washington'un "savunma sanayinde [Türkiye ile] yeniden çalışmaya başladığını" söyledi.

"Türkiye artık 155 mm mühimmat üretiyor. Buna çok ihtiyacımız var. Ukrayna'nın da buna çok ihtiyacı var. Bunun üzerinde çalışıyoruz."

ABD, 2022'den bu yana devam eden savaşın doğası gereği hızla tükenen Ukrayna stoklarını yenilemek üzere Atina'dan çeşitli kalibrelerde 75.000 top mermisi satın almak için Yunanistan ile benzer görüşmeler yürütüyor.

Türk devlet şirketi Makina ve Kimya Endüstrisi Kurumu (MKE) 155 mm'lik mermi üretiminde neredeyse tekel konumunda ve ürettiği mermi sayısı gizli tutuluyor.

Türkiye savaşın başından bu yana Ukrayna ve Rusya arasında ince bir çizgide yürüyor; Kiev'e silahlı insansız hava araçları, ağır silahlar, teçhizat ve mühimmat satıyor ama aynı zamanda Batı'nın Moskova'ya yönelik yaptırımlarına da katılmıyor.

Ankara Ukrayna'ya yaptığı silah satışlarını, sosyal medyadaki sızıntılarla ortaya çıkana kadar çoğunlukla gizli tutuyor.

Türk Silahlı Kuvvetleri de Suriye ve Irak'taki sınır ötesi operasyonlarında T-155 Fırtına obüslerindeki 155 mm'lik mermileri yoğun bir şekilde kullanıyor.

Peki Türkiye'nin bu tür mermileri ihraç etmek için yeterli mühimmatı var mı?

Ankara'da yaşayan savunma sanayi danışmanı Yusuf Akbaba, Türkiye'nin istediği takdirde Ukrayna'ya belirli miktarda 155mm mühimmat ihraç edebileceğini söylüyor.

Middle East Eye'a konuşan Akbaba, "Sayı yüz binleri bulmaz ama Türk savunma sektörünün Amerikalı muhataplarıyla birlikte çalışması için iyi bir fırsat olabilir" dedi.

"MKE, iştirakleri aracılığıyla 155mm üretim hatlarını zaten önemli ölçüde artırıyor."

MKE, Türk devlet şirketi Roketsan ve Türk devlet araştırma kurumu TÜBİTAK’ın savunma kolu Sage ile yaptığı iş birliği anlaşması aracılığıyla çeşitli 155mm mermi türleri üretiyor.

Konsorsiyum esas olarak Türk ordusuna tedarik sağlıyor ve aynı zamanda aynı mermilerin isabetliliğini mükemmelleştiriyor, ancak diğer özel şirketler de top mermisi üretmekle ilgileniyor.

Üretim seviyeleri hakkında bilgi sahibi olan Ankara merkezli bir kaynak, Ukrayna'ya önemli miktarda 155mm ihraç etmenin zor olacağı konusunda hemfikir.

MEE'ye konuşan kaynak, "Ancak bazı Türk 155mm mermilerini Ukrayna'da çalışırken gördük, sanırım geçmişte bazı satışlar olmuş olmalı" dedi.

Merkezi Hollanda'da bulunan açık istihbarat sitesi Oryxspioenkop geçen yıl Ankara'nın Mayıs 2023'te Ukrayna'ya 100.000 adet 155mm mermi teslim ettiğini bildirmişti.

Sızdırılan fotoğraflar ve ihracat kayıtları Ankara'nın geçen yaz Kiev'e 155mm M483A1 DPICM topçu mermileri gibi misket bombaları ihraç ettiğini de gösteriyor. Hem Türk hem de Ukraynalı yetkililer Türkiye'nin bu tür mühimmat ihraç ettiğini reddediyor.

Üst düzey bir Ukraynalı general de Temmuz ayında yaptığı açıklamada Ukrayna'nın Türk T-155 Fırtına obüslerini satın almakla ilgilendiğini söylemiş ancak talebin boyutundan ya da olası zaman çizelgesinden bahsetmemişti.

MKE Genel Müdürü İlhami Keleş, Temmuz ayında düzenlenen bir savunma işbirliği zirvesinde şirketin 67 ülkeye çeşitli ürünler ihraç ettiğini söyledi.

"Köklü geçmişinde roketten platform sistemlerine kadar 5,56 mm'den 203 mm'ye kadar çeşitli silah ve mühimmat üretti" dedi.

"Türk Silahlı Kuvvetleri'nin silahtan mühimmata kadar tüm ihtiyaçlarını karşılamış ve bu ürünleri ihraç etmiştir."

Türkiye ayrıca 2022 yılında Ukrayna'ya düzinelerce TRLG-230 hassas güdümlü füze teslim etti.

Türk Roketsan tarafından geliştirilen 230 mm'lik TRLG-230 füzesi, küresel konumlandırma sistemi (GPS) ve lazer güdüm sayesinde 20-70 km menzildeki hedeflere karşı yüksek hassasiyete sahip.

TRLG-230, ÇNRA olarak bilinen çoklu roketatarlarla kombine edilebiliyor ki bu roketatarların Amerikan muadili olan HIMARS, Ukrayna'daki Rus güçlerine karşı çok etkili oldu.

Ankara ayrıca Ukrayna'ya ağır makineli tüfekler de tedarik etmiş ve geçen yıl 600'den fazla silah teslim etmişti.