gdh'de ara...

ABD'de Şükran Günü (Thanskgiving) geleneği nasıl başladı?

Kasım ayının son perşembe günü Amerika'da adeta hayatın durmasına yol açan "Şükran Günü" ve arkasından gelen "Kara Cuma" nın ilginç hikayesi.

1. resim

Amerika'da "Thanksgiving" olarak da adlandırılan "Şükran Günü", Kasım ayının son perşembe günü akşamında tüm aile bireylerinin aynı masanın etrafında toplanıp tamamı Amerika kökenli olan "Hindi, patates püresi ve kabak tatlısı"ndan oluşan bir yemek menüsünü yiyerek kutlanılan bir bayramdır.

Amerikan topraklarına ilk olarak gelen ve Pilgrims olarak tanımlanan göçmenler, 11 Aralık 1620 tarihinde kıtaya ayak basmıştı. İlk geldiklerinde 102 kişiden ibaret olan topluluk zamanla açlıktan, hastalıklardan ve kötü hava şartlarından dolayı 56 kişiye düşmüştü.

Geriye kalan bu son göçmenler, sağ kaldıkları için şükretmiş ve bundan dolayı büyük bir kutlama yemeği düzenlemişti. Bu yemeğe, kıtaya ilk geldiklerinde kendilerine yardım eden Kızıılderililerden 91 tanesi de katılmıştı.

Bu yemeğin, geleneğin başlangıcı olduğu düşünülmektedir. Bu ilk yemek günümüzde yenilenlerin aksine ağırlıklı olarak deniz ürünlerinden oluşan bir menüye sahipti.

"Şükran Günü" konusunun resmileşmesi konusunda ilk adım 20 Haziran 1676 günü atılmıştır. Bu tarihte Massachusetts'te bulunan koloni yöneticileri sahip oldukları her şey için Allah'a nasıl şükredeceklerini düşünmüşler ve akıllara ilk gelenlerin yaptığı büyük kutlama gelmiştir.

Alınan karar ile 26 Haziran günü "Şükran Günü" olarak ilan edilmişti. 1777 yılına kadar bölgesel kalan bu kutlama günü, bu tarihte 13 koloninin de kutlamalara katılma kararı almasıyla ulusal bir şekle bürünmüştür.

1789 yılında ilk Başkan George Washington "Şükran Günü"nü ulusal bayram olarak ilan etse de eyaletlerin tamamı bu uygulamaya katılmamıştı. 

Amerikan İç Savaşı'nın sürdüğü 1863 yılında Başkan Abraham Lincoln, Kasım ayının son perşembe gününü "Şükran Günü" olarak ilan etmiş ve bu gelenek daha sonra tüm ülkede kutlanmaya başlamıştı.

Kara Cuma tabirinin Müslümanlar ile ilgisi var mı?

"Şükran Günü" kutlamaları için Kasım ayının son perşembe günü akşamı bütün aile fertleriyle bir araya gelen Amerikalılar, hep birlikte sofranın başına geçip klasik "Şükran Günü" menüsünü yer ve verdiği nimetler için Allah'a şükrederler.

Bu günün bir sonrasındaki cuma günü ise neredeyse tüm ülkenin tatilde olduğu bir andır. "Kara Cuma" tabiri de tam olarak bu tatilden dolayı doğmuştur.

Çünkü kapitalist bir tüketim toplumu olan Amerika'da ticari işletmeler, mağazalar ve son yıllarda yaygınlaşan internet siteleri vasıtasıyla bu güne özel ve "gerçek" indirimler yapılmaktadır.

Bu indirimler yüzünden Amerika'da bazı AVM'ler gece 03.00'te açılmakta, açılış saatlerini değiştirmeyenlerde ise gece yarısından itibaren kapılarında büyük kuyruklar oluşmaktadır.

İndirimli mağazaları dolaşan halk, şehirlerde büyük bir kalabalığa ve trafiğe yol açmakta, bu da düzenli hayata alışkın Amerikalılar için cuma gününü tam bir kabusa çevirmektedir.

İşte bu nedenden dolayı "Şükran Günü" ertesindeki cuma günü "Black Friday" yani "Kara Cuma" olarak adlandırılmaktadır. Yani bu tanımın aslında Müslümanların bayramı olan cuma günüyle bir alakası yoktur. 

Tartışma