ABD'de Temsilciler Meclisi başkanlık seçimi krizi büyüyor

ABD 'de Temsilciler Meclisi Başkanı, Cumhuriyetçi Partili Kevin McCarthy, parti içindeki çekişmeler nedeniyle dün mecliste yapılan oylamayla koltuğunu kaybetti.

Peki bundan sonra ne olacak? 210’a karşı 216 oyla görevden alınan McCarthy’nin yerine, kısa bir süre için McCarthy’e yakınlığı ile bilinen Cumhuriyetçi üye Partrick McHenry vekalet edecek. Ancak bu süre üç yasama gününü geçemeyecek.

Temsilciler Meclisi’nin kurallar rehberine göre meclis başkanlığına vekalet eden kişinin görevleri oldukça belirsiz ve muğlak. Kurallarda, bu kişinin "bir meclis başkanı ya da geçici meclis başkanı seçilinceye kadar meclis başkanlığı makamının gerekli ve uygun olabilecek yetkilerini kullanabileceği” belirtiliyor.

Cumhuriyetçi üye Kelly Armstrong gazetecilere yaptığı açıklamada, “McHenry'nin görevinin yeni bir meclis başkanı bulmak olacağını” söyleyerek, bundan farklı birşeye kalkışması halinde McHenry'nin görevden alınması için harekete geçeceklerini belirtti.

Yasama çalışmaları duracak mı?

ABD’de hükümetin kapanması ABD Başkanı Joe Biden’ın geçici bütçe tasarısını imzalamasıyla geçen hafta önlenmişti. Ancak hükümetin kapanmasının son dakikada önlenmesi, Temsilciler Meclisi içindeki Cumhuriyetçi üyeler arasındaki görüş ayrılıklarını derinleştirmişti.

Meclisteki Cumhuriyetçi aşırı sağcı kanadın temsilcisi Matt Gaetz dün Kevin McCarthy’yi görevden almak üzere önerge vermişti. Gaetz, McCarthy’i hükümetin kapanmasını önleyen bütçeye destek vermekle eleştiriyordu.

McCarthy’den boşalan koltuğa gelecek yeni isme kadar, hükümeti finanse edecek yasa tasarılarıyla ilgili bir şey yapılabilmesi mümkün görünmüyor. Milletvekilleri daha fazla para sağlamak ya da hükümetin kısmi kapanmasıyla yüzleşmek için 17 Kasım son tarihiyle karşı karşıya.

Cumhuriyetçi milletvekilleri yeni meclis başkanını seçmek için en az bir haftaya ihtiyaç duyacaklarını, bunun da gerekli mevzuatı geçirmek için gerekli zamandan çalacağını söylüyor.

Cumhuriyetçilerin anlaşması zor

Temsilciler Meclisi'nin 221 Cumhuriyetçi ve 212 Demokrat üyesi, McCarthy’nin görevden alınmasının hemen ardından atacakları adımları belirlemek üzere biraraya geldi.

Her iki partinin de meclis başkanlığı için bir aday üzerinde uzlaşmaya çalışması bekleniyor. Demokratlar, bu yıl Ocak ayında McCarthy ve diğer adaylara karşı Meclis Başkanlığı için yarışan Temsilciler Meclisi'ndeki Demokrat Partililer'in lideri Hakeem Jeffries'i destekliyorlar.

Cumhuriyetçiler bütçe anlaşmazlığı nedeniyle, belli bir aday üzerinde anlaşmakta zorlanabilirler. McCarthy tekrar aday olmayacağını söylerken, göreve vekalet edecek McHenry ise yeni meclis başkanlığı için olası adaylar arasında bulunuyor.

Ne zaman oylama yapılacağı belli değil

ABD Temsilciler Meclisi tarihinde görülmemiş bir süreç olduğu için, Meclis’in ne zaman başkan için oylama yapacağı belli değil.

Normalde Meclis Başkanı seçimleri her iki yılda bir yeni Kongre'nin açılışında yapılıyor.

Hem Cumhuriyetçilerin hem de Demokratların liderleri bundan sonraki süreçte, yeni meclis başkanını seçme sürecine ne zaman hazır olduklarına karar vermek zorunda.

Yeni başkan seçiminde özellikle Cumhuriyetçiler arasında yaşanacak karmaşanın, 2024 Başkanlık seçimi için partiyi olumsuz etkileyebileceği yorumları yapılıyor.

Trump yeni Temsilciler Meclisi Başkanı olabilir mi?

ABD Anayasası'na göre Temsilciler Meclisi Başkanı'nın Kongre üyesi olması gerekmiyor. Bu nedenle bazı Cumhuriyetçiler, başkanlığa aday olmasına ve bu görevi istemediğini söylemesine rağmen eski Başkan Donald Trump'ın adını bu görev için dillendiriyor. Olası Temsilciler Meclisi Başkan adayları şöyle:

Steve Scalise

McCarthy'nin görevden alınmasına öncülük eden Matt Gaetz, görevi Steve Scalise'in devralmasını destekleyeceğini söyledi. Scalise Temsilciler Meclisi'nin 2 numaralı Cumhuriyetçi üyesi ve McCarthy'nin görev süresi sona erdikten sonra Cumhuriyetçi Parti'nin başına geçmesi uzun zamandır bekleniyordu.

Tom Emmer

Tom Emmer, Cumhuriyetçilerin Temsilciler Meclisinin çoğunluğunu Demokratlardan geri aldığı 2022 ara seçimlerinde Temsilciler Meclisi Cumhuriyetçilerinin kampanya kolunu yönetmişti

Jim Jordan

Temsilciler Meclisi Yargı Komitesi Başkanı ve eski Başkan Donald Trump'ın müttefiki olan Jim Jordan, Ocak ayında yapılan seçimlerde bazı Cumhuriyetçiler tarafından meclis başkanlığına aday gösterilmişti. Jordan, 20 oy almıştı.

Byron Donalds

Cumhuriyetçi Parti içinde yükselen yıldız olarak görülen sertlik yanlısı Byron Donalds, Ocak ayındaki meclis başkanlığı yarışı için yapılan oylamalardan birinde 20 oy almıştı.

Patrick McHenry

Partrick McHenry, McCarthy'nin görevden alınmasının ardından geçici başkan olarak bu göreve atandı. Temsilciler Meclisi Finansal Hizmetler Komitesi Başkanı olan McHenry, oylama öncesinde McCarthy'yi destekleyen bir konuşma yapmıştı.

Patrick McHenry, McCarthy'den boşalan koltuğa vekalet edecek

Donald Trump

Temsilciler Meclisi’nin tarihinde hiçbir zaman dışarıdan biri dışarıdan başkan seçilmese de, ülkenin anayasasında bunu engelleyen bir madde bulunmuyor.

Eski Başkan Donald Trump'ın bazı Cumhuriyetçi müttefikleri Gaetz'in bu görevi üstlenebileceğini öne sürse de, 2024 Cumhuriyetçi adaylığı için Biden'a meydan okuyan Gaetz daha önce bu konuyla ilgilenmediğini söylemişti.

Gaetz, Ocak ayındaki oylamanın birçok turunda Trump'ın meclis başkanı olması yönünde oy kullandı ve Pazartesi günü gazetecilere meclis başkanının Kongre üyesi olmasının gerekmediğini belirtti.

Cumhuriyetçi kongre üyesi Andy Ogles ise dün eski adı Twitter olan X sosyal medya platform üzerinden takipçilerine kimin başkan olması gerektiği konusunda bir anket yaptı ve seçenekler arasında Trump'a da yer verdi.

Hakeem Jeffries

Temsilciler Meclisi'nde Demokratların lideri olan Hakeem Jeffries, meclis başkanlığı seçiminde yapılan 11 tur oylamada McCarthy'den daha fazla oy almıştı. Demokratlar Jeffries'in meclis başkan adaylığı üzerinde birleşiyor.

Temsilciler Meclisi’nde Cumhuriyetçiler’in Demokratlar’a 221-212’lik üstünlüğü bulunuyor.