Bloomberg: ABD Arktik'teki topraklarda yeni hak iddiasında bulundu
ABD Dışişleri Bakanlığı, ülkenin Kuzey Kutup (Arktik) bölgesindeki kıta sahanlığını yaklaşık 1 milyon metrekareye çıkaracak topraklarda hak iddia etti.
Küresel ısınmanın etkileriyle birlikte giderek erişilebilir hale gelen ve dünya kamuoyunun gündeminden düşmeyen Kuzey Kutup bölgesinde, ABD Dışişleri Bakanlığı kıta sahanlığını artırma talebinde bulunarak yaklaşık 1 milyon metrekarelik bir alan üzerinde hak iddia etti.
Hak iddia edilen topraklarda petrol ve gaz sahaları da dahil önemli yeraltı kaynakları bulunduğunun altını çizen ABD Dışişleri Bakanlığı,
"Kıta sahanlığı, bir ülkenin kara topraklarının su altındaki uzantısıdır. ABD, uluslararası hukuka göre kaynakları ve hayati öneme sahip yaşam alanlarını koruma ve yönetme hakkına sahiptir. ABD, kıta sahanlığını genişleterek elektrikli araç aküsü üretimine yönelik minerallere erişim sağlamayı amaçlamaktadır"
ifadelerini kullandı.
Rusya'yla toprak ihtilafı yaratmadığı savunuldu
Bu arada ABD Dışişleri, genişletilmiş kıta sahanlığı için belirlenen sınırların Rusya'yla toprak ihtilafı doğurmadığını, ancak Kanada ve Japonya'yla anlaşma yapılmasını gerektireceğini belirtti.
Açıklamada,
"ABD'nin genişletilmiş kıta sahanlığı, Kanada, Bahamalar ve Japonya'nın genişletilmiş kıta sahanlığı alanlarıyla kısmen çakışmaktadır. Diğer yerlerde ABD, halihazırda Küba, Meksika ve Rusya da dahil komşularıyla genişletilmiş kıta sahanlığı sınırlarını oluşturmuştur"
dendi.
ABD Dışişleri, genişletilmiş kıta sahanlığının dış sınırlarının, Rusya'yla mutabakata varılan sınırın batısındaki hiçbir yere uzanmadığına da özellikle belirtti. Fakat yayınlanan haritalarda hak iddia edilen genişletilmiş kıta sahanlığının öncelikle Kuzey Kutbu ve Bering Denizi'ndeki toprakları kapsadığı görüldü. Stratejik önemi giderek artan bu bölgede Rusya ve Kanada da hak iddia ediyor.
"Rusya'nın çıkarlarını korumak için önlem almaya devam edeceğiz"
Rusya Federasyon Konseyi Uluslararası İlişkiler Komitesi Başkanı Grigoriy Karasin, Rusya'nın Arktik'teki çıkarlarını korumak için gereken tüm önlemleri alacağını uyarısında bulundu.
ABD Dışişleri Bakanlığı tarafından yapılan tüm bu açıklamaların kesinlikle hiçbir değeri olmadığını ve bunun ABD'nin 200 yıldan fazla süredir ortaya koyduğu saldırgan doğasının tezahüür olduğunu kaydeden Karasin, Rusya'nın daha önceden olduğu gibi gereken anlamları almaya devam edeceğini vurguladı.
"Dünya, ABD'nin hak iddia ettiği sınırları tanımama hakkına sahip"
Rusya Federasyon Konseyi Başkan Yardımcısı Konstantin Kosaçev ise, ABD'nin Kuzey Kutbu'ndaki kıta sahanlığını genişletme iddialarının uluslararası yasal dayanaktan yoksun olduğunu ve dünyanın yeni sınırları tanımama hakkına sahip olduğunu belirtti.
ABD'nin BM Deniz Hukuku Sözleşmesi'ni henüz onaylamadığına dikkat çeken Rus senatör, "Sonuç olarak, bugün Amerikalılar hiçbir uluslararası yasal dayanak olmadan hareket ediyorlar, bu da uluslararası toplumun yeni sınırları tanımama hakkına sahip olduğu anlamına geliyor" dedi.
Uluslararası hukuk uyarınca ülkeler, sahip oldukları kıta sahanlıklarındaki doğal kaynakları çıkarma ve ekonomik fayda sağlama hakkına sahip. Kıta sahanlığının genişletilmesiyle ilgili kararlar, BM'nin ilgili komisyonu tarafından alınıyor.
Putin bölgenin önemini vurgulamıştı
Temmuz ayında Finlandiya sınırı yakınındaki Murmansk kentine giden Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Arktik bölgesinin stratejik öneme sahip olduğunu vurgulamıştı.
Arktik bölgesinin savunma konuları ve kaynaklar açısından çok önem arz ettiğini belirten Putin, "Arktik'teki yerleşim yerlerini geliştirme görevi, askeri açıdan çok önemli. Burada savunma ve güvenlik açısından birçok çıkarımız var, bu nedenle insanlar insani koşullarda yaşamalı" demişti.
"Arktik'te nükleer tehlike"
Ağustos ayında Çin ve Rus filoları ile ABD filosunun Alaska'da karşı karşıya gelmesinin ardından ABD'deki raporlar ve Rusya'nın değişen strateji belgesi, Arktik bölgenin küresel gerilimin yeni odağı olacağını ortaya koymuştu. İstihbarat kaynaklarının paylaştığı son bilgiler ise ABD'nin bölgedeki mücadele için NATO'yu yoklamaya başladığı, Rusya'nın da bölgeye hava savunma sistemleri yerleştirdiği ve nükleer uçaklar için pistler inşa ettiğini gösteriyor. Küresel istihbarat haberleriyle ön plana çıkan Intelligence Online'ın (IO) paylaştığı bilgilere göre ABD Arktik bölgedeki mücadele için "NATO'daki müttefiklerine destek yoklaması yapmaya başlamış durumda."
IO'nun paylaştığı bilgilere göre Kanada hükümeti ABD'nin bölgede ciddi bir askeri yatırım yapmaya başlaması karşısında tedirginlik duymaya başlamış durumda. Arktik bölgedeki en geniş sınır hatlarından birisine sahip olan Kanada özellikle ABD donanmasının bölgede sıklıkla tatbikat yapıyor olması ve uzaydan askeri uydular aracılığıyla Arktik istihbarat gözlem taramaları yapması karşısında kendi askeri kabiliyetini arttırma baskısı yaşamaya başladı.
Nükleer uçaklar için pist
Elde edilen bilgilere göre Rusya Arktik bölgeye geçtiğimiz iki ay içerisinde çok sayıda S-300 ve S-400 hava savunma sistemleri kurdu ve “nükleer bombardıman uçaklarının iniş ve kalkışlarına uygun şekilde” dört yeni pist inşa etti. Rusya'nın ayrıca bölgeye 10 bin ek asker göndereceği de ifade edilmekte. Moskova Ağustos ayında ayrıca Arktik bölgede 8000 askeri personel, savaş gemileri ve denizaltıların katılımıyla çok geniş bir askeri tatbikat da düzenledi.