BM Libya Özel Temsilcisi Bathily: Seçim yasaları konusunda anlaşma sağlanamazsa yeni bir kriz tetiklenebilir

Birleşmiş Milletler Libya Özel Temsilcisi Abdoulaye Bathily, Libyalı taraflar arasında seçim yasaları konusunda anlaşma sağlanamaması halinde yeni bir krizin tetiklenebileceği uyarısında bulundu.

1. resim

Libya Devlet Yüksek Konseyi, Seçim Yasalarını Belirleme (6+6) Komitesi tarafından onaylanan seçim kanunlarının Birleşmiş Milletler (BM) Libya Özel Temsilcisi ve Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu (UNSMIL) Başkanı Abdoulaye Bathily'e sunulduğunu duyurdu.

Libya Devlet Yüksek Konseyi Basın Ofisi'nin Facebook hesabından konuya ilişkin yazılı bir açıklama yapıldı.

Açıklamaya göre Libya Devlet Yüksek Konseyi Başkanı Halid el-Mişri, 6+6 Komitesi tarafından onaylanan seçim kanunlarının nihai sonucunu BM Libya Özel Temsilcisi Bathily'e iletti.

Mişri, Bathily'e gönderdiği mesajında, "seçim kanunlarının Libya Devlet Yüksek Konseyi ve Temsilciler Meclisi tarafından kabul edildiğini, nihai ve bağlayıcı olduğunu" ifade etti.

Mesajında Mişri, uzak ihtimal de olsa herhangi bir değişikliğe ihtiyaç duyulması halinde bunun ortak 6+6 Komitesi aracılığıyla yapılacağını belirtti.

Hafter Trablus'a gidiyor

Independent Arabia'nın haberine göre, Libya'nın doğusundaki silahlı güçlerin lideri Halife Hafter, başkent Trablus'a giderek Abdulhamid ed-Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti'nin ana karargahını ziyaret edeceği belirtildi.

Şubat 2011 devrimi olaylarının patlak vermesinden bu yana türünün ilk örneği olan Trablus'a gerçekleştireceği ziyaretin hedeflerini açıklanmadı.

Bu ziyaretin duyurusu, geçen cuma günü Libya Ordusu Genel Komutanlığı tarafından yayımlanan bir basın açıklamasında Hafter'in "seçimleri yönetmek için bir teknokrat hükümetinin kurulmasını hızlandırma" çağrısının hemen ardından geldi.

Bölünmeyi sona erdirme

Libya Genelkurmay Başkanlığı, bir açıklamada, "Libya Ordusu Genel Komutanlığı, siyasi bölünmeyi sona erdirebilecek görüşmelere ve yakınlaşmaya destek vermektedir. 6+6 Komitesi'nin Temsilciler Meclisi ve Devlet Yüksek Konseyi arasındaki önemli adımlardan biri olan girişimleri, başkanlık ve parlamento seçimlerinin gerçekleştirilmesine yol açacaktır" ifadelerine yer verildi.

Açıklamada, "Aynı zamanda, Libya'daki siyasi krizi sona erdirmek için herhangi bir tarafın haklarını ihlal etmeden, dışlamadan veya gasp etmeden, samimi siyasi çözümleri destekliyoruz. Seçim yasalarının belirlenmesi için mümkün olan en büyük uzlaşmayı sağlayarak seçimlerin zamanında yapılmasını ve sonuçlarının uygulanmasının garanti altına alınmasını hedefliyoruz" ifadeleri kullanıldı.

Hafter'in Trablus'u ziyareti iki açıdan büyük önem taşıyor. İlk olarak, ziyaretin zamanlaması, Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu Başkanı Abdullah Bathily'nin bugün Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi önünde yaptığı bilgilendirme konuşmasından bir gün sonra gerçekleştiriliyor.

İkincisine gelince, İtalya liderlerinin geçen Mayıs başında Hafter ve bu Haziran başında Dibeybe ile önceki toplantılarında temsil ediliyor.

Yukarıda belirtilen iki bağlam, ziyaretin yorumlanmasında farklı okumalara yol açıyor.

Bir grup, askeri kurumun birleştirilme olasılığına dikkat çekerken, diğerleri yeni bir hükümetin oluşumu hakkında uzun süreli bir tartışmaya neden olabileceğini ileri sürdü.

Ancak genel olarak, ziyaretin zamanlaması, 6+6 Seçim Komitesi'nin Fas'ın Bouznika kentindeki kararları ve Abdullah Bathily'nin Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK) önündeki bilgilendirme konuşmasıyla uyum içinde olduğunda birleşildi.

Yaklaşan bir kabine değişikliği

Siyasi danışman İbrahim Lasifer, ziyaretin zamanlamasını 'son derece hassas' olarak nitelendirdi. Lasifer, Independent Arabia'ya yaptığı özel açıklamalarında, "Ziyaret, uzun vadeli takvimde planlanmamış olsa da, son dakikada, Libya hakkında Abdullah Bathily'nin BMGK'nin yaptığı bilgilendirme konuşmasının ardından gerçekleşti ve bu, Libya'nın gelecekteki siyasi dönem haritasını yeni bir şekillendirebilir" dedi.

Lasifer, bu ziyaretle, Hafter'in 2019 yılının Nisan ayındaki savaş sırasında başkent Trablus'a girememesinden kaynaklanan zayıf noktalarını, yarın gerçekleşecek ziyaretiyle zafer noktalarına dönüştüreceğini ve bu siyasi olarak ona kredi kazandıracak bir adım olduğunu söyledi.

Lasifer, Halife Hafter'in bu ziyaretiyle, Libya'nın doğusundan güneyine ve hatta batısına kadar olan tüm topraklarda hareket edebildiğini, bu bölgelerin siyasi ve güvenlikçi rakiplerinin kontrolü altında olduğunu dünya kamuoyuna göstermek istediğini, Abdulhamid Dibeybe liderliğindeki Ulusal Birlik Hükümeti'nin sadece batı bölgesinde hareket ettiğini belirtti.

Ayrıca ziyaretin, Hafter'in gelecekte seçimlere aday olarak yeniden sahneye çıkması durumunda ona ileride propaganda açısından hizmet edecek bir adım olduğunu vurguladı.

Siyasi danışman, ziyaretin ilgi çekici olacağını ve Batı Libya'nın devrimcilerinin Hafter'in Trablus'ta bulunmasını kabul etme veya reddetme konusunda kendilerinin dışında bir durum olduğunu aktardı.

Ayrıca, ziyaretin güvenlik ve siyasi düzeyde bazı Libya'yı etkileyen ülkelerle iyi koordine edildiğini ve bunun ziyaret için beklenen bir durum olduğunu ifade etti.

Lasifer, Hafter ve Dibeybe arasındaki iletişimin, geçmiş dönem boyunca Dibeybe hükümetinde yapısal bir değişiklik yapma konusunda dolaylı bir şekilde devam ettiğini ve bu çerçevede Hafter'in destekçilerini bakanlık pozisyonlarına atamak için birkaç bakanlığın Dibeybe hükümetine entegre edilmesi konusunda anlaşmaya varıldığını açıkladı.

Lasifer "Bu ziyaretten sonra müzakereler doğrudan gerçekleşecek. Dibeybe ile Hafter arasındaki maliyet artacak, böylece önümüzdeki dönemde Dibeybe hükümetinde Hafter'i destekleyen bazı bakanların yer aldığı bir kabine revizyonu yaşanacak. Bu arada Dibeybe, genel seçimlerin koşullarını hazırlamak için başbakanlık görevine devam edecek" şeklinde konuştu.

Askeri kuruluşun birleştirilmesi

Libya Kalkınma Enstitüsü Başkanı Cemal el-Felah, "Doğu güçlerinin Trablus'a yaptığı ziyaret, ABD tarafından denetlenen Libya tarafları arasındaki yakınlaşma projesi çerçevesinde gerçekleşiyor" dedi. Ayrıca, seçimlere hazırlık amacıyla, paralı askerlerin ve yabancı güçlerin Libya topraklarından çıkarılmasını hızlandırmak ve seçim sürecini güvence altına almak için ortak bir askeri güç oluşturmanın ziyaretin önde gelen hedefleri olduğunu ve ABD Başkanı Joe Biden yönetiminin önceden belirlediği bu hedefleri gerçekleştirmek için geldiğini söyledi. Ayrıca, başlangıçta askeri kurumların birleştirilmesi gerekliliği, batı ve doğu arasında Libya sınırlarını korumak, 2,8 milyon Libya vatandaşının ulusal seçimlerin yapılmasına yönelik taleplerini korumak ve yabancı güçleri çıkarmak amacıyla ortak bir askeri güç oluşturulması gerektiğini vurguladı.

Siyasi Kalkınma Kurumu Başkanı, 'Libya'daki tarafların bugün ABD yönetiminin belirlediği stratejiye göre hareket ettiğini, özellikle seçimler meselesi ve tarafların sonuçlarına uymaları konusunda çalıştığını' belirtti. Ayrıca, Hafter ve Dibeybe arasındaki yakınlaşma hakkında sızıntı bilgilere sahip olduğunu ve bu durumun yeni bir teknokrat hükümetin oluşmasına yol açacağını ve seçimlerin düzenlenmesini gözetleyeceğini, özellikle Birleşmiş Milletler Libya Destek Misyonu Başkanı Abdullah Bathily'nin planını destekleyen ABD'nin desteklediği bir hükümetin kurulacağını" vurguladı. Özellikle, çatışan tarafların tümü tarafından desteklenen Fas'ın Bouznika görüşmelerinin sonuçlarının desteklendiğini ifade etti.

6+6 Komitesi tarafından yapılan yasalar, bazı milletvekillerinin ve siyasi partilerin itirazına rağmen 'kesin ve yürütülebilir' olarak ilan edildi.

Ayrıca, pazar günü, Libya'daki gelişmelerle ilgili olarak BM Güvenlik Konseyi önünde bilgilendirme sunan Abdullah Bathily, 2021 yılının Aralık ayında seçimleri gerçekleştirme konusunda başarısız olduğu Libya'daki durumlar hakkında bir sunum gerçekleştirdi.

Tartışma