Çin, tartışmalı bölgede Filipinler'e ait ikmal gemilerini tazyikli suyla hedef aldı

Filipin silahlı kuvvetleri ve Filipin sahil güvenliği tarafından Pazar sabahı yapılan açıklamada, bir Çin sahil güvenlik gemisinin Filipin ordusu tarafından bir askeri karakoldaki askerlerine ikmal yapmak üzere kiralanan iki tekneden ikincisini engellediği ve tazyikli suyla hedef aldığı belirtildi.

Filipin ordusu, Cumartesi günü Second Thomas Shoal bölgesinde meydana gelen olayın, teknenin gıda, su ve yakıt malzemelerini boşaltmasını engellediğini ve "gemideki insanların güvenliğini kasıtlı olarak hiçe saydığını ve uluslararası hukuku ihlal ettiğini" söyledi.

ABD Dışişleri Bakanlığı, Çin'in "Filipinler'in münhasır ekonomik bölgesi içinde yer alan Second Thomas Shoal çevresindeki deniz alanı üzerinde hiçbir yasal iddiası olmadığını" söyledi.

Bakanlık, Güney Çin Denizi'nde Filipin kamu gemilerine, uçaklarına ve sahil güvenliği de dahil olmak üzere silahlı kuvvetlerine yönelik silahlı bir saldırının ABD'nin Manila ile olan askeri ittifakı kapsamında karşılıklı savunma taahhütlerini harekete geçireceği uyarısında bulundu.

Çin sahil güvenliği, Filipinler'den iki ikmal gemisi ve iki sahil güvenlik gemisinin sığlık çevresindeki sulara "yasadışı olarak izinsiz girmesinin" ardından "gerekli kontrol önlemlerini aldığını" söyledi. Filipin gemilerinin "yasadışı inşaat malzemeleri" taşıdığı iddia edildi.

Bu, Filipinler'in Ayungin, Çin'in ise Ren'ai Jiao olarak adlandırdığı Second Thomas Shoal civarında yaşanan bir dizi çatışmanın sonuncusu.

Pekin, Güney Çin Denizi'nin neredeyse tamamında hak iddia ederken, bu iddiası Vietnam, Malezya, Brunei, Tayvan ve Endonezya'nın denizin bazı bölümleri üzerindeki hak iddiaları ve kontrolleri ile çatışıyor.

Manila'nın fotoğraf ve insansız hava aracı görüntüleriyle belgelediği olay, Çin'in ihtilaflı sulardaki davranış kuralları konusunda rakip hak iddiacılarıyla yeni bir müzakere turuna başlamasından sadece 10 gün önce meydana geldi - 2002'de başladığından beri sonuçsuz kalan bir çaba.

Second Thomas Shoal, Çin sahil güvenlik, deniz gözetleme gemileri ve deniz milis gemilerinin son iki yılda rakip hak iddia edenlerin gemilerine yönelik tacizlerini arttırdığı bir dizi parlama noktasından biri.

Filipin ordusunun burada, 1999 yılında kasıtlı olarak karaya oturan İkinci Dünya Savaşı döneminden kalma eski bir ABD savaş gemisi olan BRP Sierra Madre'de konuşlanmış küçük bir grup askeri bulunuyor.

2016 yılında tahkim mahkemesi Çin'in Güney Çin Denizi'ndeki hak iddiasını BM Deniz Hukuku Sözleşmesi uyarınca yasadışı ilan etti ancak Pekin bu kararı reddetti ve görmezden gelmeye devam ediyor.

Şubat ayında Manila, bir Çin sahil güvenlik gemisinin lazerini yönlendirerek sığlık yakınındaki bir Filipin sahil güvenlik gemisinin mürettebatını geçici olarak kör ettiğini söyledi.

Nisan ayında Filipin sahil güvenliği, yine bir Çin sahil güvenlik gemisinin kum setinin yakınında yaptığı tehlikeli manevralardan şikâyetçi oldu.

Filipinler Üniversitesi Denizcilik ve Deniz Hukuku Enstitüsü Direktörü Jay Batongbacal Twitter'da "Çin çizgiyi aşıyor ve [Filipinler'i] Ayungin [İkinci Thomas] Sığlığı'ndan çıkmaya zorlayana kadar durmayacak" diye yazdı.

"Eğer burada başarılı olursa, [Filipinler] kendi [münhasır ekonomik bölgesinden] tamamen kovulana kadar bir sonraki hedefe ve bir sonrakine geçecektir. Ardından diğer ülkelere karşı harekete geçecektir."