Çin ve Venezuela'dan stratejik ortaklık hamlesi

Çin Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamaya göre, Devlet Başkanı Şi Cinping, Çin'i ziyaret eden Venezuela Devlet Başkanı Nicolas Maduro ile Pekin'de bir araya geldi.

Görüşmede, iki ülke lideri, ilişkilerin seviyesinin "her koşulda stratejik ortaklığa" yükseltilmesinde mutabakata vardı.

Şi, görüşmede, ilişkilerin seviyesini yükseltme kararının, "iki ülke halkının çıkarına ve tarihsel kalkınma eğilimine uygun olduğunu, Çin'in Venezuela'nın kendi ulusal koşullarına uygun kalkınma yolunu keşfetmesini desteklediğini, Parti ve ulusal idare düzeyinde iletişimi artırmaya hazır olduğunu" belirtti.

Venezuela'nın özel ekonomik bölgeler kurmasını desteklediklerini ve bu alandaki deneyimlerini paylaşacaklarını aktaran Şi, reform ve dışa açılmanın ve özellikle özel ekonomik bölgeler oluşturmanın, Çin'in "zamanın büyük atılımlarını yakalamasını" sağladığını ve "bugünün Çin'i"nin yaratılmasında kritik bir adım olduğunu vurguladı.

Maduro da Venezuela'nın ulusal kalkınmasının ve Çin-Venezuela ilişkilerinin önemli bir aşamaya geldiğini, yeni tanımın, ikili ilişkilerde yeni bir sayfa açacağına inandığını dile getirdi.

Venezuela'nın, Çin ile Birleşmiş Milletler ve BRICS gibi çok taraflı çerçevelerde iletişimi ve işbirliğini güçlendirmeyi istediğinin altını çizen Maduro, bu sayede çok taraflılığın ve gelişmekte olan ülkelerin meşru çıkarlarının güvenceye alınabileceğinin altını çizdi.

Maduro, ülkesinin Çin ile yatırım, tarım, eğitim ve turizm alanlarında pratik işbirliğini geliştirmeyi istediğini kaydetti.

Petrol yatırımları için yüzünü Çin'e çeviriyor

Venezuela lideri, 7 günlük ziyaret için 8 Eylül'de Çin’e gelmişti. Şıncın ve Şanghay şehirlerinin ardından Şandong eyaletinde temaslarda bulunan Maduro, dün Pekin'e ulaşmıştı.

Siyasi çalkantılar, uluslararası yaptırımlar ve süregelen ekonomik kriz nedeniyle zor günlerden geçen Güney Amerika ülkesi, petrol ve altyapı alanındaki yatırımlarını geliştirmek ve uluslararası alanda izolasyondan kurtulmak için Çin'in desteğini arıyor.

Maduro’nun ziyaretinin öncesinde Devlet Başkan Yardımcısı Delcy Rodriguez ve Petrol Bakanı Pedro Tellechea’nın olduğu heyet, Şanghay’ı ziyaret ederek temaslarda bulundu.

Heyet, Çinli muhataplarıyla Venezuela devlet petrol şirketi Petroloeos Venezuela (PDVSA) ile Çin devlet petrol şirketleri arasında potansiyel ortaklıkları ele aldı.

Bakan Tellechea, mayısta Çin Ulusal Petrol Şirketi (CNPC) ile petrol ticaretinde aracıları ortadan kaldıracak, ham petrolün doğrudan nakliyatını sağlayacak bir yol bulmak üzere görüştüklerini bildirmişti.

304 milyar varil doğrulanmış petrol rezerviyle dünyanın en büyük petrol kaynağına sahip Venezuela, son yıllarda ABD’nin yaptırımları ve ekonomik kriz nedeniyle enerji ve altyapı alanında yeni yatırım arayışında.

Güney Amerika ülkesi, büyük ölçekteki rezervlerini satabileceği yeni pazarlara da ihtiyaç duyuyor.

Dünyanın en büyük petrol ithalatçısı konumundaki Çin de Güney Amerika ülkesinden daha fazla ham petrol satın alarak, hem petrol üretimini artırmayı hem de tedarik kaynaklarını çeşitlendirmeyi istiyor.

ABD ile gerilimler iki ülkeyi yakınlaştırıyor

Çin ile ABD arasında artan jeopolitik rekabet de Washington ile yaşadığı siyasi gerilim nedeniyle Maduro yönetimini, Pekin’e daha fazla yaklaştırıyor.

Maduro, Çin ajansı Xinhua’ya verdiği röportajda, Venezuela petrol şirketi PDVSA’nın ABD’de faaliyet gösteren iştiraki CITGO’ya el konulmasını "yasa dışı yağma" olarak nitelerken, bunun ülkesinin ekonomisine ciddi zarar verdiğini dile getirdi.

Röportajda, Çin'i "21. yüzyılın süper gücü" olarak tanımlayan Maduro, "sömürgeci, emperyalist ve hegemonik bir süper-güç devrini başlattığını" savundu.

Maduro, "Çin ve Venezuela hükümetleri ve halkları arasındaki ilişki, karşılıklı güvene ve kardeşliğe dayalı, ortak kalkınma için işbirliği bağıdır. 21. yüzyılın büyük gücü olan Çin ile yükselen devrimci ve sosyalist güç Venezuela arasındaki bu bağ, örnek bir ilişkidir." ifadelerini kullandı.

Venezuela’nın BRICS’e katılımı için destek istedi

Maduro, ziyarette, Venezuela’nın genişleyen BRICS topluluğuna olası katılımı için Çin'in desteğini istedi.

BRICS ülkeleri, geçen ay Güney Afrika'nın Johannesburg şehrinde düzenlene zirvede, Suudi Arabistan, Birleşik Arap Emirlikleri, İran, Mısır, Etiyopya, Arjantin’in olduğu 6 yeni ülkeyi üyeliğe davet ederek bir genişleme adımı atmıştı.

Çin’in öncüsü olduğu genişleme süreciyle BRICS, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütünün (OPEC) üç büyük üyesini bünyesine katarken, OPEC üyesi Venezuela’nın katılımı henüz gündeme gelmemişti.

Maduro'nun yarın sona erecek ziyaretinde, iki ülke arasında petrol yatırımları ve yeni özel ekonomik bölgelerin kurulmasına yönelik işbirliği anlaşmaları imzalanması bekleniyor.