Dünya çapında altıncı nesil savaş uçakları için harcama planları ne durumda?
Dünya çapında birçok ülke altıncı nesil savaş uçağı üretimi için harcamalarını artırıyor
2025 mali yılı için hazırlanan en son Gelecek Yıllar Savunma Programı, Pentagon'da altıncı nesil olarak adlandırılan uçaklara yapılan harcamalarda dramatik bir artışa yönelik desteğin devam ettiğini gösteriyor; bunların başında Hava Kuvvetleri'nin Yeni Nesil Hava Hakimiyeti ve Deniz Kuvvetleri'nin F/A-XX programları geliyor. Aynı zamanda, Avrupa ve Asya'da, özellikle Fransız-Alman-İspanyol Geleceğin Savaş Hava Sistemi ve İngiliz-Japon-İtalyan Küresel Savaş Hava Programı olmak üzere bir başka rakip altıncı nesil geliştirme çifti için heyecan devam etmektedir.
Tamarack Defense'in askeri uçak pazarı tahminine göre, bu üç büyük gelişme - onlara eşlik etmesi planlanan işbirlikçi savaş uçaklarıyla birlikte - birlikte ele alındığında, 2024-2030 yılları arasında 70 milyar dolarlık olasılık ağırlıklı harcamaya yol açması bekleniyor.
Büyük platformlardan herhangi biri için 2030 yılına kadar üretim teslimatlarının az olması beklenirken, dönem boyunca araştırma ve geliştirme harcamalarında önemli artışlar görebiliriz. ABD'de altıncı nesil bütçeleri 2024 mali yılında 4 milyar dolardan, Gelecek Yıllar Savunma Programının son yılı olan 2029 mali yılında 12,6 milyar dolara, yani toplam 40,7 milyar dolara çıkmaktadır. Bu miktarın yaklaşık %91'i araştırma, geliştirme, test ve değerlendirme içindir. Tasarımlar olgunlaştıkça harcamaların da orantılı olarak artması beklenmektedir.
Tamarack Defense, işbirlikçi savaş uçağı veya CCA teslimatlarının, bağlı oldukları daha büyük platformlardan daha erken ve daha yüksek hacimlerde gerçekleşeceğini öngörmektedir. Toplamda, Tamarack Defense'in ABD Hava Kuvvetleri ve ABD Donanması'nın CCA programlarındaki mevcut üretim tahmini 2030'a kadar 255, 2033'e kadar ise 950 teslimat öngörmektedir.
Tamarack Defense, ABD dışında, altıncı nesil programlar için yılda 2 milyar ila 3 milyar dolar arasında yüklenici tarafından kullanılabilir toplam fon ile minimum üretim teslimatı, ancak geliştirme faaliyetlerinde istikrarlı bir büyüme öngörmektedir. Bu programlar için üretim teslimatları 2030 ufkunun ötesinde kalmaktadır, ancak orta vadeli araştırma ve geliştirme planı dahilinde erken prototipler beklenmektedir.