East Asia Forum: Soğuk Savaş sırasında "yarım kalan" Rusya-Kuzey Kore ittifakının doğuşu

Moskova'nın Ukrayna'daki 'özel askeri operasyonu' yeni bir jeopolitik gerçekliğin habercisi oldu.

Rusya ve Kuzey Kore giderek daha yakın hale gelebilir, hatta belki de iki ülkeyi Soğuk Savaş sırasında "yarım kalan ittifaklarını" yeniden diriltme noktasına getirebilir.

Ukrayna krizinin başlangıcından beri Pyongyang, Moskova'yı açık bir şekilde destekledi. Kuzey Kore, BM Genel Kurulu'nun Rusya'nın Ukrayna'dan çekilmesini talep eden kararına karşı oy kullanan beş ülke arasında yer aldı. Pyongyang, Ukrayna krizinden ABD, NATO ve Kiev'isorumlu tutarak Rusya'nın eylemlerine verdiği desteği defalarca dile getirdi.

Rusya'nın yanı sıra Suriye ve Kuzey Kore, Rusya'nın desteklediği sözde Donetsk ve Lugansk Cumhuriyetlerini tanıyan tek BM üyesi devletler oldu. Misilleme olarak Kiev, Pyongyang ile diplomatik ilişkileri kopardığını açıkladı. Kiev'in Batılı müttefikleri de Kuzey Kore'yi ilgilendirmiyor, çünkü Batı'nın Kuzey Kore'ye uygulayacabileceği neredeyse hiçbir yaptırım kalmadı.

Kuzey Kore ayrıca Donetsk, Lugansk, Kherson ve Zaporizhzhia'da Moskova destekli referandumları tanıyan tek BM üye devleti oldu. Kuzey Kore, 'seçmenlerin ezici bir çoğunluğunun Rusya'ya entegrasyonu desteklediğini' belirterek referandumları derhal tanıdı. Bu hamleler çoğunlukla sembolik olduğundan, Kuzey Kore'nin Rusya'ya askeri destek sağlamaya istekli olup olmadığı ve bunu başarabilecek durumda olup olmadığı ise belirsiz.

Uzmanlar arasında Kuzey Kore'nin Ukrayna'ya asker gönderdiğine dair spekülasyonlar vardı. Ancak Rusya Dışişleri Bakanlığı bunu anında reddetti. Kuzey Kore daha önce denizaşırı muharebe görevlerine asker gönderdi, ancak bunlar sınırlı birliklerdi.

Ayrıca Kuzey Kore'nin askerlerini Avrupa'nın İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana yaşanan en yoğun silahlı çatışmaya göndermesi pek olası değil. Yüksek zayiat verme riskinin yanı sıra, dil engeli ve herhangi bir ortak eğitimin olmaması nedeniyle Rus kuvvetleriyle birlikte çalışabilirlik konusunda büyük zorluklar var.

Bir başka varsayımsal Kuzey Kore askeri katkısı da silah tedariği başlığındadır. Kuzey Kore'nin geniş mühimmat stokları ve devasa bir silah endüstrisi var. Silahlarının çoğu Sovyet standartlarına dayanıyor ve bu nedenle Kuzey Kore mühimmatı, Rus silahlarıyla uyumlu olabilir.

Pakistan'ın bazı raporların iddia ettiği gibi, Güney Kore Ukrayna'ya mühimmat gönderirse ve Polonya'ya teçhizat sağlarsa, o zaman belki de Kuzey Kore Rusya'ya silah satabilir.

Nitekim Pentagon da, Rusya'nın mühimmat sağlamak için Kuzey Kore ile yakınlaştığını iddia ediyor. Ancak şu ana kadar bu iddia ile ilgili hiçbir kanıt sağlanmadı. Rusya'nın BM elçisi iddiayı 'sahte' olarak nitelendirirken, Kuzey Kore Washington'un açıklamalarını 'pervasız' olarak nitelendirerek reddetti.

Rusya ve Kuzey Kore arasındaki askeri anlaşmalar oldukça varsayımsal görünse de, iki ülke bir kara sınırını paylaştığı ve uzun bir ekonomik işbirliği geçmişine sahip olduğu için ticaretin yeniden başlaması yüksek bir olasılık olarak duruyor.

Kuzey Kore'nin şu anda Rusya ile paylaştığı tek kaynak emek. Sovyetler Birliği ve daha sonrasında Rusya, birçok Kuzey Koreli işçiyi ithal ediyordu. Rus yetkililer, BM Güvenlik Konseyi'nin uygulamayı yasaklamasına rağmen, Kuzey Kore'den işgücü ithalatını sürdürmeyi düşünüyor. Hatta yakın zamanda Rusya'nın inşaat sektörünü denetleyen Başbakan Yardımcısı Marat Khusnullin, Rus yetkililerin Kuzey Kore işçilerini istihdam etmek için 'siyasi düzenlemeler üzerinde çalıştığını' açıkladı. 20.000 ila 50.000 arasında Kuzey Kore işçisi, Rusya özellikle Uzak Doğu'sunda altyapı çalışmalarında görevlendirilmek için Rusya'ya davet edilebilir.

24 Şubat 2022'den bu yana gelişen olaylar, Moskova'nın Kuzey Kore'ye yönelik hesaplarını değiştirdi ğini gösteriyor. Rusya kendisini Ukrayna üzerinden Batı ile varoluşsal bir mücadele içinde bulurken, Kuze Kore'nin önemi, ABD'ye karşı Kremlin ile ortak olmaya hazır birkaç ülkeden biri olduğu için daha da arttı.

Aynı zamanda, Kore Yarımadası'nın nükleer silahlardan arındırılmasının Rusya için önemi de azaldı. Kuzey Kore'ye uygulanan yaptırımlara uymak artık Rusya'nın politikası olmayabilir, çünkü artık Rusya da ABD ve AB tarafından başlatılan yaptırımların hedefindeki ülkelerden birisi.

Rusya ve Kuzey Kore, Sovyetler Birliği dağıldığında yarım kalan "Soğuk Savaş ittifakını" yeniden kurmanın eşiğinde olabilir. Çin-Rusya-Kuzey Kore bloğu hesaplanan güç dengelerini derinden etkileyebilir.