Filipinler denizaltı alımıyla 'kabuğunu kırıyor'

Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr. ordunun modernizasyon stratejisinin üçüncü aşamasında yer alan denizaltı alımını onayladı.

Duyuru, Marcos'un Tayvan'daki son başkanlık seçimlerini kazanan Çin karşıtı aday Lai Ching-te'ye tebrik mesajı göndermesinin ardından Manila'nın Pekin ile sözlü bir tartışmaya girmesinden haftalar sonra geldi.

Manila'daki bir düşünce kuruluşu olan Uluslararası Kalkınma ve Güvenlik İşbirliği'nin kurucusu Chester Cabalza, planlanan alımın "iç güvenlikten bölgesel savunmaya güçlü bir paradigma değişimi" anlamına geldiğini belirtti.

Filipinler, komünist isyan da dahil olmak üzere iç tehditlerle mücadele etmek için silahlı kuvvetleri kullanma konusunda geniş bir geçmişe sahip.

Nikkei Asia'ya konuşan Cabalza, "Filipinler nihayet kabuğunu kırarak bölgede dikkat edilmesi gereken bir deniz gücü haline geliyor" dedi ve daha güçlü bir donanmayla Manila'nın "kolektif bir caydırıcılığı güçlendirmek için benzer düşünen uluslarla daha güçlü ittifaklara ve çeşitli savunma işbirliği biçimlerine" sahip olacağını sözlerine ekledi.

Senato Başkanı Juan Miguel Zubiri'nin Aralık ayında yaptığı açıklamaya göre, Filipinler'in 2024 yılı bütçesi, ülkenin Güney Çin Denizi'ndeki savunma varlığını güçlendirmek için 187,23 milyon dolarlık ek bir bütçe içeriyordu.

Askeri modernizasyon planının birinci ve ikinci aşamaları "kara merkezli" savunma varlıklarını güçlendirmeye odaklandı.

Savunma Bakanı Gilbert Teodoro Jr. üçüncü aşama kapsamındaki kazanımların deniz ve hava alanlarında alan farkındalığı, istihbarat ve caydırıcılık yeteneklerini artırmaya odaklanacağını söyledi.

Cabalza, bu hamlelerin Filipinler'i "gelecekteki çok alanlı saldırı savaşlarına" hazırlayacağını da sözlerine ekledi.

Aralık ayında Manila, Çin'in de dahil olduğu son olayların yaşandığı Scarborough Sığlığı'ndan yaklaşık 300 kilometre uzaklıktaki bir hava üssüne Japon yapımı bir radar yerleştirdi.

Hawaii'deki Pacific Forum International'da siber güvenlik ve kritik teknolojiler direktörü olan Mark Manantan'a göre denizaltı hamlesi Manila'nın artan güvenlik iddiasına işaret ediyor.

"Bence [ABD'nin] sadece bir piyonu olduğumuza dair anlatıyı bu stratejik yeniden düzenlemeye göre yeniden çerçevelendirmeliyiz" dedi.

Jr. Marcos döneminde Filipinler'in jeopolitik yönelimi ABD'ye yaklaştı ve Çin ile daha yakın ilişkileri tercih eden selefi Rodrigo Duterte'den ayrıldı.

Filipinler Sahil Güvenliği'nin bir Çin gemisini, Filipinler'in ihtilaflı sulardaki karakoluna ikmal görevlerini aksatmak için tazyikli su kullanmak ve kasıtlı olarak deniz araçlarına çarpmakla suçlamasıyla Pekin ve Manila arasındaki sürtüşme son aylarda tırmandı.

Manantan, bu değişken arka planı göz önünde bulundurarak, Filipinler'in savunma kapasitesini güçlendirirken aynı zamanda Çinli diplomatik muhataplarıyla diyaloğunu sürdürmesini önerdi. Manantan, düzenli diplomatik temasların gerginliğin kontrolden çıkma olasılığını azaltabileceğini söyledi.

Filipinler ve Çin Ocak ayında ikili bir istişare toplantısında bir araya gelerek gerilimi düşürmek için deniz iletişimini geliştirme konusunda anlaşmaya vardılar.

Filipin Donanması; Fransa, İspanya, Güney Kore ve İtalya'nın denizaltı tedarik etmeye ilgi gösterdiğini belirtti.

Manantan Filipinler'i potansiyel tedarikçi havuzunu Japonya'yı da kapsayacak şekilde genişletmeye çağırdı. İki ülke, Manila'nın bu yılın ilk çeyreğinde imzalamayı hedeflediği, ortak askeri tatbikat ve eğitim sağlayan bir birlik erişim anlaşması üzerinde anlaşmaya hazırlanıyor.

Daha geniş bir savunma perspektifi Filipinler'in diğer ASEAN ülkeleriyle işbirliğini derinleştirmesinin de önünü açabilir. Manantan, "Marcos yönetimi Japonya, ABD ve Avustralya gibi olağan müttefik ve ortakların ötesinde Vietnam, Malezya ve Endonezya gibi diğer ASEAN üyesi ülkelere danışmak ve onlardan destek almak için yoğun bir çaba sarf ediyor" dedi.

Manantan, "Bunlar Filipinler'in bölgedeki orta güç olma payının farkına varması için olumlu işaretler" dedi.