Filistin müzakerelerinde kalıcı ateşkes çağrısı

Hamas Siyasi Büro Başkanı İsmail Heniyye başkanlığında Hamas liderlerinden oluşan bir heyet, dün, Kahire'de Mısır İstihbarat Teşkilatı Başkanı Abbas Kamil ile bir araya geldi. Taraflar Filistin davasıyla ilgili gelişmeleri ele aldı. Görüşmelere Heniyye’nin yardımcısı Salih Aruri, Hamas'ın yurtdışı sorumlusu Halid Meşal, Arap ve İslam Dünyasıyla İlişkiler Ofisi Başkanı Halil el-Hayye ve Siyasi Büro üyesi Ruhi Müştehi de katıldı.

Söz konusu toplantıda Hamas heyeti, Filistin davasının karşı karşıya olduğu mevcut risk ve zorlukları, Filistin halkını korumak için bunlarla nasıl başa çıkılacağını ele aldı. Heyet, Mısır'ın Filistin tutumunun birliğine dair, ayrıca Filistin halkının, bilhassa Gazze’nin çektiği acıları hafifletme yönündeki kararlılığını takdir etti.

Abbas Kamil, daha önce İslami Cihad Hareketi Genel Sekreteri Ziyad en-Nehhale başkanlığındaki heyet ile bir araya gelmişti. Cihad Hareketi Pazartesi günü yaptığı açıklamada toplantının olumlu ve verimli geçtiğini bildirmişti.

İslami Cihad Hareketi Sözcüsü Davud Şihab, söz konusu görüşmenin, hareketin siyasi büro üyelerinden bazılarının, Mısır Genel İstihbarat Teşkilatı'nda Filistin dosyasından sorumlu bazı üst düzey yetkililerin huzurunda yapıldığını bildirdi.

Mısır'ın ev sahipliğinde şuan Hamas ve İslâmî Cihad hareketleri liderleriyle yapılan istişarelerde Gazze’deki güvenlik ve ekonomik durumla ilgili bir dizi anlaşma imzalandı. İstişarelerde, yıllardır yerinde sayan Filistin ulusal uzlaşı dosyasını ileriye taşıma yönünde ön teklif sunuldu.

Kahire'de yürütülen istişarelere aşina bir kaynak, Hamas ve İslami Cihad liderleri ile önde gelen Mısır güvenlik yetkilileri arasındaki son toplantılarda bir dizi fikrin öne sunulduğunu açıkladı. Bunlar arasında, Filistinli grupların Gazze'de sakinliğin sağlanması karşılığında koşulları iyileştirmek için elde ettikleri bir ‘teşvik listesi’ de yer alıyor. Hamas'ın bu listeye oldukça ilgi gösterdiği söyleniyor.

Şarku'l Avsat'a konuşan kaynak, Mısırlı yetkililerle tartışılan teşvik listesinin, Gazze’deki balıkçılara İsrail işgal güçleri tarafından hedef alınmadan çalışma özgürlüğü verilmesini, Refah Sınır Kapısı’ndan bireylerin ve malların giriş ve çıkışlarının kolaylaştırılmasını içerdiğini açıkladı. Gazze Şeridi ile Mısır arasındaki tek geçişten, grup liderlerinin de Mısır tarafından talep ettiği üzere mal hareketinin kabul edilebileceğine dikkat çekildi.

Kaynağın aktardığına göre Mısırlı yetkililer, bilhassa sektördeki fabrika ve şirketlerin ihtiyaç duyduğu üretim gereksinimlerinin Gazze’ye girişi konusunda hizip liderlerinin bu konudaki taleplerine bir yanıt vereceklerine, Refah Sınır Kapısı yoluyla Gazze Şeridi'nden ürünlerin ihracatı için kolaylıklar sağlayacaklarına söz verdiler.

Söz konusu kaynak, görüşmelerde Mısırlıların Gazze Şeridi'ndeki yaşamı iyileştirme çabalarına değindiğini, grup liderlerinin Gazze Şeridi'ndeki elektrik miktarında artış talep ettiğini belirtti. Mevcut istişare turunun sona ermesi ardından miktarların yaklaşık 100 megavat artırılması konusunda anlaşmaya varıldığını açıklayan kaynak, Hamas liderlerinin Gazze'deki elektrik şebekesinin Refah üzerinden Mısır’a bağlanmasını talep ettiğini de ekledi. Gazze’deki elektrik üretim tesisinin durumu, Gazze sakinlerinin ihtiyaç duyduğu enerji ihtiyacının büyük bir kısmını karşılaması için fon sağlamanın yolları ele alındı.

Mısırlı yetkililer, örgüt liderlerine Gazze’deki koşulları iyileştirmeye yönelik bazı anlaşmaların tamamlanması için Filistin Otoritesi ile anlaşmaların imzalanması gerektiğini söyledi. Aynı zamanda, Filistin Başbakanı Muhammed İştiyye’nin geçtiğimiz hafta Kahire'ye yaptığı ziyarette Mısır ile Gazze arasındaki elektrik bağlantısı da dahil olmak üzere bazı düzenlemeler görüşüldü.

Kaynağın belirttiğine göre, Mısır’ın Gazze açıklarında gaz arama çalışmalarından yararlanma olasılığı da ele alındı. Kahire'nin açıkça belirttiği bu konu, Filistin Yönetimi dahil olmak üzere birçok tarafla anlaşmayı gerektiriyor. Bu konuda Mısır’a hareket serbestliği verilmesi konusunda mutabık kalındığına dikkat çekiliyor.

Mısır, Mısır komitelerinin bu maddeleri mümkün olan en kısa sürede uygulamak için önümüzdeki dönemde Batı Şeria'ya ve Gazze Şeridi'ne yoğun ziyaretler yapacağını grup liderlerine bildirdi. Mısır tarafı aynı zamanda ulusal uzlaşı dosyasını da gündeme getirdi. Ancak Mısır'ın Batı Şeria ve Gazze'ye yaptığı ziyaretler aracılığıyla, çeşitli taraflarla diyalog yoluyla bir dizi fikrin netleştirilmesi kararlaştırıldı.

Söz konusu kaynak, “Tüm taraflarca kabul edilebilir tutarlı bir vizyona ulaşılmadıkça, uzlaşı dosyasında anlaşmalara ilişkin Mısır tarafından yazılı bir belge veya taslak olmayacaktır. Grup liderleri, aralarındaki boşlukları kapatma çabaları ve Filistin halkının kararlılığını desteklediği için Mısır'a teşekkürlerini sundu” açıklamalarında bulundu.

Hamas ve İslami Cihad heyetleri, İsrail'in Gazze’ye yönelik son saldırısı ardından istişarelerde bulunmak için Mısır'ın resmi davetine yanıt olarak bu hafta başlarında Kahire'ye geldi. İsrail, düzenlediği beş gün süren operasyonda İslami Cihad’ın silahlı kanadı Kudüs Tugayları’nın önde gelen 6 askeri liderine suikast düzenlemişti.