Foreign Policy: Yunanistan yaptırımlara rağmen Rusya'ya gemi satışından kar elde ediyor
Dünyanın en geniş ticaret filosuna sahip olan ülkesi Yunanistan, eskimiş gemilerin satışından kar elde ederken Rusya'nın yaptırımları delmesine imkan tanıyor.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından Yunanistan'ın güçlü denizcilik sektörü, yaptırımlara rağmen Rusya'dan petrol taşıyarak kar elde etmeye devam ediyor. Yunan gemi sahipleri, Rusya ile yakın ilişkileri bulunan gizemli alıcılarla gemilerin satışı konusunda görüşerek karlarını artırmak istiyorlar.
Yunan şirketleri, küreselleşmiş ekonominin pek çok sektoründe söz sahibi değiller ancak denizcilik konusunda kesinlikle hakim güç konumdalar. Geçen yıl ülke, bir kez daha ölü ağırlık tonajı açısından dünyanın en büyük gemisinin sahibi oldu.
Rusya'nın Ukrayna'yı işgal etmesiyle Batı hükümetleri Rusya'ya yönelik yaptırımlarını artırdı. Yunan gemi sahipleri ve oligarklar ise bu duruma pek sıcak bakmadı. Yunan denizcilik yetkilisi George Prokopiou geçtiğimiz Haziran ayında yaptığı bir konuşmada "Yaptırımlar hiçbir zaman işe yaramadı." dedi.
Ancak yaptırımlar hiçbir şey yapmamaktan daha etkili. Geçen Aralık ayında G-7 ülkeleri, Avrupa Birliği (AB) ve Avustralya, Rusya'ya yaptırım uygulayan ülkelerdeki şirketlerin Rus deniz yoluyla ham petrol taşımacılığı veya ticaretini varil başına 60 doların üzerinde fiyatlarla yapmasını yasaklayan bir fiyat tavanı getirdi.
Yunanistan'dan Rusya'ya kurtarma operasyonu
Petrol için talep hala güçlüydü, ancak eskiden petrol taşımacılığının büyük bir kısmını üstlenen Rusya'ya ait tankerler yaptırımlar altındaydı. Tam da bu noktada ise Yunanistan'dan Rusya'ya kurtarma operasyonu geldi.
Uluslararası Finans Enstitüsü baş ekonomisti Robin Brooks'a göre, Yunan gemileri şu anda Rus limanlarından çıkan tanker kapasitesinin neredeyse yüzde 50'sini oluşturuyor ki bu işgal öncesi yüzde 33'tü. Wall Street Journal'a göre, Rusya'nın kritik Baltık Denizi ve Karadeniz limanlarında yedi Yunan şirketi, Rus devletine ait Sovcomflot'un petrolünün yüzde 50'den fazlasının taşımacılığını yaptı.
Şimdi ise birçok Yunan gemi sahibi, eskiyen gemilerini Ruslara satarak daha fazla kar elde edebilecekleri düşüncesine kapıldılar. Yunanistan'ın Rusya'ya gemi satışları Şubat 2022'den itibaren artmaya başladı. TradeWinds isimli bir ticaret yayını, "Dünya genelinde, özellikle Rusya'ya karşı yaptırımlardan etkilenmeyen bölgelerde eskiyen tankerlere talep var." açıklamasını yaptı. O günden bu yana Yunan gemi sahiplerinin, Ruslara 4 milyar dolarlık tanker satışı gerçekleştirdiği iddia edildi.
Yunan şirketleri, Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin başlamasından bu yana 290 gemi sattı. İkinci sırada 221 gemi ile Çin firmaları bulunuyor.
Rus petrolünün taşınmasına uygun gemi tiplerinin satışlarında patlama
Öte yandan 2022 yılında Suezmax firmasına ait tankerlerin sayısı 2021'e göre iki katına çıktı ve 103'e ulaştı. Aframax şirketinin tanker satışları ise yüzde 30 artarak 121'e çıktı. (Suezmax ve Aframax tankerleri sırasıyla ham petrol taşıyıcısı tankerlerin üçüncü ve dördüncü en büyük tipleridir.)
Öte yandan Global Commodities Insight'a konuşan bir denizcilik yetkilisi, ağır tonajlı gemilerin satışında patlama yaşanmasının Rusya'nın ihtiyaçları ile ilişkili olduğunu ifade etti:
Bu gemi tipleri, Rus kargolarını taşımak için tercih edilen gemi boyutlarıdır. Çünkü Rusya'daki tüm limanlar daha büyük gemilere yer veremiyor.