Gizli Oda: Ukrayna Ordusuna mühimmatlar nasıl tedarik ediliyor?
Almanya'nın Stuttgart kentindeki sade bir ABD askeri kışlasının çatı katında 26 ülkeden düzinelerce askeri personel, Ukrayna'ya silah teslim etmek için gece gündüz çalışıyor.
Batılı müttefikler bu odadan şu ana kadar Ukrayna silahlı kuvvetlerine yaklaşık 8 milyar dolar değerinde silah ve mühimmat sağlanmasına yardım etti. Gönderilen mühimmat, 66.000 tona denk geliyor.
Patch Kışlasında yaşananların ve yaşayanların çoğu oldukça gizli. İçeri girerken tüm elektronik cihazların geride bırakılması isteniyor ve Uluslararası Bağışçılar Koordinasyon Hücresi'nin (IDCC) bir parçası olan Ukraynalılarla çekim yapılmasına veya onlarla konuşulmasına izin verilmiyor.
Dış dünyayla iletişim yasak
Düzinelerce ülkeden askeri personel bilgisayar ekranlarına kitleniyor. İçeride Ukraynalı bir Korgeneral tarafından yönetilen Ukrayna'dan küçük bir ekip de var. Korgeneral, her gün ülkesinin o gün ihtiyacı olanları belirtiyor.
İçerdeki bir grubun görevi ise mühimmat bulmak. Bazen silah sağlamaya istekli bir ülke bulduklarında, silaha uygun cephane bulmak veya silahları Ukrayna'ya taşıma yolları aramak zorunda kalıyorlar. Şimdi Ukraynalıların önceliklerini listeleyebilecekleri bir veri tabanı geliştirdiler. Bağış yapan ülkeler bu bilgilere erişebilir ve hangi ekipmanları Ukrayna'ya verebileceklerine karar verebilirler.
BBC'ye konuşan Kıdemli İngiliz subayı Chris King, askeri yardımın hava, kara, demiryolu ve deniz yoluyla ve "tek bir başarısız noktamız olmamasını garantilemek için" birden fazla yere teslim edildiğini söylüyor.
King ayrıca Rusya'nın tedarik hatlarına yönelik saldırılarını hızlandırmaya çalıştığını, ancak teslimatlarında "önemli" bir kesinti olmadığını belirtiyor.
IDCC'nin ABD komutanı Tuğamiral Duke Heinz, silahları ve mühimmatı sınırdan geçirme görevinin Ukraynalılara bırakıldığını söylüyor.
"Ekipmanı Ukraynalılar gelip Polonya'dan veya diğer ülkelerden gelip alıyorlar, ekipmanın sınırın nasıl geçeceğini belirleyenler onlar."
Silahlar sınırı geçtikten sonra "48 saat içinde" cephe hattına ulaşıyor.
"Mühimmat bitmeyecek"
Son zamanlarda Ukrayna'ya silah akışının yetersiz olduğuna dair uyarılar var. Ukrayna Savunma Bakanı Yardımcısı, Ukrayna'nın şimdiye kadar talep ettiğinin yalnızca %10'unu alabildiğini söyledi.
Stuttgart'taki Amiral Heinz ise çok farklı bir mesaj veriyor:
"Mühimmatlarının bitmeyeceğinden eminim."
Ukrayna'nın talepleri son birkaç ayda önemli ölçüde değişti. IDCC, ABD ve İngilterenin ayrı destek çabalarının birleşimi olarak Şubat ayında kurulmuştu. Savaşın başlangıcında, tanksavar ve uçaksavar füzeleri gibi küçük silahlar ve mühimmat gönderiyorlardı. Şimdi Ukraynalılar daha ağır silahlar istiyor - topçu, çoklu roketatar ve hava savunma sistemleri gibi.
Savaşın ilk günlerinde IDCC, eski Sovyet bloğu ülkelerinden eski Sovyet silah ve mühimmat stoklarını sağlamaya çalıştı - Ukrayna silahlı kuvvetlerinin on yıllardır kullandığı sistemlerin aynısı. Chris King, bu malzemelerin yavaş yavaş tükendiğini söylüyor. Şu anda Avrupa'da Sovyetlere uygun 152 mm topçu mühimmatı üreten tek bir fabrika var.
Ukraynalılar Yavaş yavaş, NATO standardı ekipmana geçiyorlar. Geçtiğimiz birkaç ay içinde Ukrayna'ya 100'den fazla M777 ABD obüsü ve 300.000 mermi 155 mm mühimmat gönderildi.
Eğitimler
Ukrayna kuvvetlerinin silah ve mühimmatın nasıl kullanılacağı konusunda eğitilmesi gerekiyor. IDCC bu eğitimi Ukrayna dışında organize ediyor. Bazı Ukraynalı askerler şu anda Birleşik Krallık'ta yeni topçu silahları ve İngilizlerin tedarik ettiği çoklu roketatarlar konusunda eğitiliyor. Daha basit sistemler, videolar ve eğitim kılavuzları kullanılarak sanal olarak öğretiliyor.
Stuttgart'takiler bu savaşın çabuk biteceğine inanmıyor. Bu işi uzun vadede sürdürmeye hazırlandıklarını söylüyorlar. Uzun vadeden ne kastettikleri sorulduğunda, "Aylar sürmeyecek, sanırım birkaç yıl daha burada kalacağız" yanıtı veriliyor.
Ancak NATO içinde Batı'nın gerçekten yıllarca sürebilecek bir savaşa hazır olup olmadığını sorgulayanlar var. NATO'nun Birliği, kararlılığı ve sınırlı silah ve mühimmat stokları kesinlikle test edilecek.
Stuttgart'takiler görevlerinin önemini biliyor. Tuğamiral Heinz, Ukrayna'ya silah ve mühimmat sağlama misyonunu ABD EUCOM'un (Avrupa Komutanlığı) 1952'de kurulmasından bu yana "bu komutanın yaptığı en önemli iş" olarak nitelendiriyor.
Chris King:
"Ya Ukrayna'nın savaşmasına yardım ederiz ya da önümüzdeki birkaç yıl içinde başka bir yerde savaşacağımızı kabul ederiz. Yeterince çabalamazsak, gelecekteki çatışmaların tohumlarını ekeceğiz."
ÖNERİLEN İÇERİK: Ukrayna Çok Namlulu Roketatar (ÇNRA) cennetine dönüşebilir
* * *
Yazar: Sadık Can Gençer
KAYNAK: gdh.digital, BBC