Gzero Media: "Türkiye'nin sultanı Erdoğan hiçbir yere gitmiyor"

ABD medyasında, siyasi analizler ve değerlendirmeler yayımlayan kurumlardan birisi olan Gzero'da Türkiye'de geride kalan seçimlerin sonuçları ve ikinci tura dair bir analiz yayımlandı.

Anketlerin seçimlerden önce Kılıçdaroğlu'nun favori gösterdiği, ancak bu öngörünün tutmadığı vbelirtilen analizde, sadece Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın önde kapatmasının değil ayrıca Cumhur İttifakı'nın da mecliste çoğunluğu alarak, büyük bir meydan okumaya imza attığı belirtildi.

Analizde ayrıca, ikinci turu kazanmaya yakın tarafın Erdoğan olduğu belirtilirken, böyle bir sonucun ABD ve Avrupa'yı üzecek şekilde politikaların devamı anlamına geldiği belirtildi.

İşte Gzero Media'da yayımlanan analizin tamamı:

Kamuoyu yoklamalarının çoğu, Cumhuriyet Halk Partisi'nin (CHP) lideri ve teknokrat muhalefet adayı Kemal Kılıçdaroğlu'nun kazanacağını öngörmesine rağmen, Cumhurbaşkanı Erdoğan Pazar günkü cumhurbaşkanlığı seçimlerinde oyların %49,5'ini aldı. Kılıçdaroğlu ise oyların ancak %44,9'unu alabilildi.

Bu arada Erdoğan'ın Adalet ve Kalkınma Partisi ve Erdoğan'ın kurduğu Cumhur İttifakı koalisyonu, Türkiye'nin 600 üyeli parlamentosunun çoğunluk kontrolünü eline alarak bu konuda da meydan okudu.

Kağıt üzerinde seçim, Erdoğan'ın 20 yıllık demirden iktidarının en ciddi meydan okumasıydı.

Türkiye ekonomisi, yükselen enflasyon, düşen lira ve Erdoğan'ın çılgın ekonomi politikalarının neden olduğu bir hayat pahalılığı kriziyle karşı karşıya kaldı. Hükümetin Şubat ayında Türkiye'nin güneydoğusunda meydana gelen ve 50.000 kişinin ölümüne neden olan ölümcül depreme verdiği tepki, Cumhurbaşkanı için daha fazla ters rüzgar yarattı.

Ve uzun dönemdir ilk kez, Türkiye'nin huysuzluğuyla ünlü muhalefeti, muhalefet bloğunun cazibesini genişletebilecek ortak bir adayın arkasında birleşmeyi başardı ve seçmenlere Erdoğan'a inandırıcı bir alternatif sağladı.

Bütün bunlar, 2018'deki en son cumhurbaşkanlığı seçimlerine göre daha fazla kişinin neden Erdoğan'a karşı olduğunu ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ı yirmi yıldır ilk kez ikinci tura zorladığını açıklıyor.

Ancak hakimiyeti azalmış olsa da, Erdoğan Türkiye'deki en popüler lider olmaya devam ediyor. Ekonomik krizleri, mülteci krizlerini, protesto hareketlerini ve hatta darbe girişimini geride bıraktı.

Evet, Türkiye'nin seçimi özgürdü ama kesinlikle adil değildi.

Bu nedenle, anket verileri ilk tur oylama öncesinde Kılıçdaroğlu'nun yüzde beş puan önde olduğunu göstermesine rağmen, yeniden seçilmesi kesin değildi.

Sırada ne var?

Erdoğan, ikinci tura kalmamak için gerekli olan yüzde 50'nin sadece yarım puan gerisinde kalırken, 28 Mayıs'ta yapılacak ikinci turda cumhurbaşkanlığını güvence altına almak için ezici bir favori konumuna geldi.

Matematik basit

Erdoğan'ın Pazar günü cumhurbaşkanlığını kazanması için sadece 275 bin oy gerekiyorken, Kılıçdaroğlu'nun ise 2,8 milyon oy alması gerekiyor.

Erdoğan'ın 2,5 milyonluk bu avantajına karşı Kılıçdaroğlu'nun yalnızca katılımını artırması veya en azından katılımını koruması gerekmeyecek. Aynı zamanda, sağcı ve milliyetçi olan Sinan Oğan (%5,2) ve Muharrem İnce'nin (%0,4) oylarını kendisine çevirmesi gerekecek.

İnce, sürpriz bir şekilde oylamaya üç gün kala yarıştan çekilmiş ancak resmi olarak seçimin içerisinde kalmıştı. Destekçilerinin çoğu, ikinci tur için sandık başına gitmeyen protestocu veya düzen karşıtı seçmenler olabilir. Anca tamamı Kılıçdaroğlu'na oylarını verseler bile 250.000'den az oyla Kılıçdaroğlu için ivmeyi artıramazlar.

Oğan ise 2,8 milyon oy aldı ve bu seçmenler arasında, genellikle Erdoğan'ın müttefiki Milliyetçi Hareket Partisi'ne veya iktidardaki Adalaet ve Kalkınma partisine oy veren milliyetçi seçmenler bulunuyor. Bu seçmenler, Kılıçdaroğlu'nun cumhurbaşkanlığını engellemek için Erdoğan'a oy verme konusunda oldukça motive olacaklar.

Muhalefet yanlısı Türk milliyetçisi İYİ Parti'nin (İYİ) destekçilerinin de ikinci turda Kılıçdaroğlu'nu tam olarak destekleme olasılığı düşük.

Oğan, tıpkı Erdoğan'ın "Kılıçdaroğlu'nu teröristler destekliyor" yönündeki temelsiz tezini dile getirerek, Kılıçdaroğlu'nun HDP'den uzaklaşırsa destekleyebileceğini söyledi. Ancak Kılıçdaroğlu, Türkiye seçmeninin yaklaşık %10'unu oluşturan HDP oylarını, kendisine yabancılaştırma riskini alamıyor.

Bu rakamlar ve gerçekler, Erdoğan'a aşılmaz bir avantaj sağlıyor. Bunlar, Erdoğan'a tabanını harekete geçirmek, muhalefet katılımını azaltmak ve dengeyi kendi lehine çevirmek için yeterli görünüyor.

Neden önemli

Erdoğan'ın kazanması, Türkiye'yi Batılı müttefiklerinden uzaklaştıran politikalarını artırmak için cesaretlendirecektir.

Erdoğan'ın alışılmışın dışında ekonomi politikaları konusundaki ısrarı er ya da geç sürdürülemez olduğunu kanıtlayacak ve ülkeyi, içinden çıkmakta zorlanacağı bir ekonomik krize doğru itecektir.

Yurtdışında ise Erdoğan, Türkiye'nin küresel nüfuzunu genişletmeye, Rusya ve Çin ile ilişkilerini derinleştirmeye çalışırken, uzun süredir müttefikleri olan ABD ve Avrupa'yı üzecek şekilde hassas dengeleme hareketini sürdürecektir.

Erdoğan hem Rusya ile ticareti genişletmeye hem de Ukrayna'yı desteklemeye ve Batı yaptırımlarından kaçınmaya devam edecek. İsveç'in NATO üyeliğini ise ancak ABD, Türkiye'ye F-16 savaş uçakları satmayı kabul ettiğinde onaylayacak.

Dış politikaya yönelik bu yaklaşım, Türkiye'nin jeopolitik olarak değişken bir devlet olarak rolünü pekiştirmesine yardımcı olacak. Ancak aynı zamanda Ankara'yı daha güvenilmez bir müttefik haline getirecek.

Üçüncü bir Erdoğan dönemi, daha istikrarsız ve öngörülemez bir Türkiye'yi beraberinde getirecek. 28 Mayıs'ta bir mucize olmaz ise Türkiye'nin geleceği kasvetli görünüyor.