2025 Nobel Edebiyat Ödülü Macar yazar Laszlo Krasznahorkai'ya verildi
2025 Nobel Edebiyat Ödülü, "etkili ve vizyoner" eserlerinden dolayı 71 yaşındaki Macar yazar ve senarist Laszlo Krasznahorkai'ya verildi.
Son Güncelleme: 09.10.2025 - 15:47
2025 Nobel Edebiyat Ödülü, “sanatın gücünü yeniden teyit eden etkili ve vizyoner eserleri” nedeniyle 71 yaşındaki Macar yazar ve senarist Laszlo Krasznahorkai’ya verildi.
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi tarafından yapılan açıklamada, Krasznahorkai’nin “insanın varoluşsal karmaşasını ve modern dünyanın çöküşünü benzersiz bir üslupla işlediği” vurgulandı.
“Sanatın gücünü yeniden teyit eden bir anlatıcı”
İsveç Kraliyet Bilimler Akademisi’nde düzenlenen basın toplantısında ödülün gerekçesi açıklanırken, Krasznahorkai’nin “sanatı bir direniş biçimi olarak ele alan, yoğun, şiirsel ve vizyoner bir yazar” olduğu ifade edildi.
Krasznahorkai’nin eserleri, modern toplumun çöküşünü, insanın yalnızlığını ve kaderin ağırlığını melankolik bir dille anlatmasıyla tanınıyor. Yazar, uzun cümleleri, ritmik anlatımı ve yoğun betimlemeleriyle çağdaş Avrupa edebiyatında kendine özgü bir konum elde etmiş durumda.
Geçtiğimiz yıl, 2024 Nobel Edebiyat Ödülü Güney Koreli yazar Han Kang’a “şiirsel düzyazısı” nedeniyle verilmişti.
Laszlo Krasznahorkai kimdir?
1954 yılında Macaristan’ın Romanya sınırına yakın Gyula kasabasında doğan Krasznahorkai, edebiyat dünyasına kırsal Macaristan’ı anlattığı eserlerle adım attı.
Yazarın 1985’te yayımlanan ilk romanı “Şeytan Tangosu” (Satantango), ülkesindeki bir kasabayı merkezine alan kasvetli atmosferiyle büyük yankı uyandırdı. Roman, 1994 yılında Bela Tarr tarafından sinemaya uyarlandı ve senaryosunu yine Krasznahorkai kaleme aldı.
1999’da yayımlanan “Savaş ve Savaş” (Háború és háború) romanıyla birlikte yazar, ulusal sınırların ötesine geçerek evrensel temalara yöneldi.
Sinemayla da yakın bir ilişki içinde olan Krasznahorkai, “Karanlık Armoniler” (Dark Harmonies), “Torino Atı” (The Turin Horse) ve “Kutsal Dönüşüm” (Karhozat) gibi filmlerin senaryolarına imza attı.
Eleştirmenler onu, “kıyametin ustası” olarak tanımlıyor — çünkü eserlerinde sık sık dünyanın sonunu, çöküşü ve insanın kaçınılmaz yalnızlığını işliyor.
Yazarın öne çıkan eserlerinden “Direnişin Melankolisi”, “Savaş ve Savaş”, “Şeytan Tangosu” ve “Seiobo Orada, Aşağıdaydı” Türkçeye çevrilerek Türkiye’de de geniş bir okur kitlesine ulaştı.
Nobel ödülleri hakkında
Nobel Ödülleri, İsveçli bilim insanı Alfred Nobel’in vasiyeti üzerine 1900 yılında kurulan Nobel Vakfı tarafından veriliyor. Fizik, kimya, tıp, edebiyat ve barış dallarında verilen bu ödüller, insanlığa katkı sağlayan en seçkin çalışmaları onurlandırıyor.
1968 yılında İsveç Merkez Bankası’nın girişimiyle Nobel Ekonomi Ödülü de listeye eklendi. Ödüller her yıl 10 Aralık’ta, Alfred Nobel’in ölüm yıl dönümünde düzenlenen törenle sahiplerine takdim ediliyor.
Nobel tarihinde bazı yıllarda ödüller verilmedi; özellikle Birinci ve İkinci Dünya Savaşları döneminde toplam 49 kez iptal kararı alındı.
Son olarak, Kovid-19 salgını nedeniyle 2020 ve 2021 yıllarında törenler gerçekleştirilememişti.
Edebiyat dünyasından büyük yankı
Krasznahorkai’nin ödülü kazanması, edebiyat çevrelerinde büyük yankı uyandırdı.
Eleştirmenler, yazarın uzun süredir Nobel Edebiyat Ödülü için “aday gösterilmesi muhtemel” isimler arasında olduğunu belirtiyordu.
Onun karanlık ama derinlikli dünyası, insanlığın geleceğine dair umutsuz ama şiirsel bir bakışı temsil ediyor.
Bu yönüyle Krasznahorkai, yalnızca Macar edebiyatının değil, tüm çağdaş dünya edebiyatının en özgün seslerinden biri olarak kabul ediliyor.
Kaynak:
GDH Haber
etiketler
İLGİLİ HABERLER
The Hill: Trump neden Putin'i “ödüllendirmek” istiyor?
Kıyafetler nasıl diplomasi aracı oldu: Rönesans İtalyası'nın "It Girl" güç savaşları
Rubens'in yüzyıllardır kayıp olan tablosu rekor fiyata satıldı
"Adile" filminin galası İstanbul'da gerçekleştirildi
18. İstanbul Bienali tarihinin rekorunu kırdı
Türk el sanatları, kültürel mal ihracatının lokomotifi oldu
DİĞER HABERLER
Kıyafetler nasıl diplomasi aracı oldu: Rönesans İtalyası'nın "It Girl" güç savaşları
"Adile" filminin galası İstanbul'da gerçekleştirildi
Rubens'in yüzyıllardır kayıp olan tablosu rekor fiyata satıldı
Türk el sanatları, kültürel mal ihracatının lokomotifi oldu
18. İstanbul Bienali tarihinin rekorunu kırdı
"Vatan şairi" Namık Kemal vefatının 137. yılında anılıyor
İnsan emeğiyle yazılan kitaplar lüks bir tüketim mi olacak?
James Cameron: Avatar’ın geleceği filmin başarısına bağlı
Louvre Müzesi'nden Avrupa dışı ziyaretçilere zam kararı
Hatay'ın tarihi mozaikleri yakma yöntemiyle ahşaba işleniyor



