ABD Hava Kuvvetleri, E-3 AWACS yerine E-2D Hawkeye’a geçiyor
Trump yönetiminin yeni savunma bütçesi, ABD Hava Kuvvetleri’nin hava erken ihbar ve kontrol (AEW&C) kabiliyetinde radikal bir yön değişikliğini gündeme getirdi.
Son Güncelleme: 12.06.2025 - 09:30
E-2D Hawkeye
Uzun süredir hizmette olan E-3 Sentry uçaklarının yerine geçmesi planlanan Boeing E-7 Wedgetail projesi iptal edilirken, bu boşluğu ABD Donanması’nın E-2D Hawkeye platformu dolduracak.
Kararın detayları
Savunma Bakanı Pete Hegseth, Genelkurmay Başkanı Hava Kuvvetleri Generali John Caine ve Savunma Bakanlığı Mali İşler Yetkilisi Bryn Woollacott MacDonnell, 11 Haziran’da Senato Tahsisatlar Komitesi’ne verdikleri ifadede, 2026 mali yılı bütçesi kapsamında E-2D Hawkeye için 1,4 milyar dolar tahsis edileceğini ve beş uçağa sahip “ortak seferi E-2D birliği” kurulacağını duyurdu.
Bu karar, Hava Kuvvetleri’nin 2023’te duyurduğu ve en az 26 adet E-7 tedarik edilmesini öngören planı tamamen rafa kaldırmış oldu.
E-3 filosu çöküyor
Alaska Senatörü Lisa Murkowski, özellikle Kuzey Kutbu’ndaki Rus ve Çin hava faaliyetlerine karşı E-3’lerin artık “zar zor operasyonel” olduğunu ve E-7’lerin bölgeye konuşlandırılması yönünde ciddi beklenti bulunduğunu ifade etti. Ancak Hegseth, E-7’nin “geciken, pahalı ve altın kaplama” bir sistem haline geldiğini ve yeni stratejinin E-2D ile boşluğu doldurup ardından uzay tabanlı gözetleme sistemlerine geçiş yapmayı hedeflediğini belirtti.
GAO'nun (ABD Sayıştay Ofisi) son değerlendirmesine göre, Boeing ile yapılan sözleşme 2024’te netleştirildikten sonra güvenlik mimarisi değişiklikleri nedeniyle ilk uçuş 9 ay ertelendi ve E-7 prototiplerinin teslimi 2028’e sarktı. Toplam edinim maliyeti ise %33 oranında artış gösterdi.
E-2D Hawkeye hakkında
E-2D, Donanma için geliştirilmiş bir platform olsa da, Hava Kuvvetleri kullanımına uygun hale getirilmesi pek çok teknik ve operasyonel sorunu beraberinde getiriyor:
- Küçük gövde ve 5 kişilik mürettebat ile insan gücü açısından sınırlı.
- E-3 ve E-7’ye kıyasla daha yavaş ve daha kısa menzilli.
- Yakıt ikmali için deniz kuvvetlerine özgü prob-and-drogue sistemini kullanıyor; bu, USAF’ın yaygın kullandığı boom sistemiyle uyumsuzluk yaratabilir.
- Donanma’ya özgü gelişmiş veri füzyonu ve radar ağ sistemlerinin Hava Kuvvetleri için sadeleştirilmesi gerekebilir.
Ancak bu sınırlamalara rağmen E-2D’nin avantajları da var: Uçak gemilerinden iniş-kalkış yapabilme kabiliyeti, kısa pistli ileri üslere konuşlanabilirlik ve turbo pervaneli yapısıyla dayanıklılığı, Agile Combat Employment (ACE) doktrinine uyum sağlama potansiyelini artırıyor.
USAF’ın E-7 yerine geçici çözüm olarak E-2D’yi seçip uzun vadede uzay tabanlı gözetleme mimarisine geçiş planı ise henüz somutlaşmadı. Bu sistemlerin hangi aşamada olduğu ve ne zaman operasyonel hale geleceği kamuoyuyla paylaşılmış değil.
Kongre onayı belirsiz
E-2D’ye geçiş kararı, hâlâ Kongre onayına tabi ve bu süreçte savunma sanayii ve eyalet temelli çıkar gruplarından ciddi baskılarla karşılaşabilir. Ancak mevcut haliyle USAF, AEW&C ihtiyacına yönelik yaklaşımında bir kez daha köklü bir rota değişikliğine gitmiş durumda.
Bu dönüşüm, bazı kabiliyetlerde boşluk yaratacak olsa da, geleceğin dağıtık savaş ortamına daha uygun, daha esnek ve maliyeti daha yönetilebilir bir çözüm ortaya koyma amacı taşıyor. ABD Hava Kuvvetleri’nin, değişen jeopolitik ve teknolojik dinamiklere adapte olmak için zamanla yarıştığı açık.
Kaynak:
TWZİLGİLİ HABERLER
Saab, Giraffe 1X radarlarını Letonya’ya teslim etti
israil, Gazze’deki ateşkese rağmen 2026 savunma bütçesini 34 milyar dolara çıkardı
Belçika, Fransa’dan 92 adet ek VBMR Griffon zırhlı araç satın alıyor
Güney Kore, KF-21 için yeni nesil yerli hava-hava füzesi geliştirme programını başlattı
Lockheed Martin ve MBDA, meteor füzesi ile F-35A entegrasyonunda kritik yer testlerini tamamladı
Katar, ilk Boxer RCT30 zırhlı muharebe araçlarını Almanya’dan teslim aldı
DİĞER HABERLER
Lockheed Martin ve MBDA, meteor füzesi ile F-35A entegrasyonunda kritik yer testlerini tamamladı
ABD Büyükelçisi: Türkiye’nin F-35 yolundaki Rusya engeli önümüzdeki 4–6 ayda aşılabilir
israil, Gazze’deki ateşkese rağmen 2026 savunma bütçesini 34 milyar dolara çıkardı
Güney Kore, KF-21 için yeni nesil yerli hava-hava füzesi geliştirme programını başlattı
Almanya, 2025 savunma alımlarında rekor seviyeye yaklaştı
Britanya, yeni nesil lojistik gemisinin inşasına başladı: RFA Resurgent için ilk çelik kesildi
Raytheon, Excalibur HTK mühimmatı için kritik tasarım doğrulama testini başarıyla tamamladı
Saab, Giraffe 1X radarlarını Letonya’ya teslim etti
Katar, ilk Boxer RCT30 zırhlı muharebe araçlarını Almanya’dan teslim aldı
Belçika, Fransa’dan 92 adet ek VBMR Griffon zırhlı araç satın alıyor




