ABD Kongresi F-35 alımlarını kısıtlayacak

Milletvekillerinin Cumartesi günü açıkladığı 2025 mali yılı için önerilen Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası, Pentagon F-35 programındaki çeşitli sorunları nasıl çözmeyi planladığını gösterene kadar ordunun yeni satın alacağı savaş uçaklarının sayısını da 48 ile sınırlayacak.

Hava Kuvvetleri NDAA kapsamında 30 adet F-35A satın alabilecek ve teslim alabilecek. Deniz Piyadeleri, jetin kısa kalkış ve dikey iniş varyantı olan dokuz adet F-35B, Donanma ve Deniz Piyadeleri ise bir uçak gemisine inebilen dokuz adet F-35C alacaktır. Pentagon'un Mart ayında açıklanan 2025 yılı orijinal bütçe teklifinde 42 adet F-35A, 13 adet F-35B ve 13 adet F-35C talep edilmişti.

Technology Refresh 3 yükseltmeleriyle ilgili sorunların Temmuz 2023'te teslimatın durmasına yol açması ve yeni inşa edilen jetlerin Lockheed'in Fort Worth, Teksas'taki fabrikasında yığılması nedeniyle milletvekilleri F-35 programı konusunda giderek daha sabırsız hale geldi.

En yeni F-35'ler şu anda TR-3 yazılımının geçici bir versiyonu ile teslim ediliyor ve muharebe eğitim görevlerinde uçabiliyor, ancak 2025 yılına kadar muharebede uçamayacaklar. Ordu şu anda yeni F-35'ler savaş kabiliyetine sahip olana kadar Lockheed'e jet başına yaklaşık 5 milyon dolarlık ödemeyi durdurmuş durumda.

Temsilciler Meclisi Silahlı Hizmetler Komitesi'nin Cumhuriyetçi çoğunluğunun kıdemli bir üyesi Mayıs ayında gazetecilere yaptığı açıklamada, üyelerin son birkaç yıldır programdan “hayal kırıklığına uğradıklarını” söyledi ve teslimatın durdurulmasını özellikle hoşnutsuzluk noktası ve teslimatın azaltılmasının nedeni olarak gösterdi. Ayrıca programın F-35 ile ilgili yazılım ve radar sorunlarını çözmesi gerektiğini söyledi.

Demokrat Partili bir personel de Mayıs ayında gazetecilere yaptığı açıklamada, F-35 programının TR-3 yükseltmeleriyle ilgili sorunları çözmesi gerektiğini söyledi - ki bu yükseltmeler gelişmiş ekranlar, bilgisayar belleği ve işlem gücü içeriyor - böylece Blok 4 olarak bilinen daha kapsamlı bir yükseltme seti üzerinde çalışılabilir. Blok 4 yükseltmeleri daha fazla silah taşıma ve daha iyi elektronik harp yeteneklerini içerecektir.

NDAA, 2025 yılı için planlanan son 10 teslimata ancak savunma bakanının kongre savunma komitelerine F-35 programındaki birçok alanda araştırma, geliştirme, test, değerlendirme, üretim ve idame sorunlarını nasıl iyileştirmeyi planladığını anlatması halinde izin verileceğini söyledi. Savunma Bakanı'nın önümüzdeki Nisan ayından itibaren beş yıl boyunca Kongre'ye F-35'lerin sorunlarını çözme planlarının nasıl gittiğine dair yıllık güncellemeler göndermesi gerekecek.

Cumhuriyetçi personel Mayıs ayında yaptığı açıklamada, 10 adet F-35 alımının tamamen durdurulmasının yaklaşık 1 milyar dolar tasarruf sağlayacağını, bu paranın programa yeniden yatırılabileceğini ve yeni F-35'lerin teslim edilir edilmez doğru şekilde çalışmasını sağlayabileceğini söyledi.