ABD Başkanı Donald Trump Beyaz Saray'da gazetecilere yaptığı açıklamada “Şimdi Rusya'ya gitmemiz gerekecek ve umarım Başkan [Vladimir] Putin de bunu kabul eder” dedi. “Bugün ve yarın onlarla bir araya geleceğiz.”

Rubio ve Ukraynalı mevkidaşları Salı günü Suudi Arabistan'ın Cidde kentinde bir araya geldi.

Ateşkes için anlaştılar

Ukrayna Devlet Başkanı Volodymyr Zelenskiy yaptığı açıklamada görüşmelerin Ukrayna'nın temel öncelikleriyle başladığını söyledi: Rusya'nın füze ve insansız hava aracı saldırılarının durdurulması, savaş esirlerinin serbest bırakılması, Rusya'ya götürülen Ukraynalı çocukların iadesi ve genel diplomatik süreçte güvenin tesis edilmesi.

Zelenskiy “Amerikan tarafı argümanlarımızı anlıyor ve önerilerimizi dikkate alıyor” dedi. “ABD tarafı daha da büyük bir ilk adım atmayı önerdi; sadece Karadeniz'de değil tüm cephe hattı boyunca füze, insansız hava aracı ve bomba saldırılarını durduracak 30 günlük tam bir geçici ateşkes. Ukrayna bu teklifi kabul etmeye hazırdır.”

Ukrayna ve ABD'nin ortak açıklamasına göre Cidde'deki toplantıda Ukrayna heyeti “Avrupalı ortakların barış sürecine dahil olması gerektiğini yineledi.” Bu Ukraynalılar için önemli bir nokta ve Rusya'nın direndiği bir hamle.

Ukrayna toprak kaybını kabul edecek

Salı günkü anlaşma Beyaz Saray'a istediklerinin çoğunu veriyor. Ukrayna en azından askeri olarak Rusya'ya toprak kaybedecek ve ABD ile bir maden anlaşmasına girecek.

Ortak açıklamaya göre “Her iki ülkenin başkanları, Ukrayna ekonomisini büyütmek ve Ukrayna'nın uzun vadeli refah ve güvenliğini garanti altına almak için Ukrayna'nın kritik maden kaynaklarını geliştirmeye yönelik kapsamlı bir anlaşmayı mümkün olan en kısa sürede sonuçlandırmak konusunda mutabık kaldılar.”

ABD'nin istihbaratı kesmesi, Beyaz Saray'ın taleplerini yerine getirmesi için Ukrayna üzerinde büyük bir baskı oluşturdu. Litvanya merkezli bağımsız Rus haber kuruluşu Meduza'nın raporları, kesintinin Ukrayna'nın Rusya'nın Kursk bölgesindeki zayıf hakimiyetine zaten zarar verdiğini gösteriyor.

Eski bir üst düzey Beyaz Saray yetkilisi Defense One'a verdiği demeçte “koşulsuz bir ateşkes muhtemelen Ukrayna'nın yararınadır, eğer tutarsa” dedi.

Bunun yerine, Trump'ın Ukrayna'yı güçlendirme çabaları Avrupalı ortakların Zelenskiy ve kuşatma altındaki ülkeyi desteklemek üzere birleşmesine yardımcı oldu. Birleşik Krallık Başbakanı Keir Starmer, Rusya'yı bir barış anlaşmasının ardından topraklarını genişletme girişiminden caydırmak için Avrupa birlikleri olasılığı da dahil olmak üzere Avrupa çapında bir “gönüllüler koalisyonu” oluşturmaya başladı. Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da kıtanın Washington'dan bağımsızlığını güçlendirmek için Fransa'nın nükleer caydırıcılık şemsiyesini diğer Avrupa ülkelerine genişletme isteğini dile getirdi.

İstihbarat kesintisinin sonuçları

İstihbarat kesintisi aynı zamanda Washington dışındaki istihbarat kaynaklarının öneminin de altını çizdi. “ABD'nin askeri yardım ve istihbarat paylaşımını durdurmasının Ukrayna üzerinde 'önemli bir operasyonel etkisi' olacaktır. Ancak Fransa Savunma Bakanı Sebastien Lecornu geçen hafta yaptığı açıklamada Fransa'nın Kiev'e sağladığı istihbaratın Washington'a bağlı olmadığını söyledi.

Putin ayrıca Ukrayna'nın askerden arındırılması için bastırıyor ve Avrupa birliklerinin Ukrayna topraklarında bulunmasını asla kabul etmeyeceğini söylüyor. Avrupalı yetkililer Salı günü Bloomberg'e yaptıkları açıklamada Rusya'nın şartlarının yerine getirilmesini beklemediklerini söylediler.

Ancak eski üst düzey Beyaz Saray yetkilisi, bunun Rusya'nın Witkoff'a yönelik taleplerine bağlı olacağını söyledi: “O zaman Trump'ın Zelenskiy'e ateşkesin devam etmesini istiyorsa bu talepleri karşılaması gerektiğini söylemesi tamamen mümkün.”