AB'de 1.8 trilyon euroyu bulan bütçe görüşmeleri kriz yarattı

• AP'deki siyasi gruplar, Komisyon'un yasama teklifinin bazı bölümlerini reddedebilecekleri konusunda uyardı. AP'nin uzlaşma bulmak için 12 Kasım'a kadar süresi bulunuyor.
• İhtilafın odağında, bütçe tahsisine ilişkin karar alma süreçlerinden Parlamentosu ve bölgesel liderleri dışlayan, bölgesel uyum ve tarım ödemelerine ilişkin planlanan değişiklikler yer alıyor.
• Avrupa Halk Partisi (EPP) Başkanı Manfred Weber ve Sosyalistler ve Demokratlar (S&D) lideri Iratxe García, komisyondan daha koruyucu önlemler almasını talep etti.

Avrupa Birliği'nin yürütme ve yasama organları arasındaki gerilim haftalarca tırmandıktan sonra, Çarşamba günü Brüksel'de kilit bir müzakere toplantısı düzenlendi.

Toplantının amacı, Komisyon Başkanı Ursula von der Leyen'in Komisyonu tarafından önerilen ve 2028'de başlayacak olan devasa Çok Yıllı Mali Çerçeve (ÇMY) bütçe teklifindeki tartışmalı bölümler üzerinde uzlaşma sağlamaktı.

"Komisyon masaya bir şey koymadı"

AP'nin baş bütçe müzakerecisi ve EPP'den Rumen Parlamenter Siegfried Mureșan, toplantı öncesinde Komisyon'un hala somut bir teklif sunmadığını belirtti. Mureșan, "Bütçeyi çatışma halinde hazırlamaya devam etmek çok yüksek bir risktir ve bunun akıllıca olmayacağını düşünüyoruz," uyarısında bulundu.

Parlamento, Komisyon'a taleplerini karşılayacak bir teklif sunması için önümüzdeki birkaç güne ihtiyacı olduğunu, aksi takdirde teklifin 12 Kasım'daki oylamada resmi olarak reddedilme riskiyle karşı karşıya kalacağını netleştirdi.

Üç kırmızı çizgi

Tartışmanın merkezinde, bölgesel uyum ve tarımsal ödemeler gibi kilit alanlarda bütçe dağıtımı kararlarından AP ve bölgesel liderlerin dışlanması yer alıyor.

Komisyon Başkanı ile aynı partiden olan EPP Başkanı Manfred Weber, gruplarının itiraz etmesinin amacının bütçenin "Avrupalıların ihtiyaçlarına hizmet etmesini sağlamak" olduğunu söyledi. Weber, Komisyon'un ele alması gereken üç ana önceliği şöyle sıraladı:

• Bölgelerimiz için güçlü bir rol.
• Çiftçilerimizi dinlediğimizi gösteren bir Ortak Tarım Politikası.
• Avrupa Parlamentosu'nun rol ve yetkilerinin güvence altına alınması.

Weber, "Komisyon ve Parlamento'nun AB bütçesi kadar temel bir konuda birleşmesi gerektiği benim için açıktır" diyerek uzlaşma sinyali verdi.

Sol kanattan sert uyarı

Merkez sol Sosyalistler ve Demokratlar (S&D) lideri Iratxe García da Komisyon'u Parlamento'nun taleplerini görmezden gelmenin sonuçları konusunda uyardı:

"Diğer Avrupa yanlısı gruplarla birlikte, bir sonraki ÇMY'deki ulusal planları reddetmeye hazırız."

García, partisinin desteğini kazanmak için teklifte işçilerin yeniden vasıflandırılması, insanları ekonomik şoklardan koruma ve konut fiyatlarını düşürme konularına değinilmesi gerektiğini söyledi.

Komisyon zor durumda kaldı

Komisyon, bir yandan Parlamento'nun acil taleplerini karşılamaya çalışırken, diğer yandan bütçe teklifinin önemli ölçüde değiştirilmesi durumunda öfkeli üye ülkelerin baskısıyla karşı karşıya.

Bütçeden sorumlu Polonyalı Komisyon Üyesi Piotr Serafin'in bu dengeyi sağlaması gerekiyor. Bir Alman yetkili, Alman hükümetinin ancak "temelden modernize edilmiş bir mali çerçeveyi" kabul edeceğini belirtti. Öte yandan, Komisyon'un teklifini eleştiren Doğu ve Güney Avrupa ülkeleri ise genel olarak Parlamento'nun argümanlarını destekliyor.

Bir diplomat, AP üyelerinin "her şeyi bloke ettiğinden" ve "ülkelerini net bir yatırım planı olmadan bırakma riskini aldığından" şikayetçi olduğunu dile getirdi.