AİHM: Litvanya CIA'in işkence yapmasına izin verdi

Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM), Baltık ülkesi Litvayna'nın bir 11 Eylül şüphelisinin ABD'nin Merkezi İstihbarat Teşkilatı (CIA) tarafından ülkedeki gizli bir sorgu merkezinde 'insanlık dışı muameleye' maruz bırakılmasına izin vererek insan hakları hukukunu ihlal ettiğine hükmetti.

Litvanya, davacı Mustafa Ahmed Adam al-Hawsawi'ye 100 bin euro (3,2 milyon TL) tazminat ödeyecek.

"Son derece katı bir gözaltı rejimine tabi tutuldu"

Reuters haber ajansının aktardığına göre, AİHM, 16 Ocak Salı günü yayınladığı basın açıklamasında, al-Hawsawi'nin 2005-2006 yıllarında Litvanya'da CIA tarafından idare edilen gizli bir tesiste tutulduğu sırada işkence, kötü muamele ve kayıt dışı gözaltına maruz bırakıldığına yönelik pek çok şikayette bulunduğuna işaret etti.

Açıklamada, şu anda Guantanamo Körfezi'nde ABD'ye ait askeri hapishanede El Kaide ile bağlantılı suçlardan tutuklu bulunan al-Hawsawi'nin Litvanya'da olduğu süreçte 'son derece katı bir gözaltı rejimi' ile karşı karşıya kaldığı belirtildi.

Buna göre, al-Hawsawi, bu süreçte tecrit altında tutulmuş, kendisine sürekli bacak prangası takılmış ve ses ile ışığa maruz bırakılmıştı. AİHM, söz konusu gözaltı rejiminin topyekun ele alındığında 'insanlık dışı muamele' anlamına geldiğini ifade etti.

"Litvanyalı yetkililerin farkında olması gerekirdi"

AİHM'in kararında ayrıca şu ifadelere yer verildi:

"Litvanya'nın Bay al-Hawsawi'nin iddialarını etkili bir şekilde soruşturmaması ve CIA'in gizli tutuklu programındaki suç ortaklığı nedeniyle Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 3'üncü maddesinin (insanlık dışı veya aşağılayıcı muamele/soruşturma yasağı) ihlalleri; Litvanya'nın yardım etmesi nedeniyle, Sözleşme'nin 6’ıncı maddesi (makul sürede adil yargılanma hakkı) ve 6 No'lu Protokol'ün 1'inci maddesi (ölüm cezasının kaldırılması) ile birlikte 2'nci maddesi (yaşam hakkı) ve 3'üncü maddesi ihlal edilmiştir."

"ABD'de gözaltında tutulan terör şüphelilerine uygulanan işkence, kötü muamele ve tacize ilişkin o dönemde yaygın olarak mevcut olan bilgiler göz önüne alındığında, Litvanyalı yetkililerin, CIA'nin kendisini kendi topraklarında bulunan gizli hapishanede böyle bir muameleye tabi tutacağının farkında olmaları gerekirdi."