Çekya’nın Ukrayna’ya 3.200 avroya sattığı 155mm mermileri Türk firması 2.700 dolara sattı

Merkezi Prag'da bulunan Czechoslovak Group (CSG) savunma şirketi, Ukrayna adına Avrupa dışındaki ülkelerden topçu mermisi tedarik etmek üzere hükümet tarafından yürütülen bir girişim olan Çek Mühimmat Girişimi kapsamındaki tedariklere ilişkin bazı ayrıntıları açıkladı.

CSG tarafından yayınlanan açıklamada özellikle 155mm'lik yüksek patlayıcılı merminin fiyatı açıklanırken -tedarikçi ülkenin adını açıkça vermekten kaçınarak- mühimmat sevkiyatının Türkiye'den yapıldığı belirtiliyor.

Daha önce, Çek Girişimi'nin ilgisini çeken yabancı şirketlerin hiçbiri veya bulundukları ülkeler kamuoyuna açıklanmamıştı ve bu kez bile, bilgilerin paylaşılması CSG açısından zorlama bir önlemdi.

CSG, üst düzey Çek yetkililer, savunma sanayi şirketleri ve gazeteciler arasında geçen belgelere dayandırılan, holdingin elde ettiği iddia edilen makul olmayan kâr iddialarına kriz iletişimi yoluyla yanıt verdi.

Belgelerde “bir Türk mühimmat üreticisinin 155 mm HE mermi başına 2.700 dolar fiyat verdiği” belirtiliyor.

“Bu fiyat, Çek mühimmat girişimi kapsamında Ukrayna'ya tedarik edilecek olan merminin 3200 avroluk fiyatıyla tezat oluşturuyor.”

CSG sonuç olarak ortaya çıkan ~750$'lık marjdan kar elde ettiği iddialarını reddediyor, belgenin mühimmat tedariki için nihai koşulları değil gösterge niteliğinde bir teklifi yansıttığını açıklıyor ve bu mühimmat varış noktasına ulaşırken üreticinin deposundaki ham fiyata eklenen nakliye veya güvenlik önlemleri gibi çok sayıda faktörü detaylandırıyor.

Ayrıca, “mühimmatın bazı bileşenlerinin yeni üretilmiş bileşenlerle değiştirilmesi” gibi, eski Türk mühimmatının yeni üretilmiş primerler, itici gaz şarjları vb. ile yenilenmesi anlamına gelebilecek, kamuya açık olmayan bazı katma değer faktörleri de vardır.

CSG, bu işlemlerde Çek holdinginin “kesinlikle sadece bir aracı ya da satıcı olmadığını, askeri malzeme ticareti alanındaki köklü bilgi birikimini kullanarak önemli katma değere sahip son derece karmaşık bir hizmet sunduğunu” vurgulayarak, “Elbette teslimattan bir kâr elde ediliyor, ancak bu kâr önemli ölçüde düşük ve tamamen makul bir kâr olarak tanımlanabilecek sınırlar içinde” dedi.

Czechoslovak Group ilgili şirketlerin, hatta kendi bünyesindeki bu sevkiyatları organize eden kuruluşların isimlerini vermekten kaçınıyor ve depoların Çek Cumhuriyeti dışında olduğunu belirtiyor.

Defense Express'in notuna göre Türkiye, Çek Girişimi kapsamında topçu mühimmatı bağışçısı olarak en muhtemel adaylardan biri olarak görülüyordu.

Çek teklifinin bağışçıları gizli tutulurken, bunların arasında önemli ölçüde Rus yanlısı lobiye sahip ülkeler olduğu biliniyordu ve Rus istihbaratı bu işlemlerden uzun süredir haberdardı, muhtemelen tüm bu ayrıntılar bu nedenle kamuoyuna açıklandı.

Son haberler Türk üreticilerin de bu girişime katkıda bulunduğunu gösteriyor.

Özellikle Türk şirketi Arca Savunma Sanayi, Ukrayna'ya tanesi yaklaşık 2.950 Avro'dan 20.000 adet yeni üretilmiş 155mm mermi sattı.

Buna ek olarak, bir başka Türk mühimmat üreticisi de 155mm yüksek patlayıcılı mermileri birim başına yaklaşık 2,700 ABD dolarından satışa sundu.

Girişim; aralarında Kanada, Belçika ve Hollanda'nın da bulunduğu çok sayıda ülkeden mali destek almıştır.

Mühimmat tedarikinin toplam maliyetinin yaklaşık 3.3 milyar dolara ulaşacağı ve ek finansman sağlanması halinde toplam 1.5 milyon merminin tedarik edilebileceği tahmin ediliyor.

Çek Devlet Başkanı Petr Pavel, Ukrayna için 500,000 adet 155mm ve 300,000 adet 122mm olmak üzere 800,000 top mermisi temin etmeyi planladıklarını açıklamıştı.

Çek yetkililer, finansman ve tedarik süreçlerine bağlı olarak ilk mühimmat sevkiyatının Haziran 2024 gibi bir tarihte başlayabileceğini belirttiler.

Durumun aciliyeti, liderlerin hızlı hareket edilmesi gerektiğini vurgulamalarına ve mühimmat kaynakları konusunda “seçici davranmanın zamanı olmadığını” belirtmelerine yol açtı.