Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı #78 | 24.12.2023

Haftanın öne çıkan başlıkları: Kuzey Irak'ta 6 askerimiz şehit oldu, Cumhurbaşkanlığının 2024 yılı bütçesi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi, Türkiye ve Macaristan arasında 17 maddelik iş birliği anlaşması imzalandı, Merkez Bankası yılın son toplantısında politika faizini açıkladı, Sudan'daki iç savaş batıdan doğuya yayılıyor, Fransa Nijer'deki Büyükelçiliğini kapattı, Türkiye’nin ilk astronotu Gezeravcı’nın uzaya gönderiliş tarihi ertelendi ve birçok bilmeniz gereken gelişme...

Haftanın Yakın Planı: İYİ Parti’de gündem: “CHP’li üst düzey yetkili”

Haftanın tarih dozu: İstanbul'da 1950'li yıllarda 3 emekli polisin kurduğu korsan karakolu.

Haftanın spor dozu: Süper Lig'e ilk maçında 4 golle giriş yapan golcü: Björn Vleminckx. 

Haftanın teknoloji dozu: Dünyanın en büyük insansız hava aracı: RQ-4 Global Hawk.

Haftanın videosu: MOSSAD'ın 10 Büyük Fiyaskosu. 

Haftanın podcasti:  İsrail'i destekleyen şirketleri boykot etmek işe yarıyor mu?

Haftanın ekran önerisi: Dune | Spielberg

Hafta boyunca dünyada yaşanan önemli gelişmeler: gdh ile dünya gündemi. 

İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz.

🎶 Yann Tiersen

GÜNDEM

Pençe-Kilit Harekatı bölgesinde 12 asker şehit oldu, 1 asker yaralandı: Milli Savunma Bakanlığı (MSB), Irak'ın kuzeyinde bölücü terör örgütü tarafından yapılan saldırıda 12 askerin şehit olduğunu bildirdi.

• Şehitler için sabah namazında tüm camilerde dua edildi.

Milli Savunma Bakanlığı: Mehmetçiklerimizin bölgede etkisiz hâle getirdiği terörist sayısı 16’ya yükseldi. Şehitlerimizin kanını yerde bırakmadık, bırakmayacağız.

TBMM’de AK Parti, MHP, İYİ Parti ve Saadet Partisi ortak bildiri imzaladı: AK Parti, MHP, İYİ Parti ve Saadet Partisinin, Irak'ın kuzeyinde 12 askerin şehit olduğu terör saldırılarıyla ilgili yayımladığı ortak bildiride, "Birlik ve bütünlüğümüze, huzur ve güvenliğimize yönelik saldırıları şiddetle kınıyoruz. Terör ve şiddet hiçbir zaman hedefine ve amacına ulaşamayacaktır." ifadeleri kullanıldı.

• Yayımlanan bildiriyi CHP ve DEM Parti Grupları imzalamadı.

Cumhurbaşkanlığının 2024 yılı bütçesi TBMM Genel Kurulunda kabul edildi:  Cumhurbaşkanlığı ile bağlı kurumların 2024 yılı bütçeleri Genel Kurulda kabul edildi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Yılmaz, "2024 yılında asgari ücretin belirlenmesine ilişkin çalışma devam etmektedir. Burada sosyal diyalog mekanizması işliyor. Kamu tarafı, özel sektör, çalışan tarafı var. Bu üçü arasında bir müzakere yürütülüyor"" dedi.

Adana Büyükşehir Belediyesine yönelik operasyon düzenlendi: Rüşvet alındığı ve ihaleye fesat karıştırıldığı iddiaları üzerine düzenlenen operasyonda polis, belediye binasında arama yaptı, bazı şüpheliler gözaltına alındı.

Diyarbakır'da yolcu minibüsünün devrildiği kazada 1'i ağır 15 kişi yaralandı: Kızıltepe-Diyarbakır seferini yapan A.Ö. idaresindeki yolcu minibüsü kontrolden çıkarak Çınar'ın kırsal Beşpınar Mahallesi mevkisinde şarampole devrildi.

• Diyarbakır'ın Çınar ilçesinde yolcu minibüsünün devrilmesi sonucu 15 kişi yaralandı.

POLİTİKA

Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Yüzyılın Dönüşümü İstanbul Programı"nda konuştu: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Yüzyılın Dönüşümü İstanbul Programı"nda Yüzyılın Dönüşümü İstanbul Programı buluşmasına vesile olan herkese teşekkür etti. 

• TOKİ: Yıllardır CHP zihniyetinin acımasızca eleştirdiği TOKİ binalarımız, tekniği ve inşaatıyla deprem imtihanını alnının akıyla vermiştir.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macaristan Başbakanı Orban ile görüştü: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi temaslarda bulunmak üzere geldiği Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile bir araya geldi.

• Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi temaslarda bulunmak üzere geldiği Macaristan'ın başkenti Budapeşte'de, Macar mevkidaşı Katalin Novak ile bir araya geldi.
• Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macaristan Başbakanı Viktor Orban'a "Togg" elektrikli otomobili hediye etti.

Türkiye ve Macaristan arasında 17 maddelik iş birliği anlaşması imzalandı: Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Macaristan Başbakanı Orban başkanlığındaki Türkiye-Macaristan Yüksek Düzeyli Stratejik İşbirliği Konseyi Toplantısı'nın ardından iki ülke arasında 17 maddelik işbirliği anlaşması yapıldı.

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Macaristan Başbakanı Viktor Orban ile ortak basın toplantısı düzenledi: Cumhurbaşkanı Erdoğan, "(Orban ile) Görüşmelerimizde Türkiye-AB ilişkileri, Ukrayna ve Gazze'deki gelişmeler dahil olmak üzere güncel meseleleri de ele aldık." ifadelerini kullandı.

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Macaristan ile bu yılın ilk 11 ayı itibarıyla ticaret hacminin geçen yılı geride bırakarak 4 milyar dolara yaklaştığını söyledi.

Orban'la akdettiğimiz ortak siyasi bildiri ile "stratejik ortaklık" düzeyindeki ilişkilerimizi "geliştirilmiş stratejik ortaklık" seviyesine taşıdık.

Yerel seçimler için temayül yoklaması: AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik, 31 Mart 2024'te yapılacak yerel seçimler için belirlenecek adaylarına ilişkin konuştu.

AK Parti Genel Başkan Yardımcısı ve Parti Sözcüsü Ömer Çelik: "Aralık ayının sonuna kadar inşallah yetişecektir. Adayların ortaya çıkarılması konusunda tabii ki titiz çalışmaları yapacağız." dedi.

Saraybosna'da "Bosna Hersek-Türkiye Medya Forumu" düzenlendi: Bosna Hersek'in başkenti Saraybosna'da, Yunus Emre Enstitüsü (YEE) koordinesinde "Bosna Hersek-Türkiye Medya Forumu" yapıldı.

EKONOMİ 

Asgari Ücret Tespit Komisyonu'nun ikinci toplantısı yapıldı: Asgari Ücret Tespit Komisyonunun, 2024 yılında geçerli olacak asgari ücreti belirleme çalışmaları kapsamındaki ikinci toplantısı Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığında gerçekleştirildi.

Merkez Bankası Para Politikası Kurulu (PPK) üyeliğine yeni atama Resmi Gazete: Prof. Dr. Fatma Özkul, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) üyeliğine atandı.

Merkezi yönetim bütçesi kasım ayında 75,6 milyar lira fazla verdi. Ocak-Kasım döneminde bütçe açığı 532,4 milyar lira olarak gerçekleşti.

Merkez Bankası, yılın son toplantısında politika faizini 250 baz puan artırdı ve %42,5 seviyesine yükseltti.

Türkiye'de kurulan şirket sayısı, kasımda bir önceki aya göre %6,5 azalarak 10 bin 403'e gerilerken kapanan şirket sayısı %7,6 artışla 2 bin 417 oldu.

Konut Fiyat Endeksi verileri açıklandı: Konut Fiyat Endeksi (KFE) ekimde aylık yüzde 3,8 ve yıllık yüzde 86,5 artışla 1129,6 oldu.

Tüketici güveni yılı artışla kapattı: Tüketici güven endeksi Aralık ayında bir önceki aya göre %2,6 artışla 77,4 seviyesine yükseldi.

Akkuyu NGS'de ilk reaktörün devreye alınması için son viraja girildi: Nükleer Düzenleme Kurumunun ilk reaktörün işletmeye alınmasına yönelik gerekli izni verdiği Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nde tam teşekküllü denemelere başlanacak.

DÜNYA

İsrail, Gazze'nin çeşitli bölgelerine düzenlediği saldırılarla onlarca Filistinliyi öldürdü: İsrail ordusunun abluka altındaki Gazze Şeridi'nin çeşitli yerlerine düzenlediği saldırılarda, onlarca Filistinli öldü ve yaralandı.

Putin, devlet başkanlığı seçimi için resmen adaylık başvurusunda bulundu: Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, 2024'te düzenlenecek devlet başkanlığı seçiminde bağımsız aday olmasıyla ilgili belgeleri Merkez Seçim Komisyonu'na teslim ederek resmen başvuruda bulundu.

Sudan'daki iç savaş batıdan doğuya yayılıyor: Sudan’da ordu ile Hızlı Destek Kuvvetleri arasında 9. ayına giren kanlı iç savaşın, HDK’nin batıdaki kentlerde hakimiyetini güçlendirmesinin ardından başkent Hartum’un doğu ve güneyindeki eyaletlere yayılmaya başladığı görülüyor.

ABD'nin kuzey doğu eyaletlerinde şiddetli yağış ve fırtına hayatı olumsuz etkiledi: ABD’nin kuzeydoğu eyaletlerinde dün geceden beri devam eden şiddetli fırtına ve yağışlar nedeniyle 250 binden fazla ev ve iş yerinde elektrik kesintisi yaşandı.

Netanyahu, İsrail’i ziyaret eden ABD Savunma Bakanı Austin ile görüştü: İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ülkesini ziyaret eden ABD Savunma Bakanı Lloyd Austin ile bir araya geldi.

İsrail askerlerinin Batı Şeria'da Filistinlilere yönelik kötü muamele: İsrail askerleri, işgal altındaki Batı Şeria'nın Cenin şehrinde alıkoyduğu Filistinlilere, kötü muamelede bulunurken ve alay ederken görüntülendi.

Almanya'da çiftçiler hükümetin dizel için vergi indirimlerini azaltma planını protesto etti: Almanya'da çiftçiler, koalisyon hükümetinin tarım sektöründeki vergi ayrıcalıklarını kaldırma planını traktörleriyle protesto etti.

Fransa Nijer'deki Büyükelçiliğini kapattı, tüm askerlerini çekti: Nijer'de 26 Temmuz'da askerin yönetime el koyması sonrasında Fransa ile başlayan gerilim sonucu, dün itibarıyla Fransa ülkedeki tüm askerlerini çekti ve Niamey Büyükelçiliğini kapattı.

Mısır'da seçim sonuçları açıklandı:  Mısır Ulusal Seçim Komisyonu, 10-12 Aralık'ta düzenlenen cumhurbaşkanlığı seçiminde ülkenin mevcut lideri Abdulfettah el Sisi'nin, oyların yüzde 89,6'sını alarak yeniden seçildiğini duyurdu.

Filipinler'deki Kabayan tropikal fırtınası binlerce kişiyi yerinden etti: Filipinler'in güney kesimlerini etkileyen Kabayan tropikal fırtınası nedeniyle binlerce kişi yerinden oldu.

Beyrut'ta sağanak yağış taşkınlara yol açtı: Lübnan'ın başkenti Beyrut'ta gün boyu devam eden sağanak, taşkınlara ve yolların kapanmasına neden oldu.

İtalya'nın kuzeybatısındaki ormanlarda yangın çıktı: İtalya'nın kuzey batısındaki Piyemonte bölgesindeki ormanlık alanda çıkan ve kuvvetli rüzgarın etkisiyle yayılan yangını söndürme çalışmaları devam etti.

Endonezya'da Marapi Yanardağı'nın yeniden patlaması nedeniyle Batı Sumatra'daki havalimanı kapatıldı: Endonezya'da, Sumatra Adası'nın batısındaki Marapi Yanardağı'nın patlamasının ardından Batı Sumatra'daki havalimanı geçici olarak kapatıldı.

SAVUNMA

Türk zırhlısı Türk-Macar dostluğunu pekiştirecek: Türkiye’de Ejder Yalçın 4X4 olarak bilinen taktik tekerlekli zırhlı aracın Gidran ismiyle Macaristan’da üretmek için ekim ayında Raba Otomotiv firması ile işbirliği anlaşması imzalandı.

Bayraktar TB3 SİHA, 32 saat havada kaldığı uzun uçuş testini başarıyla tamamladı: Bayraktar TB2 SİHA için 32 ülkeyle, Bayraktar AKINCI TİHA için ise 8 ülkeyle olmak üzere şimdiye kadar toplam 33 ülkeyle ihracat anlaşması imzalandı.

Milli torpido AKYA ile harp başlıklı ilk atış için geri sayım: Roketsan tarafından geliştirilen Yeni Nesil Milli Ağır Torpido AKYA’nın ilk kez harp başlıklı atış testi, 26 Aralık 2023 tarihinde TCG Preveze Denizaltısından gerçekleştirilecek.

SİPER hava savunma sisteminde kullanılacak ASELSAN ALP radarının özellikleri ortaya çıktı: ASELSAN, SİPER Uzun Menzilli Hava Savunma Sistemi’nin bir parçası olarak kullanılacak ALP radarının özelliklerini açıkladı.

Hollanda, Ukrayna'ya 18 adet F-16 savaş uçağı teslim edecek: Hollanda hükümeti, Hollanda'nın Rusya'nın işgaline karşı mücadelesine yardımcı olmak üzere Ukrayna'ya 18 adet F-16 savaş uçağı teslim edeceğini duyurdu.

Danimarka, ABD ile savunma iş birliği anlaşması imzaladı: İskandinav ülkesinin onlarca yıllık dış politikasını tersine çevirerek bölgede Washington ile savunma iş birliği anlaşması imzaladı.

TEKNOLOJİ

AB, X'in içerik kurallarına uygunluğunu değerlendirmek için resmi süreç başlattı: Avrupa Birliği, Elon Musk'ın sahip olduğu sosyal medya platformu X'in, Dijital Hizmetler Yasası'nı ihlal edip etmediğini değerlendirmek üzere resmi süreç başlattı.

• Arkası: AB, ekimde, X'ten sonra Meta ve TikTok hakkında da soruşturma başlatıldığını duyurmuştu.

Türkiye’nin ilk astronotu Gezeravcı’nın uzaya gönderiliş tarihi ertelendi: Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mehmet Fatih Kacır, Türkiye’nin ilk astronotu Alper Gezeravcı’nın da yer alacağı Ax3 misyonunun, olumsuz hava koşulları ve SpaceX planlamalarındaki değişiklik nedeniyle 17 Ocak 2024’e ertelendiğini belirtti.

GÖKTÜRK-2 uydusu 11 yılda dünyanın etrafında 60 bin tur attı: Milli Savunma Bakanlığı (MSB), 11 yıl önce uzaya yollanan GÖKTÜRK-2 uydusunun, geçen süre içinde dünyanın etrafında 60 bin tur atarak görüntü çektiğini bildirdi.

Yapay zeka, fiziksel beceri oyununda bir insanın rekorunu kırdı: İsviçreli araştırmacılar tarafından 6 saatte geliştirilen bir yapay zeka, bir labirent oyununda 35 yıldır bu oyunu oynayan ve 15.41 saniye ile rekoru elinde bulunduran Goran Danielsson'u 14.48 saniye ile geride bırakmayı başardı.

WhatsApp'a yeni özellik, "Video ve müzik eş zamanlı paylaşılacak": WhatsApp, kullanıcılar için henüz geliştirme aşamasında olan yeni bir özelliği sayesinde artık görüntülü görüşmeler sırasında eş zamanlı müzik dinlemelerine olanak tanıyacak.

Rusya, Ukrayna savaşındaki eylemleriyle ilgili yanlış bilgi içeren görüntüleri kaldırmadığı gerekçesiyle popüler arama motoru Google'a 51 milyon dolarlık ceza verdi.

KÜLTÜR

Madama Butterfly operası, prömiyer öncesi sanatsever öğrenciler için perdelerini açtı: Ankara Devlet Opera ve Balesi, Giacomo Puccini'nin ölümsüz eseri Madama Butterfly operasının yarın yapılacak prömiyeri öncesinde, öğrencileri genel provada ağırladı.

Çankırı'da tarihi kütüphane restore edilerek turizme kazandırıldı: Çankırı'da uzun yıllardır atıl vaziyetteki Ahmet Mecbur Efendi Kütüphanesi, restorasyon çalışmasının ardından turizme kazandırıldı.

Metropolis Antik Kenti'ndeki kazı çalışmaları tanıtıldı: İzmir'in Torbalı ilçesindeki Metropolis Antik Kenti'ndeki kazı çalışmaları, Dokuz Eylül Üniversitesi (DEÜ) Rektörü Prof. Dr. Nükhet Hotar ve Metropolis Antik Kenti Kazı Heyeti Başkanı Prof. Dr. Serdar Aybek'in katıldığı etkinlikle tanıtıldı.

Dar-ül Mülk Sergi Sarayı Konya'daki yeni turistik noktalardan biri oldu: Konya Büyükşehir Belediyesince kente kazandırılan Dar-ül Mülk Sergi Sarayı, ziyaretçilerin tercih ettiği yerler arasında bulunuyor.

74. Uluslararası Berlin Film Festivali’nde yönetmen Scorsese’ye “Altın Ayı Onur Ödülü” verilecek: Almanya'da 15-25 Şubat 2024 tarihlerinde düzenlenecek 74. Uluslararası Berlin Film Festivali'nde ABD’li yönetmen Martin Scorsese’ye “Altın Ayı Onur Ödülü” verileceği duyuruldu.

"Aquaman ve Kayıp Krallık", usta oyuncu kadrosuyla beyaz perdeye yer alacak: Haftanın aksiyon filmlerinden "Aquaman ve Kayıp Krallık", Aquaman'in intikam arayışı içindeki Black Manta ile savaşını beyaz perdeye taşıyacak.

• Film, güçlü düşmanını yenmek isteyen Aquaman'ın, Atlantis'in eski Kralı, hapisteki üvey kardeşi Orm ile ittifak kurmasını ve iki kardeşin krallıklarını koruyup, dünyayı büyük bir yıkımdan kurtarmak için anlaşmazlıklarını bir kenara bırakmalarını işliyor.

SPOR

🎊Milli sporcu Buse Tosun Çavuşoğlu, Dünya Güreş Birliği tarafından 2023 yılının en iyi çıkış yapan kadın güreşçisi seçildi.

🏐 ECZACIBAŞI, dünya şampiyanu: İlk kez iki Türk takımının karşı karşıya geldiği finali, Vakıfbank’ı 3-2 mağlup eden Eczacıbaşı Dynavit kazandı.

⚽ UEFA Avrupa Ligi'nde Galatasaray'ın play-off turu rakibi Çekya temsilcisi Sparta Prag oldu oldu.

• Galatasaray 🆚 Sparta Prag 🇨🇿

 ⚽ İstanbulspor yönetimi, Trabzonspor maçında takımı sahadan çekti. Oyuncuların tamamı şu anda soyunma odasına gitti.

Neden? : Trabzonspor maçın 68. dakikasında 2-1 öne geçti. Ardından İstanbulspor tarafı golden önce faul olduğu yönünde itiraz etti.

• VAR incelemesi sonrası gol geçerli sayıldı. Ardından İstanbulspor Başkanı Ecmel Faik Sarıalioğlu saha kenarına gelerek takımı sahadan çekti.

📢 Ermenistan işgalinden geri alınan Hankendi, 35 yıl sonra Azerbaycan futboluna ev sahipliği yapacak.

• 🏆 Azerbaycan Kupası'ndaki Karabağ-MOİK maçı Azerbaycan saatiyle 14.00'te başlayacak.

Beşiktaş'ta Rıza Çalımbay ile yollar ayrıldı: Beşiktaş Kulübü'nden yapılan açıklamada Rıza Çalımbay ile yolların ayrıldığı bildirildi. Siyah-beyazlı takımın başında 7 maça çıkabilen Çalımbay'a emekleri için teşekkür edildi.

2023 FIFA Kulüpler Dünya Kupası'nın final maçında, Manchester City, Brezilya ekibi Fluminense'yi 4-0 yenerek şampiyonluğa ulaştı.

• 🏴󠁧󠁢󠁥󠁮󠁧󠁿 Manchester City, tarihinde ilk kez FIFA Kulüpler Dünya Kupası şampiyonluk sevincini yaşadı.