National Security Journal: Trump'ın Ukrayna planı büyük bir kumar mı?

ABD merkezli düşünce kuruluşlarından National Security Journal'da, ABD Başkanı Trump'ın Ukrayna'ya dikte ettiği 28 maddelik planın taraflar açısından e ifade ettiğine dair değerlendirmelerin yapıldığı bir analiz yayınlandı.

Trump yönetiminin 28 maddeden oluşan bir plan ile Ukrayna'yı tam anlamı ile bir teslimiyete zorladığı tespiti yapılan analizde, planın tamamen Rusya'nın taleplerini yansıttığı ve Ukrayna'nın savaş sonrası süreç için de teslimiyetçi bir ülke haline gelmesine neden olacağı belirtildi.

Analizde ayrıca, planın maddeleri üzerinden tarafların avantaj ve dezavantajlarına dair değerlendirmelere yer verildi.

İşte National Security Journal'da yayınlanan analiz:

Kiev'de sunulan ABD barış planı, birçok Ukraynalı'nın teslimiyet olarak gördüğü şartlarla savaşı sona erdirecek.

28 maddelik öneri hakkında bilgilendirilen yetkililere göre, Ukrayna, Rusya'nın Kırım ve işgal altındaki bölgeleri kontrolünü resmen kabul edecek, silahlı kuvvetlerini 400.000'e indirecek ve Moskova'nın tekrar saldırmayacağına dair güvenilir garantiler olmadan uzun menzilli silahlarından vazgeçecek.

Trump'ın elçisi Steve Witkoff ile Rus elçi Kirill Dmitriev arasında gizli görüşmelerle şekillendirildiği bildirilen bu çerçeve, üzerinden günler geçmesine rağmen Kiev ve Avrupa'da endişe yaratmaya devam ediyor.

AB dış politika şefi Kaja Kallas, herhangi bir anlaşmanın Ukrayna ve Avrupa'nın onayıyla yapılması ve Rusya'nın gerçek tavizler vermesini içermesi gerektiğini vurguluyor.

ABD, Kiev'i tek taraflı bir anlaşmaya itiyor

Ukrayna Cumhurbaşkanı Zelenskiy, 20 Kasım'da Kiev'de üst düzey ABD ordusu sivil ve askeri yetkililerle bir araya gelmeyi planlıyordu. Bu, Rusya'nın Şubat 2022'de ülkeyi işgalinden bu yana Ukrayna'nın başkentini ziyaret eden en üst düzey ordu heyeti olacaktı.

Ziyaret, ABD'nin savaşı sona erdirmek için önceden duyurulmamış bir plan sunmasının ardından gerçekleşti.

Bir Ukrayna savunma sanayi yöneticisi gelişmeleri;

“İyi haber, ABD tarafının savaşı sona erdirmekle ilgileniyor olması. Kötü haber ise, bu planın Ukrayna'dan önemli tavizler talep ederken, Rusya'nın karşılığında neredeyse hiçbir şeyden vazgeçmemesi. Rusya'nın Ukrayna'ya tekrar saldırmayacağına dair somut bir garanti de yok, sadece kağıt üzerinde vaatler var. Hepimiz bunu daha önce de yaşadık. Budapeşte Memorandumu denen o işe yaramaz kağıt parçası gibi.”

sözleri ile değerlendirdi.

Teklif, Rus elçisi Kirill Dmitriev ile ABD Başkanı Donald Trump'ın uzun süredir yakın arkadaşı olan ABD Özel Temsilcisi Steve Witkoff arasında yapılan gizli görüşmelerin ardından geldi.

Plan, Ukrayna'nın Rusya'ya topraklarını teslim etmesini öngörüyor ve bu toprakların bir kısmı, Moskova'nın güçlerinin on yıldan fazla bir süredir ele geçirmeye çalıştığı ancak başaramadığı topraklar.

Tavizler listesi

Plan, Moskova'ya kabul edilemez bir teslimiyet anlamına geldiği için daha önce Ukrayna tarafından reddedilen tavizleri de içeriyor.

Rus ordusu şu anda Ukrayna topraklarının yaklaşık yüzde 20'sini işgal ediyor ve bu toprakların çoğu çatışmalar nedeniyle tahrip olmuş durumda.

Bir Ukrayna savunma şirketi yöneticisi yaptığı değerlendirmede;

“Ülkenin bazı bölgeleri artık eskiden Ukrayna'nın bölgeleri gibi değil, daha çok ay yüzeyine benziyor. Rusya'nın Ukrayna şehirlerini tahrip etmesi acımasızca ve ‘yakıp yıkma’ kavramına yeni bir anlam kazandırıyor.”

ifadelerini kullandı.

Eylül 2022'de Kremlin, Donetsk, Luhansk, Zaporojya ve Herson olmak üzere dört Ukrayna bölgesini resmen ilhak ettiğini açıkladı. Ancak o zaman da, şimdi de bu bölgelerin hiçbirini tam olarak kontrol etmiyor. Rusya ayrıca 2014 yılında Ukrayna'dan Kırım Yarımadası'nı işgal edip ilhak etti.

Ukrayna'yı savunmasız bırakmak

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Ukrayna'nın Donetsk ve Luhansk'tan askerlerini tamamen çekmesini ısrarla ve katı bir şekilde talep etti. Rus ordusu, on yıldan fazla bir süredir bu iki bölgenin kontrolünü ele geçirmeye çalışıyor.

Ukrayna bazı bölgeleri, Rusya'nın kendi toprakları üzerindeki kontrolünü asla resmi olarak tanımayacağını söylese de, bu toprakları askeri güçle geri alamayabileceğini ve bunun yerine diplomatik süreçlere güvenmek zorunda kalabileceğini de kabul etti.

Ancak Ukrayna'nın hala kontrolü altında olan Donetsk ve Luhansk bölgelerindeki toprakları terk etmek, Ukrayna'yı gelecekteki Rus saldırılarına karşı savunmasız bırakacaktır.

Putin'in neredeyse hiç değişmeyen maksimalist talepleri, Ukrayna'nın ordusunun büyüklüğünü 400.000 personele indirmesini gerektirecek ki bu, mevcut büyüklüğünün yarısından azı olacak.

Kiev'in ayrıca tüm uzun menzilli silahlarını teslim etmesi gerekecek.

Yani plan; Ukrayna'nın asker sayısının azaltılması, ülkenin herhangi bir seferberlik yapmasının yasaklanması ve Batı'nın silah ve diğer askeri yardımlarının kesilmesi anlamına geliyor. Rusya ayrıca, Ukrayna topraklarında NATO askerlerinin bulunmasına müsamaha göstermeyeceğini defalarca dile getirdi.

Buna karşılık Ukrayna, Rusya'nın gelecekte yeniden işgal etmesini önlemek için, Avrupa barış gücü de dahil olmak üzere Batı'nın desteklediği somut güvenlik garantileri istiyor. Ancak bu planda, sadece belirsiz bir ABD güvenlik garantisi alıyor.

Planın ayrıntıları o kadar tek taraflı görünüyor ki, Avrupalı bir yetkili ise planı;

“Adeta planı Ruslar Amerikalılara önerdi, onlar da kabul etti gibi görünüyor”

şeklinde değerlendiriyor.