NATO, Avrupa'dan hava savunma kapasitesini beş kat artırmasını talep ediyor

Konuya yakın kaynaklara göre bu hedef, 13 Haziran Perşembe günü Brüksel’de toplanacak NATO Savunma Bakanları Zirvesi’nde ele alınacak.

Ülke bazlı farklılıklar olacak

Önerilen beş kat artış hedefi, Avrupa ülkeleri için kolektif olarak belirlenmiş durumda. Ancak her ülkenin bu katkıya ne oranda katılacağı, farklılık gösterecek. Zaman çizelgesi henüz netleşmese de, bu adımın önümüzdeki dönemde 24–25 Haziran’da Lahey’de yapılacak NATO Liderler Zirvesi için altyapı oluşturması bekleniyor.

Stoklar Soğuk Savaş’tan bu yana en yüksek seviyeye çekilecek

Savunma bakanları, Soğuk Savaş’tan bu yana en iddialı silah stoku artırımı kararlarından birini de bu hafta onaylayacak. Bu adım, Avrupa ve Kanada’nın yeniden silahlanma ve ABD savunma sistemlerine olan bağımlılığı azaltma çabalarının önemli bir parçası.

ABD Başkanı Donald Trump’ın baskısıyla şekillenen yeni savunma harcama hedefleri ise üye ülkeleri, GSYİH'nin %5’ini savunma harcamalarına yönlendirmeye zorluyor. Bu oran içinde %3,5 doğrudan askeri harcamalara, %1,5 ise altyapı, siber savunma ve sivil hazırlık gibi destekleyici alanlara ayrılacak.

“Savaşta değiliz, ama barışta da değiliz”

NATO Genel Sekreteri Mark Rutte, Vilnius’ta yaptığı açıklamada “Savaşta değiliz, ama barışta da değiliz. Caydırıcılığımızı ve savunmamızı güçlendirmeye devam etmeliyiz. Bu da bizi savaş yetkinliğine hazır hale getirmemiz gerektiği anlamına geliyor” dedi.

Hava savunmasında derin açık

Avrupa, uzun süredir yetersiz hava savunma kapasitesiyle mücadele ediyor. Ukrayna’ya yapılan büyük çaplı sevkiyatlar sonrası bu açık daha da belirginleşti. Kıta genelindeki kara birliklerinin bir saldırı durumunda yeterince korunamayacağına dair uyarılar sıklaşıyor.

İttifakın üst düzey askeri yetkililerine göre, Avrupa’da insansız hava araçları, füzeler ve savaş uçakları gibi tehditlere karşı etkili kara konuşlu hava savunma sistemlerinin sayısında dramatik artış gerekiyor.

NATO, son 30 yılda dikkatini Ortadoğu ve Kuzey Afrika gibi bölgelere kaydırdığı için bu sistemlere yaptığı yatırımları ciddi ölçüde azaltmıştı. Ancak 2022’de Rusya’nın Ukrayna’ya kapsamlı saldırısı sonrası bu durum tersine döndü.

Almanya’dan liderlik hamlesi: European Sky Shield

Almanya, hava savunmasında Avrupa çapında liderlik üstlenmeye hazırlanıyor. Berlin yönetimi, halihazırda 20’den fazla ülkenin katıldığı European Sky Shield girişimini genişletmek istiyor. Bu NATO destekli proje, kıtaya yönelik balistik füze tehditlerine karşı ortak bir kara konuşlu hava savunma sistemi kurmayı amaçlıyor.

Alman Şansölyesi Friedrich Merz, savunma harcamalarını artırmaya kararlı. Konuya yakın kaynaklar, milyarlarca euroluk yeni hava savunma yatırımlarının planlandığını doğruluyor.

NATO: “Önceliğimiz hava savunması ve uzun menzilli vuruş yeteneği”

NATO’dan yapılan açıklamada, “Hava ve füze savunması, uzun menzilli sistemler, lojistik ve kara kuvvetleri en yüksek önceliklerimiz arasında” denildi. İttifak, entegre hava ve füze savunma yapısını modernize etmeye ve kuvvet yapısını yeniden gözden geçirmeye devam ediyor.

Avrupa'nın savunma kapasitesini kendi başına sürdürebilmesi, yalnızca siyasi değil, endüstriyel ve teknolojik bir dönüşüm gerektiriyor. NATO’nun bu yeni yönelimi, transatlantik güvenliğin yeniden tanımlandığı bir döneme işaret ediyor.