Pentagon, Altın Kubbe sistemini denetleyecek birimi dağıttı

Bu adım, ofisin Başkan Donald Trump’ın yeni nesil Altın Kubbe füze savunma sistemine dair testleri yürüteceğini açıklamasının ardından geldi. Nisan ayı sonunda DOT&E, Pentagon’a ve ilgili diğer savunma birimlerine gönderdiği bir notla, Altın Kubbe’yi resmi olarak denetim kapsamına aldığını bildirdi. Bu adım, Savunma Bakanlığı’nın kendi talimatları ve yasalar gereği, büyük çaplı savunma projelerinin kullanılmadan önce bağımsız olarak test edilmesini zorunlu kılıyor.

Personel sayısı kesildi

Ancak bu bildirimin ardından sadece birkaç gün içinde ofise yönelik radikal bir yapı değişikliği gerçekleşti. Çalışanlar, Pentagon’daki ani bir toplantıya çağrılarak, personel sayısının 100’ün üzerindeyken 30’a düşürüleceği ve dış yüklenici desteğinin tamamen sonlandırılacağı bildirildi.

Zamanlama tepki çekti

Kararın zamanlaması ve kapsamı, birçok savunma yetkilisi ve gözlemcinin tepkisini çekti. Bazı yetkililer, bu küçültmenin Altın Kubbe sisteminin bağımsız birim tarafından test edilmesini engelleme amacı taşıdığını öne sürdü. CNN’e konuşan bir savunma yetkilisi, “Bu yönetim sadece başarı hikâyeleri istiyor. Kötü haber istemiyorlar. DOT&E sadece gerçeği raporlar ve bu da bazen hoşlarına gitmez,” dedi. Demokrat Senatör Jack Reed ise bu kararın “misilleme içerdiğini” ve yasal denetim süreçlerine yönelik siyasi müdahale anlamına geldiğini belirterek kararı eleştirdi.

“Altın Kubbe ile ilgisi yok”

Pentagon Sözcüsü Sean Parnell ise kararı savunarak, yapılan değişikliğin Altın Kubbe ile ilgisi olmadığını ve sadece “gereksiz tekrarların” ortadan kaldırılması amacı taşıdığını ileri sürdü. Ancak DOT&E’ye yakın isimler, ofisin yegâne görevinin tüm kuvvetlerde kullanılan sistemlerin tarafsız ve bağımsız değerlendirmesini yapmak olduğunu vurgulayarak bu açıklamaya karşı çıktı. Bağımsızlıkları ve yaptırım güçlerinin olmaması nedeniyle, ofisin rolü daha çok sorunları erkenden tespit edip karar vericilere bilgi sağlamak üzerine kurulu.

Altın Kubbe hakkında

Trump yönetimi geçen hafta Altın Kubbe projesini resmen duyurdu ve sadece 2025 yılı savunma bütçesinde bu sistem için 25 milyar dolar ayırdı. Ancak Kongre Bütçe Ofisi, sistemin tam olarak hayata geçmesinin 20 yıllık bir süreci kapsayabileceğini ve toplam maliyetin 500 milyar doları aşabileceğini tahmin ediyor. Proje, 100’den fazla alt programı ve çok sayıda özel sektör ortaklığını içeriyor. Projenin kapsamı, ABD ordusunun gelecekteki füze savunma yapısını tamamen dönüştürmeyi amaçlıyor.

Yetkililer uyarıyor

Savunma yetkilileri, bu büyüklükte bir sistemin bağımsız olarak test edilmeden sahaya sürülmesinin, hem etkinlik hem maliyet açısından büyük riskler barındırdığını savunuyor. DOT&E içinden bir başka yetkili ise, “Programları erken aşamada değerlendirmek daha ucuz ve daha hızlıdır. Etkili olup olmadığını anlamanın en doğru yolu budur,” dedi. Ancak alınan son kararla birlikte, birçok programın artık bağımsız değerlendirme kapsamından çıkabileceği ve yeterli denetime tabi tutulmayacağı uyarısı yapılıyor.