Pentagon: F-35 savaş uçağında 'kill switch' yok

F-35 programından sorumlu Ortak Program Ofisi (JPO) yaptığı açıklamada “Ortada bir kill switch yok” dedi. “Program, tüm F-35 operatörlerinin uçaklarını etkin bir şekilde sürdürmek ve işletmek için gerekli yeteneklere sahip olmasını sağlayan köklü anlaşmalar kapsamında faaliyet göstermektedir. F-35 programının gücü küresel ortaklığında yatmaktadır ve tüm kullanıcılara ihtiyaç duydukları tam işlevsellik ve desteği sağlamaya kararlıyız.”

Güncellemelerde ABD'ye bağımlı

Bu ayın başlarında, Başkan Donald Trump'ın Ukrayna'ya askeri yardımı durdurma kararının ardından, Avrupa'da çıkan haberlerde potansiyel bir kill switch tartışması ortaya çıkmıştı. Yabancı yetkililer o dönemde bu fikri reddetmişlerdi ancak endişeler daha çok F-35'in teknolojik açıdan özellikle uçağın karmaşık yazılımı ve lojistik desteği için ABD'den gelecek güncellemelere bağımlı olmasından kaynaklanıyordu. 

Amerikan havacılık ve uzay devi Lockheed Martin'in ana yüklenicisi olduğu F-35 programında 19 uluslararası ortak ya da müşteri bulunuyor.

Portekiz ve Kanada F-35'den uzaklaştı

Avrupa basınında yer alan bu ilk haberlerden bu yana, iki Amerikan müttefiki Portekiz ve Kanada'dan yetkililer, savunma bakanlıklarının yeni jeopolitik gerçekler ışığında gelecekteki savaş uçağı seçeneklerini yeniden gözden geçirdiklerini kamuoyuna açıkladılar. Lizbon yeni nesil bir savaş uçağı taahhüdünde bulunmazken, Ottawa ABD'den yaklaşık 90 adet F-35A satın almayı planlıyordu.

Kanada Savunma Bakanlığı'nın Pazartesi günü Breaking Defense'e verdiği demeçte, ilk 16'sı ile devam etmek için sözleşme imzalandığını ancak ABD ile ticaret savaşı sürerken kalan jetlerin Kanada'nın çıkarına olup olmadığı konusunda “ev ödevini” yaptığını söyledi.

Kanada Savunma Bakanı Bill Blair'in basın sekreteri Laurent de Casanove yaptığı açıklamada, “Açık olmak gerekirse, F-35 sözleşmesini iptal etmiyoruz, ancak değişen ortam göz önüne alındığında ev ödevimizi yapmamız ve sözleşmenin mevcut haliyle Kanadalıların ve Kanada Silahlı Kuvvetlerinin çıkarlarına en uygun olduğundan emin olmamız gerekiyor” dedi.

Lockheed Martin'den açıklama

JPO yaptığı açıklamada, programın uluslararası niteliğinin en büyük değerleri arasında yer aldığını yineledi.

Açıklamada “F-35, ABD'nin müttefikleri ve dünyanın dört bir yanındaki ortak ülkelerle güçlü ortaklıklar üzerine inşa edilmiş bir ortak/koalisyon platformu olarak tasarlandı, geliştirildi ve işletilmeye ve sürdürülmeye devam ediyor” denildi. 

“F-35, başlangıcından bu yana, tüm kullanıcılarının operasyonel ihtiyaçlarını karşılamasını sağlamak için birden fazla ülkenin uzmanlığını ve katkılarını entegre eden işbirliğine dayalı bir çaba olmuştur.”

Lockheed ise yaptığı açıklamada “müşterilerimizin hava güçlerini ve güvenliklerini F-35 ile güçlendirmelerine yardımcı olmaya kararlıyız” dedi. F-35 programı kısa bir süre önce uçağın uçtuğu 16 askeri serviste 1 milyon uçuş saatini aştı. Müşterilerimizin görevlerini tamamlamalarını ve evlerine güvenle dönmelerini sağlamak için güvenilir ve yetenekli F-35 sağlamaya kararlıyız.”