• Usta, bu eşsiz mirası yaşatma azmi nedeniyle 2021 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından "Yaşayan İnsan Hazinesi" ilan edildi.
• Yaşar, babasının 1946'da kurduğu atölyede 13 yaşında çıraklığa başladı ve yurt dışında porselen pişiricisi ve usta öğretici olarak görev yaptı.
• Çömlekçiliğin plastiğin yaygınlaşmasıyla yavaşladığını belirten Yaşar, son dönemde halkın toprağa dönüşünü ve toprak kapta yapılan yemeğin farklılığını vurgulamıştı.

Kınık'tan dünyaya uzanan bir ustalık hikayesi

Yazar Şermin Yaşar'ın da dedesi olan usta sanatçı Salim Yaşar, 1942 yılında Bilecik'in Pazaryeri ilçesine bağlı Kınık köyünde dünyaya geldi. Babası Kadir Yaşar da kendisi gibi bir çömlek ustasıydı ve mesleğin inceliklerini babasından öğrendi.

Yaşar, henüz 13 yaşındayken babasının 1946'da kurduğu ve ömrünün sonuna kadar çalıştığı atölyede çıraklığa başlayarak mesleğe ilk adımını attı ve kısa sürede Kınık çömlekçiliğinin "en genç ustası" unvanını aldı.

Askerlik görevinin ardından baba mesleğini sürdüren usta, sanatını geliştirmek ve tecrübe edinmek amacıyla yurt dışına çıktı. 1969-1983 yılları arasında Almanya'da "porselen pişiricisi" olarak çalışan Yaşar, 1992-1997 yılları arasında ise Vietnam'da "usta öğretici" olarak çömlekçilik eğitimi verdi.

Toprak kapta yemeğin farklı tadı

Elleriyle yoğurup şekillendirerek vazo, biblo, su testisi ve tarihi kişilerin portrelerini yapan Yaşar, Anadolu Ajansı muhabirine yaptığı bir açıklamada, mesleğin zorlu dönemeçlerine değinmişti.

1980'li yıllarda sırlı turşu küpü, testi ve saksı yaptıklarını belirten Yaşar, çömlekçiliğin yavaşlamasına sebep olan gelişmeyi şu sözlerle anlatmıştı: "Ülkemize 1984 yılında plastik girdi ve bizim çömlekçiliğimiz de ölmedi ama yavaşladı. Çömlekçilik kesinlikle ölmez, bitmez yani ama bugünlerde vatandaş, millet anladı. Plastiğin ne kadar sağlıksız olduğunu gördüler ve şimdi bir dönüş var."

Halkın toprağa dönüşünü sevinçle karşıladığını belirten usta, "Şimdi halkta testiye, ibriğe, çaydanlığa, kahve cezvesine dönüş var. Toprak kapta yapılan yemek daha farklı olur," ifadelerini kullanmıştı.

Ayrıca çömlekten darbuka da yapan sanatçı, deri teminindeki zorluklara rağmen nostalji isteyenler için bu ürünleri yapmaya devam ettiğini açıklamıştı.

Yaşayan insan hazinesi olarak tescillendi

Edindiği uluslararası tecrübeleri ata mirasıyla birleştiren Salim Yaşar, sanatını Kınık'taki atölyesinde geleneksel yöntemlerle sürdürdü. Yaşar'ın bağlılığı ve azimli çalışmaları sayesinde "Bilecik Pazaryeri Kınık Köyü Geleneksel Çömlekçiliği", 2018 yılında Ulusal Envanter'e kaydedildi.

Bu eşsiz mirası yaşatma konusundaki çabaları nedeniyle Salim Yaşar, 2021 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı tarafından Türkiye'nin "Yaşayan İnsan Hazinesi" ilan edildi. Yaşar, bu değerli ödülünü 11 Ocak 2022'de Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde düzenlenen törenle Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın elinden aldı.

Ömrünün son günlerine kadar Kınık köyündeki atölyesinde çömlek tornasının başında olan Salim Yaşar, hem yurt içi hem de yurt dışından çok sayıda ziyaretçiyi ve öğrenciyi ağırlayarak sanatını aktardı. Geçirdiği rahatsızlık nedeniyle yaklaşık 2 aydır Ankara'daki bir hastanede tedavi gören usta sanatçı, dün yaşamını yitirdi.

Geleneksel Türk el sanatlarının önemli bir temsilcisi olarak anılacak olan Salim Yaşar, geride bıraktığı eserler ve yetiştirdiği çıraklarla Türk kültür mirasına katkı sağlamayı sürdürecektir. Yaşar için bugün öğle namazının ardından Pazaryeri ilçesi Kınık köyünde cenaze töreni düzenlenecek.