Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı #52 | 04.06.2023

Haftanın öne çıkan başlıkları: Cumhur İttifakı’nın adayı Erdoğan, yeniden cumhurbaşkanı seçildi, TBMM 28. Dönem Milletvekili Ant İçme Töreni ile açıldı, Cumhurbaşkanı Erdoğan kabine üyelerini açıkladı, Ankara'da sağanak ve dolu etkili oldu, CHP'de tüm MYK üyeleri istifalarını sundu, Gayrisafi yurt içi hasıla açıklandı, Rusya’nın başkenti Moskova’ya İHA saldırıları düzenlendi ve birçok bilmeniz gereken gelişme...

Haftanın Yakın Planı: Erdoğan'ın zaferi Türkiye'nin geleceği için ne anlama geliyor?

Haftanın tarih dozu: İstanbul'un Fethi

Haftanın spor dozu:  NBA smaç yarışmalarının en kısa 2. şampiyonu 

Haftanın teknoloji dozu: Sürdürülebilir geleceğin enerji kalesi: Nükleer santraller

Haftanın infografiği: Mayıs ayında ihraç oranı

Haftanın ekran önerileri🎬: İnanılmaz Aile 2 | Ahtapottan Öğrendiklerim 

İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz…

 Feel good piano

GÜNDEM

Cumhur İttifakı’nın adayı Erdoğan, yeniden cumhurbaşkanı seçildi: Cumhur İttifakı'nın cumhurbaşkanı adayı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye’de ilk kez yapılan ikinci tur oylamayla yeniden cumhurbaşkanı seçildi.

• Arkası: Resmi Gazete’de yayımlanan 14 Mayıs'taki Cumhurbaşkanı Seçimi'nin kesin sonuçlarına göre Erdoğan yüzde 49,52, Kılıçdaroğlu yüzde 44,88, Oğan yüzde 5,17, İnce ise yüzde 0,43 oranında oy aldı.

• Cumhurbaşkanı Seçimi'nin ikinci oylaması sonrası sandıkların yüzde 99,43'ü açılmışken ilan edilen kesin olmayan sonuçlara göre, Recep Tayyip Erdoğan yüzde 52,14'lük oy oranıyla yeniden cumhurbaşkanı seçildi.

TBMM Başkanı Mustafa Şentop, görevini Devlet Bahçeli'ye devretti.

TBMM 28. Dönem Milletvekili Ant İçme Töreni ile açıldı:  MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli'nin yönettiği ilk oturumda, milletvekilleri sırayla yemin etti. 

• TBMM Genel Kurulunda 581 milletvekilinin yemin ettiği tören 10,5 saat sürdü.

• Meclis'te İstiklal Marşı'nın okunmasının ardından açılış konuşmasını yapan Bahçeli şu ifadeleri kullandı:

Muhterem Cumhurbaşkanım, değerli vekiller. 14 Mayıs seçimi ile tecelli eden TBMM'nin ilk töreninin ant içme töreni öncesi hepinizi selamlıyorum. Büyük Türk milletine şükranlarımı sunuyorum. Yeni dönemin, vekillerimize, siyasi hayatımıza hayırlı olmasını temenni ediyorum. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan TBMM’de yemin etti: Yeniden Cumhurbaşkanı seçilen Recep Tayyip Erdoğan, TBMM Genel Kurulunda yemin etti.

• Recep Tayyip Erdoğan, Başkanlık Divanı'nda, Cumhurbaşkanı seçildiğine dair tutanağı Devlet Bahçeli'den teslim aldı ve ant içmek için hitabet kürsüsüne geçti.

Cumhurbaşkanı Erdoğan kabine üyelerini açıkladı: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, düzenlediği basın toplantısında, Türkiye'nin, demokrasisinin gücüne güç katan bir seçim sürecini tamamladığını belirterek, Türkiye tarihinde pek çok ilke sahne olan seçimlerin hayırlı olmasını diledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan "Göreve Başlama Töreni"ne katılanlara özel teşekkür: 

• Cumhurbaşkanı Erdoğan, konuşmasının ardından törene katılan devlet başkanlarının isimlerini tek tek sayarak, bu tarihi günde kendisini yalnız bırakmadıkları için teşekkür etti.

• Erdoğan, ayrıca MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, Yeniden Refah Partisi Genel Başkanı Fatih Erbakan, BBP Genel Başkanı Mustafa Destici, DSP Genel Başkan Önder Aksakal, HÜDA PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu ve Sinan Oğan'a teşekkürlerini sundu.
• Törenin ardından, Türk Hava Kuvvetlerinin akrobasi timi Türk Yıldızları, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi üzerinde gösteri uçuşu yaptı.

Ankara'da sağanak ve dolu etkili oldu: Ankara'da öğle saatlerinde başlayan sağanak ve dolu yaşamı olumsuz etkiledi.

• Kırıkkale-Ankara Yolu Kayadibi mevkisinde sağanak nedeniyle toprak dolan yol bir süre ulaşıma kapandı. Ekiplerin müdahalesiyle yeniden ulaşıma açılan yolda kısmi su birikintileri oluştu.

Aydın'ın Didim ilçesi açıklarında, Yunanistan unsurlarınca Türk kara sularına itilen 84 düzensiz göçmen kurtarıldı.

Türkiye'nin ilk uzay ve havacılık teknolojileri meslek lisesine Özdemir Bayraktar'ın adı verilecek: Milli Eğitim Bakanlığı ile Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığınca "Ankara Havacılık ve Uzay Teknolojileri Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi (MTAL) Açılış ve İşbirliği Protokolü İmza Töreni" düzenlendi.

POLİTİKA 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, Cumhur İttifakı liderlerini kabul etti: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhur İttifakı liderleri ve ittifaka desteğini açıklayan partilerin genel başkanlarını kabul etti.

• Erdoğan, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi'nde vatandaşlara hitabı öncesinde, MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, BBP Genel Başkanı Mustafa Destici ile Cumhur İttifakına desteğini açıklayan DSP Genel Başkanı Önder Aksakal, HÜDA PAR Genel Başkanı Zekeriya Yapıcıoğlu ve Sinan Oğan ile bir araya geldİ.

CHP'de tüm MYK üyeleri istifalarını sundu: CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu başkanlığındaki Merkez Yönetim Kurulu (MYK) toplantısı düzenledi. 

• 4 buçuk saat süren toplantının ardından bütün MYK üyeleri istifa etti. Öte yandan 38. Olağan Kurultay'ın sonbaharda gerçekleşmesi bekleniyor.

• İstifa eden 17 MYK üyesinin isimleri ise şöyle:

Ahmet Akın, Ali Öztunç, Bülent Kuşoğlu, Bülent Tezcan, Devrim Barış Çelik, Faik Öztrak, Fethi Açıkel, Gamze Akkuş İlgezdi, Gökçe Gökçen, Gülizar Biçer Karaca, Lale Karabıyık, Muharrem Erkek, Oğuz Kaan Salıcı, Selin Sayek Böke, Seyit Torun, Veli Ağbaba, Yüksel Taşkın.

AK Parti Grup Başkanlığına Abdullah Güler, Grup Başkanvekilliğine ise Muhammed Emin Akbaşoğlu, Özlem Zengin, Abdülhamit Gül, Bahadır Yenişehirlioğlu ve Leyla Şahin Usta seçildi.

EKONOMİ

Enerji ithalatı faturası nisanda yüzde 36,3 azaldı: Türkiye'nin enerji ithalatı için ödediği tutar, nisanda geçen yılın aynı ayına göre yüzde 36,3 azalarak 4 milyar 958 milyon 148 bin dolara geriledi.

Gayrisafi yurt içi hasıla açıklandı: Üretim yöntemiyle GSYH tahmini, ilk çeyrekte cari fiyatlarla geçen yılın aynı çeyreğine göre yüzde 84,4 artarak 4 trilyon 631 milyar 792 milyon lira oldu.

• Türkiye ekonomisi yılın ilk çeyreğinde yüzde 4 büyüdü.

Türkiye'nin 2023 yılı Mayıs ayı ihracatı %14,4 artışla 21,7 milyar dolar oldu.

Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, toplam rezervleri 26 Mayıs haftasında bir önceki haftaya göre 3 milyar 132 milyon dolar azalarak 98 milyar 458 milyon dolara geriledi.

Avrupa'da gaz fiyatları enerji krizi öncesindeki seviyeye dönüyo: Avrupa'da doğal gaz fiyatları düşük seyreden talep ve temiz enerjinin elektrik üretimindeki payının yükselmesiyle megavatsaat başı 25 avro bandına geriledi.

• Enerji krizinin etkilerinin arttığı Eylül 2021'den bu yana en düşük seviyeye çekildi.

DÜNYA

KFOR, Kosova'da yaralanan asker sayısının 30 olduğunu açıkladı: NATO'nun Kosova Barış Gücü (KFOR), ülkenin kuzeyindeki olaylarda yaralanan asker sayısının 30 olduğunu, askerlerin İtalyan ve Macar birliklere bağlı bulunduğunu duyurdu.

• KFOR'dan yapılan açıklamada, Zveçan Belediyesi önünde protesto düzenleyen Sırplar ile KFOR birlikleri arasında dün çıkan arbedede yaralanan askerlerden 11'inin İtalyan, 19'unun Macar olduğu bildirildi. 

İsrail Cumhurbaşkanı Herzog, Azerbaycan'a resmi ziyaret gerçekleştirdi: İsrail Cumhurbaşkanı Isaac Herzog, resmi temaslarda bulunmak için geldiği Azerbaycan'da Cumhurbaşkanı İlham Aliyev'le bir araya geldi.

Azerbaycan İlham Aliyev: Azerbaycan-İsrail ilişkilerinde büyük potansiyel var.

• Isaac Herzog'un ziyareti, ülkelerimiz arasındaki dostane ilişkilerin gelişmesini teşvik edecektir.

Rusya’nın başkenti Moskova’ya İHA saldırıları düzenlendi: Moskova Belediye Başkanı Sergey Sobyanin, sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, sabah erken saatlerde İHA saldırıları sonucunda bazı binalarda hafif hasar meydana geldiğini bildirdi.

• Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, Moskova'ya bugün yapılan insansız hava araçları (İHA) saldırısının "terör eylemi" olduğunu söyledi.

Fransa'da "Disneyland Paris" çalışanları greve gitti: Disneyland Paris çalışanları, ücret artışı ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talebiyle grev yaptı.

Japonya, nükleer reaktörler için yasa çıkardı: Enerji tedarikinde öz yeterliliğini artırmayı ve karbon emisyonunu düşürmeyi hedefleyen Japonya, nükleer reaktörlerin ömrünü uzatma kararı aldı.

• Japonya'da Ulusal Meclis, ülkedeki nükleer reaktörlerin, 60 yıl sınırının ötesinde işletilmesine imkan verecek tasarıyı yasalaştırdı.

Sudan’ın Kızıldeniz eyaletinde OHAL üç ay süreyle uzatıldı: Sudan’ın doğusundaki Kızıldeniz eyaletinde geçen ay ilan edilen olağanüstü hal (OHAL), bu geceden itibaren 3 ay süreyle uzatıldı.

Birleşmiş Milletler (BM) 78. Genel Kurul Başkanlığı'na Latin Amerika ve Karayipler Grubu'nun (GRULAC) adayı Dennis Francis seçildi.

SAVUNMA

Aselsan SSB arasında sözleşme değişikliği: ASELSAN ve Savunma Sanayii Başkanlığı 1 milyar 88 milyon 991 bin 730 TL ve 33 milyon 894 bin 770 dolarlık sözleşme değişikliği imzaladı.

• Açıklama ASELSAN tarafından KAP'a yapıldı. 
• Açıklamaya göre, teslimatlar 2023-2026 yılları arasında gerçekleşecek.

F 16 yeniden gündeme geldi: ABD Başkanı Joe Biden, yeniden Cumhurbaşkanlığına seçilmesi dolayısıyla Recep Tayyip Erdoğan'ı telefonla arayarak tebrik etti. Biden;

• “Onunla konuştum ve tebrik ettim. F-16’larla ilgili hâlâ bir şeyler yapmak istiyor. İsveç konusunda anlaşmak istediğimizi söyledim.”

YÖRÜK 4X4 Türkiye'deki ilk görevine Cumhurbaşkanlığında başladı: Türk savunma sanayisi bünyesinde geliştirilen zırhlı araçlardan biri daha Türkiye'de kullanılmaya başlandı.

• Nurol Makina tarafından geliştirilen YÖRÜK 4X4 Taktik Tekerlekli Zırhlı Araç, Türkiye'de ilk kez güvenlik güçlerinin envanterindeki yerini aldı.
• Cumhurbaşkanlığı Koruma Daire Başkanlığı envanterine katılan YÖRÜK 4X4, Cumhurbaşkanlığı Külliyesi ve dışındaki görevlerde kullanılıyor. YÖRÜK 4X4, yüksek mobilite ve sürat özellikleriyle konvoyun önemli parçalarından biri oldu. 

Savunma ve havacılık ihracatı 500 milyon dolara ulaştı: Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM) verilerine göre 2023 yılının Nisan ayında 418 milyon 133 bin dolarlık ihracat yapan Türk Savunma ve Havacılık Sektörü, 2023 yılının Mayıs ayında 554 milyon 395 bin 850 dolar değerinde ihracat gerçekleştirdi.

Milli İHA ANKA'nın ilk ihracat başarısı belgesel oldu: Türk Havacılık ve Uzay Sanayiinin (TUSAŞ) ilk insansız hava aracı (İHA) ihracatı belgesele konu oldu. 

• TUSAŞ, döneminin tanıklarıyla ANKA'nın Tunus'a gerçekleştirilen ilk ihracatını bir belgeselde anlattı. 
• Belgeselde ANKA'nın gelişim ve ihracat başarısına uzanan yolculuğunda görev alan isimlere yer verildi. 

TEKNOLOJİ

Fransız Bakan, yasalardan kaçması durumunda Twitter'ın ülkesinde yasaklanacağını duyurdu: Fransa, Dijitalleşme ve Telekomünikasyondan Sorumlu Bakan Jean-Noel Barrot, kurallardan kaçması durumunda Twitter'ın ülkede yasaklanacağını bildirdi.

• Fransız Bakan, ChatGPT gibi yapay zeka programları için de Avrupa'daki yasal düzenlemeler kapsamında kullanım alanlarını kısıtlayan bir çerçeve belirlenmesi gerektiğine işaret etti.

Bilim insanları, kara delik jetlerinden yayılan X-ışınlarında dalgalanmalar keşfetti: Araştırmacılar, Chandra X-ışını Gözlemevi'nden alınan verileri inceleyerek kara delik parçacık akımlarından yayılan X-ışınlarında dalgalanmalar tespit etti.

• Gözlemevinin arşiv verilerini analiz eden bilim insanları, 53 kara delik jeti içinde Chandra'nın birden fazla gözlem yaptığı 155 farklı konumu inceledi.

Çin, 2030'a dek Ay'a ayak basmayı hedefliyor: Çin, 2030 yılına dek Ay'a insanlı sefer düzenleyerek ayak basmayı hedeflediğini bildirdi.

• Lin, programın ana hedefinin 2030'a dek Ay'a ayak basarak burada bilimsel araştırma ve teknoloji deneyleri yürütmek olduğunu ifade etti.

Ayasofya Camisi'nde İstanbul'un fethi programı düzenlendi: İstanbul'un fethinin 570. yıl dönümü nedeniyle Ayasofya Camisi'nde sabah namazında kutlama programı gerçekleştirildi.

• Çok sayıda vatandaş sabah namazı vaktinde camiyi doldururken, namazı Diyanet İşleri Başkanı Ali Erbaş kıldırdı.

AKM'de "Besteli Mevlid Rahmet Gecesi" konseri düzenlendi: UNESCO'nun geçen yıl vefatının 600. yılında anma ve kutlama yıl dönümleri arasına alınan Vesiletü'n-Necat’ın yazarı Süleyman Çelebi, Atatürk Kültür Merkezi'nde (AKM) düzenlenen "Besteli Mevlid Rahmet Gecesi" adlı konserde anıldı.

İstanbul Kız Lisesi Sanat Grubu'nun 9. karma sergisi Lale Vakfı'nda açıldı: İstanbul Kız Lisesi (IKL) Sanat Grubu'nun 9. karma sergisi "Yaşamın İçinden Yansımalar", İstanbul Lale Vakfı'nda sanatseverlerle buluştu.

•  Sergide, 23 sanatçının eserleri bulunuyor.

Yönetmen Çağan Irmak: Sinema, izleyerek öğrenilir: Hollanda'nın çeşitli kentlerinde bu yıl 9'uncusu düzenlenen Kırmızı Lale Film Festivali kapsamında "Dedemin İnsanları" ve "Babam ve Oğlum" gibi filmleri gösterime sunulan yönetmen Irmak, gösterimin ardından Hollandalı sinemaseverlerle buluştu.

• Yönetmen Çağan Irmak, sinema eğitimi ile film çekimindeki uygulamalar arasındaki farka değinerek, "Sinema okulda öğretilmez. Sinema, izleyerek öğrenilir." dedi.

SPOR

🏆 2023/2023 sezonu şampiyonu Galatasaray!

• 🥇 Sarı Kırmızılılar, MKE Ankaragücü deplasmanında aldığı 4-1'lik galibiyetle, Fenerbahçe derbisi öncesi şampiyonluğunu ilan etti.

⚽ Milli futbolcu Orkun Kökçü, Voetbal International tarafından Hollanda Ligi'nde yılın futbolcusu seçildi.

Merve Dinçel dünya şampiyonu!

• 🥇 Milli sporcu Merve Dinçel, Azerbaycan'da düzenlenen Dünya Tekvando Şampiyonası'nda altın madalya kazandı.

🏟 Türkiye'nin yenileyeceği Barcelona'nın ünlü stadı Nou Camp'ta temel atma töreni yapıldı.

• 🏗 Eski TFF başkanı Nihat Özdemir'in yönetim kurulu başkanı olduğu Limak Holding, stadyum inşaatında çalışacak bin işçiyi Türkiye'den götürecek. Türkiye'den 100 milyon Euro'luk malzeme ihraç edilecek.

🏆TFF 3. Lig 3. Grup’ta şampiyon olarak TFF 2. Lig’e yükselen 68 Aksaray Belediyespor'un kupası çalındı.

• "Günlerdir belediyemizin girişinde sergilediğimiz, gözümüzden sakındığımız Aksaraysporumuzun kupası çalınmıştır. Lütfen gören, duyan kim varsa bizlere Haber versin."

❌ Ligin son haftasına Bayern Münih’in 2 puan önünde giren Dortmund, son maçta sahasında Mainz ile berabere kaldı.

• 🏆 Bayern, Köln deplasmanında 84’te Musiala’nın golüyle öne geçince şampiyon oldu.

Fransa Ligi’nde PSG, Strasbourg deplasmanında aldığı beraberlikle şampiyonluğu garantiledi.

• 🏆 PSG son 10 yılda 8. kez Fransa şampiyonu oldu.

✅ Diego Simeone, milli oyuncumuz Çağlar Söyüncü'nün Atletico Madrid'e transfer olduğunu açıkladı.

• ''Çağlar Söyüncü gelecek sezon bizimle olacak.''