Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı #58 | 16.07.2023
Haftanın bilmeniz gerekenlerini sizin için derledik. Yeni haftaya başlamadan önce, geçtiğimiz haftanın gündemini öğrenmek için bültenimizi ziyaret edin.
Haftanın öne çıkan başlıkları: Cumhurbaşkanı Erdoğan 15 Temmuz mesajı, Karadeniz'de sel ve heyelan felaketi, Saadet Partisi ilk grup toplantısını düzenledi, NATO Liderler Zirvesi düzenlendi, Türkiye-İsveç-NATO mutabakata vardı, ABD: Türkiye'ye F-16 satışını açıktan destekliyoruz ve birçok bilmeniz gereken gelişme...
Haftanın Yakın Planı: Middle East Eye: Erdoğan, İsveç kararını ne değiştirdi?
Haftanın tarih dozu: Tavukla çalışan Nükleer bombanın ilginç hikayesi.
Haftanın spor dozu: Jose Mourinho'nun bilerek kırmızı kart görme talimatı verdiği maç.
Haftanın teknoloji dozu: Araç park etmek için geliştirilen robot vale Stan.
Haftanın infografiği: Türkiye’de en çok kullanılan sosyal medya platformları
Haftanın ekran önerisi: Şafak Vakti | Ucuz Hayatlar
Haftanın videosu: Edirne'de Tarih Katliamı
İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz…
GÜNDEM
Cumhurbaşkanı Erdoğan 15 Temmuz mesajı: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, 15 Temmuz Demokrasi ve Milli Birlik Günü kapsamında, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanlığı, İstanbul Valiliği ve Üsküdar Belediyesi işbirliğinde, Beylerbeyi Stadyumu'nda düzenlenen "Türkiye Yüzyılı'nın Kahramanları" programına katıldı.
Bu toprakların üstünde olandan çok daha fazlası toprağın altında yatıyor. Şehitlerimizin uğruna hayatlarını feda ettiği değerlere sahip çıkmak nasıl görevimizse, onların canlarına kastedenleri unutmamak da bizim görevimizdir. Milletin istiklalini yine milletin azim ve kararlılığının kurtardığı o tarihi gecede, kimin nerede durduğunu not ettik. FETÖ'cü hainleri tanıdığımız gibi, hainlere arka çıkan mihrakları, destek veren odakları da hafızamıza, silinmeyecek bir şekilde kaydettik.
Karadeniz'de sel ve heyelan felaketi: Karadeniz'de etkili olan sağanak yağmur, bölgede felaketi beraberinde getirdi. Birçok ilde sel ve su baskınları yaşanırken, mahsur kalan vatandaşlar için devlet seferber oldu.
- Bolu Dağı'nda oluşan heyelan nedeniyle TEM Otoyolu'nun Ankara-İstanbul yönü trafiğe kapatıldı. Yaşanan olumsuzluklar nedeniyle 3 bakan bölgeye giderek incelemelerde bulundu.
2023 yılı Ek Bütçesi TBMM Plan ve Bütçe Komisyonunda kabul edildi.
Menzil Cemaati’nin manevi lideri Seyyid Abdülbâkî Elhüseynî vefat etti.
Mersin'in Tarsus ilçesinde orman yangını çıktı: Mersin'in Tarsus ilçesinde çıkan orman yangını havadan ve karadan müdahaleyle kontrol altına alındı.
- İhbar üzerine bölgeye 2'şer yangın söndürme helikopteri ve uçağı, 27 arazöz ile Orman Bölge Müdürlüğü ekipleri sevk edildi. Ekiplerin havadan ve karadan müdahalesiyle yangın kontrol altına alındı.
Milli Saraylar Başkanlığına bağlı saray, köşk ve kasırları ziyaret eden yerli ve yabancı turist sayısı yılın ilk 6 ayında yüzde 18 artarak 3 milyon 800 bini aştı.
POLİTİKA
MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli partisinin grup toplantısında konuştu: Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Devlet Bahçeli, emekli maaşlarına seyyanen zam çağrısı yaptı.
Emeklilerimize yapılan yüzde 25’lik maaş artışı, gördüğümüz kadarıyla makul ve yeterli bulunmamıştır.” diyen Bahçeli, “8 bin 77 liralık seyyanen artışın kök ücrete aynısıyla emekli maaşlarına yansıtılması beklentimiz ve talebimizdir. TBMM 2023 yılı Eylül ayına kadar tatile girmeden çalışmalıdır.
İYİ Parti Ankara Milletvekili Adnan Beker: Kemal Bey 150 kez aday olsa Tayyip Bey'e karşı kazanamaz.
- Türkiye Çankaya, Yenimahalle, Beşiktaş, Kadıköy'den ibaret değil.
CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, partisinin TBMM grup toplantısında konuştu:
- Avrupa’nın etik değerlerinin sorgulanması lazım: Bizler bu ülkeye demokrasiyi getirmek için hep birlikte mücadelemizi sürdüreceğiz.
- Bu millete söz vermiştim o 418 milyar doları geri getireceğim demiştim: Sözümden dönmüş değilim. Göreceksiniz tarih o 418 milyar doların Türkiye'ye nasıl getirildiğini görecek.
Saadet Partisi ilk grup toplantısını düzenledi: Saadet Partisi Genel Başkanı Temel Karamollaoğlu, partisinin TBMM Grup Toplantısı'na katılarak konuşma yaptı.
İktidarın 45 günlük icraatlarıyla enflasyon yükselmeye, faiz artmaya, döviz tırmanmaya devam ediyor. Ev sahiplerine yüzde 25 sınırı koyan hükümet keşke benzer sınırı enflasyon içinde hayata geçirebilse.
Ahmet Davutoğlu, Saadet Partisi'nin grup toplantısında konuştu: Eminim rahmetli Erbakan hocamızın da ruhu şad olmuştur.
Tanju Özcan: Ekrem İmamoğlu'nu desteklemek istiyorum ama Ekrem İmamoğlu "ben adayım" demedi. "Bu düzen artık değişmeli, ben de varım" demeli, demediği her gün güç kaybediyor.
- Geç kalıyorsun Ekrem Başkan, artık bir karar ver ve bunu kamuoyuna açıkla.
EKONOMİ
Bakan Şimşek, Twitter hesabından açıklamada: Merkez Bankası rezervleri, 30 Haziran’da 108.6 milyar dolar seviyesine çıkmıştır.
- Aynı dönemde net rezervler ise 14.2 milyar dolar iyileşme göstermiştir. Son dönemde rezervlerde gözlenen bu hızlı artış cesaret vericidir.
Merkez Bankası 2023 Yılı 1. Çeyrek Finansal Hesaplar Raporu: Türkiye'deki tüm sektörlerin toplam finansal varlıkları 57,1 trilyon TL, yükümlülükleri ise 62,8 trilyon TL oldu.
Türkiye İstatistik Kurumu: Sanayi üretimi mayıs ayında aylık bazda yüzde 1,1 artış kaydetti.
- 📌 Beklentiler artışın yüzde 2 civarında geleceği yönündeydi.
Emeklilere yüzde 25 zam, "Yüzde 17,55'lik oran ek teklifle yükseltildi": Memur, işçi ve Bağ-Kur emeklilerinin zam oranı için düzenlemeye ek teklif sunuldu. Açıklanan yüzde 17,55 zam oranı ek teklif ile yüzde 25'e yükseltilmiş oldu. EYT'lilerin bu zamdan yararlanamayacağı bildirildi.
Almanya'da yatırımcı güveni faiz artışlarıyla gerilemeye devam ediyor: Almanya'da yatırımcı güveni, faiz oranlarının artmaya devam edeceğine yönelik beklentilerin artmasıyla temmuzda Aralık 2022'den bu yana en düşük seviyesine geriledi.
Mayıs ayında 15-24 yaş arasını kapsayan genç işsizlik oranı yüzde 17'ye geriledi. Bir önceki ay genç işsizlik oranı yüzde 18 seviyesindeydi.
💢 Uluslararası Enerji Ajansı, 2023 yılı için günlük küresel petrol talebinin 2,2 milyon varil şeklinde revize etti.
- Bu tahmin geçen yıl ki tahminlerin yüzde 9 civarı düşüş anlamına geliyor.
DÜNYA
NATO Liderler Zirvesi düzenlendi: Litvanya'nın Vilnius kentinde, devlet ve hükümet başkanlarının katıldığı NATO zirvesi düzenledi. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın da katıldığı zirvede İsveç'in NATO üyeliği, Ukrayna-Rusya savaşı ve NATO'nun yeni askeri planları ele alındı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Vilnius'ta düzenlenecek NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi'nde: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, başkent Vilnius'ta yapılacak NATO Devlet ve Hükümet Başkanları Zirvesi kapsamında 0-12 Temmuz tarihlerinde Litvanya Cumhuriyeti'ne ziyarette bulundu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ABD Başkanı Biden ile görüştü: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, ABD ile stratejik mekanizma kapsamında sıranın devlet başkanları düzeyinde istişarelere geldiği kanaatinde olduğunu belirterek, ABD Başkanı Joe Biden'la NATO Zirvesi kapsamında yaptığı görüşmeyi bunun ilk adımı olarak gördüğünü kaydetti.
- Erdoğan, "Stratejik mekanizma kapsamında sıranın artık devlet başkanları düzeyinde istişarelere geldiği kanaatindeyim. Bugün NATO marjında bu görüşmeyi bunun ilk adımı olarak görüyorum. Bundan önceki buluşmalarımız adeta ısınma turları gibiydi ama şimdi yeni bir süreci başlatıyoruz. Tabii benim için bu yeni süreç beş yıllık bir süreç, şimdi sizde de seçim hazırlıkları var. Bu seçim hazırlıklarıyla birlikte şimdiden başarılar diliyorum." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, İngiltere Başbakanı Sunak ile görüştü.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Fransa Cumhurbaşkanı Macron ile bir araya geldi.
3'lü zirveden 'mutabakat' çıktı: Türkiye-İsveç-NATO mutabakata vardı. Türkiye, İsveç'in NATO'ya Katılım Protokollerini TBMM’ye götürecek. İsveç ise Gümrük Birliği'nin güncellenmesi ve vize serbestisi dahil Türkiye'nin AB'ye üyelik sürecine aktif destek verecek.
NATO-Ukrayna Konseyi ilk kez toplandı: NATO ile Ukrayna arasındaki ilişkileri üst seviyeye taşımak amacıyla kurulan NATO-Ukrayna Konseyi tarihinde ilk kez toplandı.
- Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, NATO’nun Ukrayna'nın güvenliğini sağlayacağını, Ukrayna’nın da NATO'yu daha güçlü kılacağını söyledi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan "NATO Zirvesi" paylaşımı: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "Vilnius Zirvesi, NATO'nun caydırıcılığını artırma yanında, terörizmle mücadele, Avrupa Birliği üyelik sürecimiz ve ülkemize yönelik yaptırımların kaldırılması noktasında yeni başlangıçlara, kritik kararların alınmasına vesile olmuştur" dedi.
Dışişleri Bakanı Fidan, ASEAN Dışişleri Bakanları Toplantısı'nda ikili görüşmeler gerçekleştirdi: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Güneydoğu Asya Uluslar Birliği (ASEAN) 56. Dışişleri Bakanları Toplantısı için bulunduğu Endonezya'da temaslarda bulundu.
- Dışişleri Bakanlığının Twitter hesabından yapılan paylaşımda, Fidan'ın Cakarta'da Bangladeş Dışişleri Bakanı AK Abdul Momen, Brunei Darusselam Dışişleri İkinci Bakanı Dato Seri Erywan Yusof, Vietnam Dışişleri Bakanı Bui Thanh Son ve Avrupa Birliği (AB) Dış İlişkiler ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Josep Borrell ile görüştüğü bildirildi.
Blinken, Karadeniz Tahıl Girişimi'nin süresini uzatmanın elzem olduğunu söyledi:
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken: Rusya'nın 18 Temmuz'da bir kez daha sonlandırmakla tehdit ettiği Karadeniz Tahıl Girişimi'ni genişletmek ve süresini uzatmak elzemdir.
Macron'un resmi konutuna postayla kesik parmak gönderildi: Fransa Cumhurbaşkanı Emmamuel Macron'un resmi konutu Elysee Sarayı'na, postayla kesik parmak gönderildi.
- Buzdolabında muhafaza edilen kesik parmak daha sonra polise teslim edildi.
- Parmağın ait olduğu kişinin tespit edilerek, kendisine tıbbi destek verildiği belirtildi.
Özbekistan'da Mirziyoyev yeniden cumhurbaşkanı seçildi: Özbekistan'da, cumhurbaşkanı erken seçiminin kesin olmayan sonuçlarına göre oyların yüzde 87,05'ini alan Şevket Mirziyoyev, yeniden cumhurbaşkanı seçildi.
ABD Başkanı Joe Biden, ünlü şarkıcı Lady Gaga'yı Sanat ve İnsani Bilimler Komisyonu'na eş başkan olarak atadı.
Taliban hükümeti, Kur’an-ı Kerim yakılmasına müsaade ettiği için İsveç'in Afganistan'daki tüm faaliyetlerinin durdurulduğunu açıkladı.
Rusya’da İHA’nın düştüğü Kursk’ta bulunan nükleer santralde bir ünite kapatıldı: Rus nükleer enerji şirketi Rosenergoatom’dan yapılan yazılı açıklamada, Kursk Nükleer Enerji Santralindeki ünitelerden birinin bakıma alındığı belirtildi.
Pakistan'da 2 kabile arasında çıkan silahlı çatışmada 9 kişi öldü: Pakistan'ın Hayber Pahtunhva eyaletinde 2 kabile arasında arazi anlaşmazlığı sebebiyle çıkan silahlı çatışmada 9 kişi yaşamını yitirdi, 50'den fazla kişi yaralandı.
Yunanistan'da aşırı sıcaklar nedeniyle çalışma koşulları esnetildi: Yunanistan'da aşırı sıcaklar nedeniyle birçok kurum ve kuruluşun çalışması askıya alındı.
- Hava sıcaklıklarının 43 dereceyi bulduğu başkent Atina'da tarihi Akropolis'in 12.00-17.00 saatlerinde ziyarete kapatılmasına karar verildi.
Güney Kore'de şiddetli yağışlarda ilk belirlemelere göre 21 kişi hayatını kaybetti: Güney Kore'nin başkenti Seul ve çevresini etkisi altına alan şiddetli yağışların yol açtığı seller ve toprak kaymaları nedeniyle ilk belirlemelere göre 21 kişi hayatını kaybetti.
İspanya'da boğa koşusu festivali"10 kişi yaralandı": İspanya'nın kuzeyindeki Pamplona şehri, "chupinazo" olarak bilinen bir havai fişek gösterisiyle dokuz gün sürecek ikonik Boğa Koşusu Festivalinin başlangıcını kutladı. Festivalin dördüncü gününde 10 kişi yaralandı.
SAVUNMA
Türkiye'nin yeni ağır makineli tüfeği vitrine çıkıyor: İlk kez IDEF 2023 fuarında sergilenecek milli ağır makineli tüfek ailesinin dakikada 1100 atıma ulaşan en hızlı ve yeni üyesi M3'ün üretim çalışmaları görüntülendi.
Milli ağır makineli tüfek ailesinin en hızlı ve yeni üyesi M3, ilk kez 16'ncı Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı'nda sergilenecek.
- CANiK tarafından üretilen milli 12,7 mm uçaksavar CANiK M2 QCB'nin gelişmiş yeni versiyonu CANiK M3, İstanbul'da 25-28 Temmuz'da düzenlenecek IDEF 2023'te tanıtılacak. M3'ün üretim çalışmaları ve kalifikasyon sürecindeki atış testleri Anadolu Ajansı tarafından görüntülendi.
ABD: Türkiye'ye F-16 satışını açıktan destekliyoruz: ABD Dışişleri Bakanlığı, Türkiye'ye F-16 satışını açıktan desteklediklerini ve Türkiye'nin Avrupa Birliği hedeflerini desteklemeye devam edeceklerini açıkladı.
Türk savaş uçakları NATO Zirvesi'nin güvenliğinde görev yaptı: Hava Kuvvetleri Komutanlığına ait uçakların, Litvanya'nın başkenti Vilnius'ta gerçekleştirilen NATO Zirvesi'nin güvenliği için görev yaptığı belirtildi.
ASELSAN hava tehditlerini GÖKDEMİR’le durduracak: ASELSAN, GÖKDOĞAN füzesiyle güncel tehditlere karşı nokta hava savunması sağlayan GÖKDEMİR Fırlatma Sistemi’ni görücüye çıkaracak.
- ASELSAN, İstanbul’da 25-28 Temmuz tarihlerinde düzenlenecek 16’ncı Uluslararası Savunma Sanayii Fuarı’nda (IDEF 2023) son dönemde geliştirdiği birçok ürünü sergileyecek.
Roketsan MİDLAS dikey hançer sisteminin atış görüntülerini paylaştı: Roketsan, Türkiye’nin ilk milli dikey lançer sistemi ‘MİDLAS’ın atış görüntülerini paylaştı. Sistem ilk olarak TCG İstanbul’da kullanılacak.
- Dikey atış sistemi konusunda Türkiye ABD’den Mk41 sistemi istemiş ancak tedarik gerçekleşmemişti. Bunun üzerine Roketsan, MİDLAS Projesi’ni hızlandırmış ve acil harekat ihtiyacı kapsamında hızlı bir çözüm sunmayı hedeflemişti.
TEKNOLOJİ
TÜBİTAK tarafından geliştirilen yerli gözlem uydusu İMECE, 4 yeni fotoğraf gönderdi:
- İşte İMECE uydusunun Samsun, Mersin, Çanakkale ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nden aldığı görüntüler.
VR gözlükler hastanelerde kullanılmaya başlıyor: VR gözlükler, rahatsız edici tıbbi prosedürler sırasında hastaların stres ve kaygısını azaltmak için kullanılıyor.
- Kidderminster Hastanesi’nde rahatsız edici tıbbi müdahalelerde, hastaya kaygıyı azaltmak için sanal gerçeklik gözlüğüyle sakinleştirici sesler ve görseller sunuluyor.
- Worcestershire Akut Hastaneleri ise Sanal Gerçeklik’in artık hastanelerinde kalıcı bir özellik olduğunu söylüyor. Hastaların olumlu geribildirimleri de bu teknolojinin yayılma sürecini hızlandırıyor.
WhatsApp, anonim sohbet özelliğini test ediyor: WhatsApp’a topluluklar ve gruplar üzerinde kullanıcıların numaralarını gizleyebilme özelliği geliyor. Gizlenen numaraları yalnızca grup yöneticileri görebiliyor, diğer katılımcılar göremiyor.
NASA, Ay'da su arayacak aracının yapımına başladı: NASA, Ay'ın güney kutbuna yönelik ilk keşif görevinde daha geleneksel bir teknik kullanacak: İki adet rampa.
- Volatiles Investigating Polar Exploration Rover'ın kısaltması olan VIPER, 2024'ün sonlarında Ay'a vardığında yüzeye bir rampa aracılığıyla inecek.
KÜLTÜR
Moğolistan'da Naadam Bayramı kutlandı: Moğolistan'da ülkenin en önemli ulusal bayramı olarak kabul edilen Naadam Bayramı kutlamaları yapıldı.
- Başkent Ulanbator'un merkezi stadyumundaki kutlamalara, Moğolistan Cumhurbaşkanı Khurelsukh Ukhnaa, devlet yetkilileri, yabancı misyon temsilcileri ve binlerce kişi katıldı.
- Süvarilerin stadyumda geçit yaptığı etkinlikte, spor müsabakalarının yanı sıra geleneksel dans ve müzik gösterileri gerçekleştirildi.
Sanatçı Özkan Uğur son yolculuğuna uğurlandı: Uzun süredir mücadele ettiği kanser hastalığı dolayısıyla 69 yaşında vefat eden oyuncu ve MFÖ grubunun üyesi Özkan Uğur, Taksim Camii'nde öğle namazını müteakip kılınan cenaze namazının ardından son yolculuğuna uğurlandı.
- Törene, sanatçının ailesinin yanı sıra Kültür ve Turizm Bakanı Mehmet Nuri Ersoy, Cem Yılmaz, Yılmaz Erdoğan, Demet Akbağ, ve Ozan Güven'in de aralarında bulunduğu yakın dostlarıyla sevenleri katıldı.
Las Vegas'taki dünyanın en büyük LED küresi, "MSG Sphere:" ABD'nin Las Vegas kentindeki fütüristtik müzik ve eğlence kompleksi olan ve sonbaharda açılması beklenen MSG Sphere, dış cephesindeki devasa LED ekranına yansıtılan animasyonlarla beğeni topluyor.
- 2,3 milyar dolarlık yatırımla inşa edilen Sphere, 18 bin 600 kişi kapasiteli.
"Divanu Lugati’t-Türk" yeniden yayımlandı: Türk dilinin değerli eserlerinden "Divanu Lugati’t-Türk: Türk Dilinin İlk Sözlüğü” eseri yeniden okurla buluştu.
- VakıfBank Kültür Yayınlarından yapılan açıklamaya göre, dilbilimci, etnograf ve Türkolog Kaşgarlı Mahmud'un 1072'de yazmaya başlayıp 1077'de tamamladığı sözlük, Türkçenin gelmiş geçmiş en önemli referans kaynağı olarak biliniyor.
SPOR
A Milli Kadın Voleybol Takımı, Milletler Ligi'nin çeyrek finalinde İtalya'yı 3-0 mağlup etti ve yarı finale yükseldi.
🚨 Süper Lig'in yeni adı: Trendyol Süper Lig
- İsim sponsorluğu anlaşmasında 750 milyon TL karşılığında anlaşma sağlandı.
- Resmi açıklamanın kısa süre içerisinde yapılması bekleniyor.
🏅 662. Tarihi Kırkpınar Yağlı Güreşleri'nde finalde İsmail Balaban'ı mağlup eden Yusuf Can Zeybek şampiyon oldu.
🏟 Beşiktaş, stat sponsorluğu ve forma göğüs sponsorluğu için Emirates ile 3 yıllık prensip anlaşmasına vardı.
- 💶 Stat isim sponsorluğu: Toplam 27 milyon 750 bin euro
- 💶 Forma göğüs sponsorluğu: Toplam 5 milyon euro (Avrupa maçları) Toplam gelir: 936 Milyon TL
🏟 Galatasaray'ın Stadyumunun yeni adı, sponsorluk anlaşmasının değişmesiyle 'Ali Sami Yen Spor Kompleksi Rams Park' oldu.