Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı #59 | 23.07.2023
Haftanın bilmeniz gerekenlerini sizin için derledik. Yeni haftaya başlamadan önce, geçtiğimiz haftanın gündemini öğrenmek için bültenimizi ziyaret edin.
Haftanın öne çıkan başlıkları: Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Körfez turunda 3 ülkeyle anlaşmalar imzalandı, Ankara Kayaş'ta MKE fabrikasında patlama, İfşa olan toplantı, CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu'ndan açıklamalar, Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, G20 toplantılarına katıldı, Faiz kararı açıklandı, Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması durduruldu ve birçok bilmeniz gereken gelişme...
Haftanın Yakın Planı: Tahıl Anlaşması'nın sonu geldi mi?
Haftanın tarih dozu: Kıbrıs Barış Harekatı'nın hikayesi.
Haftanın spor dozu: İspanya'da ''Los Turcos'' olarak adlandırılan Deportivo taraftarları.
Haftanın teknoloji dozu: Guinness Rekorlar Kitabı’na giren traktör: JCB Fastrac 8000!
Haftanın infografiği: Dünyada en çok kullanılan emojiler.
Haftanın ekran önerisi: Demir Dev | Murderball
Haftanın videosu: Şehzade Mustafa Tahta Çıksaydı Ne Olurdu?
İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz…
GÜNDEM
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Selman ile görüştü: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed Bin Selman ile bir araya geldi.
- Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın Suudi Arabistan ziyareti ve Veliaht Prens Muhammed Bin Selman ile görüşmesinde altyapı, inşaat, mühendislik, savunma ve enerji alanındaki işbirliklerinin ele alındığı bildirildi.
- Türkiye Cumhuriyeti Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı ile Suudi Arabistan Krallığı Enerji Bakanlığı arasındaki Enerji Alanında Mutabakat Zaptı, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar ile Suudi Arabistan Enerji Bakanı Prens Abdulaziz bin Salman Al-Suud tarafından imzalandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan Katar'da: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, özel uçak "TC-TRK" ile Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani'nin davetine icabetle Katar'ın başkent Doha'ya gitti.
- 3 günlük Körfez turunun ikinci durağı olan Katar'ın başkenti Doha'da Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani tarafından resmi törenle karşılandı.
- İki lider Lusail Sarayı'ndaki baş başa görüşmelerinin ardından heyetlerarası görüşme yaptı.
- Türkiye ile Katar arasında diplomatik ilişkilerin kurulmasının 50’nci yıldönümü münasebetiyle ortak bildiri imzalandı.
Türkiye İle Bae Arasında 50,7 Milyar Dolarlık Anlaşma: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Suudi Arabistan ve Katar ziyaretlerinin ardından Körfez turunun son durağı olan Birleşik Arap Emirlikleri'ni ziyaret etti.
- Erdoğan, BAE Devlet Başkanı Şeyh Muhammed Bin Zayed Al Nahyan tarafından resmi törenle karşılandı.
- İki lider baş başa ve heyetler arası görüşme yaptı.
- Türkiye ile BAE arasında 50,7 milyar dolarlık anlaşma imzalandı.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Heyetlerarası görüşmede, BAE ile Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey mekanizmasıyla ilişkilerimizin en üst düzeyde düzenli şekilde ele alınmasını sağlayacağız. Anlaşmanın iş dünyamıza tanıtılması için sonbaharda İstanbul'da Ticaret ve Yatırım Forumu düzenlenmesinde fayda görüyoruz." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan'dan Körfez turu dönüşü önemli açıklamalar: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Körfez turu ziyaretinin ardından yurda dönerken uçakta basın mensuplarının sorularını yanıtladı.
- Mısır'la ilişkilerin geliştirilmesi ekonomik potansiyelimizi artıracaktır. Libya ziyaretim olacak, belki Kuzey Afrika’da bazı ülkelere ziyaret turu olabilir.
- İsrail Başbakanı Netanyahu ile ilk defa temas kuruyoruz. Temennim o ki bu gelişme, Türkiye-İsrail ilişkilerinde çok daha sıcak bir dönemin başlangıcı olsun.
HSK Kararnamesiyle birlikte 3 bin 36'sı adli, 387'si idari yargı olmak üzere toplam 3 bin 423 hakim ve savcının görev yeri değiştirildi.
- Adalet Bakanı Yılmaz Tunç: Ülkemize ve yargı teşkilatımıza hayırlı olsun.
Ankara Kayaş'ta MKE fabrikasında patlama: Makine ve Kimya Endüstrisi Kurumunun (MKE) Kayaş'taki kapsül fabrikasında meydana gelen patlamada 4 işçi yaralandı. Patlamanın ardından ormanlık alana da yayılan yangın ekiplerin müdahalesi sonucunda söndürüldü.
Ağrı Dağı'nda buzullar eridi: Türkiye'nin çatısı' olarak bilinen 5137 metre yüksekliğindeki Ağrı Dağı'nda buzulların erimesi ile oluşan sel suları, dev kayaları sürükledi.
Bedelli askerlik ücreti belli oldu: Bedelli askerlik tutarı 122 bin 351 lira olurken, başvuru işlemlerine 17 Temmuz 2023 tarihinden itibaren başlandı.
POLİTİKA
Cumhurbaşkanı Erdoğan, KKTC’deki programı çerçevesinde Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Ersin Tatar ile bir araya geldi.
- Görüşme sonrası iki lider, Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Vatandaşlarına Konsolosluk Hizmeti Sunulması Hakkında Anlaşma ile Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti Düzensiz Göçle Mücadele Merkezi Tesisi Sürecinde Türkiye Cumhuriyeti’nce Verilecek Desteğe İlişkin Mutabakat Zaptı'nı imzaladı.
İfşa olan toplantı: Ekrem İmamoğlu liderliğinde, Kılıçdaroğlu’na karşı strateji için Zoom üzerinden yapılan toplantının video kayıtları Youtube’a sızdırıldı!
- Toplantıya, Ekrem İmamoğlu başkanlığında Onursal Adıgüzel, Engin Altay, Bülent Tezcan, Muharrem Erkek katıldı.
- AK Parti'de demokrasi yok. CHP demokrasiyi içselleştirmiş bir partidir.
- Beni değiştirecek olan kurultay, ben kendi kendimi nasıl değiştireyim.
CHP Lideri Kemal Kılıçdaroğlu'ndan Habertürk'e açıklamalar: CHP Genel Başkanı Kemal Kılıçdaroğlu, Habertürk'ten Mehmet Akif Ersoy'un sorularını yanıtladı.
- Seçim sonuçlarını yenilgi olarak görmüyorum. Seçimi kazanamadık.
- İmamoğlu'nun yönettiği Zoom toplantısı: Etik olarak rahatsız edici bazı uygulamalar vardı. Bu toplantıyı normal bulmuyorum.
CHP MYK toplantısı düzenledi: CHP MYK toplantısında, İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu ve CHP'li kurmayların sızdırılan toplantısında yer alan CHP Grup Başkanı Özgür Özel ve CHP Grup Başkanvekili Gökhan Günaydın yer almadı. Kısa süren MYK toplantısı sona erdi.
Olağanüstü toplantı: CHP, vergi zamlarını görüşmek üzere Türkiye Büyük Millet Meclisi'nin 25 Temmuz'da olağanüstü toplanması için başvuruda bulundu.
İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, divan toplantısına katıldı: Akşener’in toplantıda Kılıçdaroğlu ile görüşmesine ilişkin "İttifak konusu kesinlikle konuşulmadı. Tebrik ziyaretiydi. Şunu bilin seçimlere tek başımıza girecek gibi çalışıyoruz, çalışacağız. Bunu da her yerde anlatın" dediği iddia edildi.
Gelecek Partisi Yönetim Kurulu üyesi ve eski Diyarbakır Milletvekili Cuma İçten, partisinden istifa ettiğini duyurdu:
Seçimler benim için de bir başarısızlıktır ve sorumluluk sahibi olan biri olarak görevlerimden istifa etme kararı aldım.
EKONOMİ
Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, G20 toplantılarında ABD'li mevkidaşı Yellen ile görüştü: Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, G20 toplantılarına katılmak üzere gittiği Hindistan'da ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ile bir araya geldi.
- ABD Hazine Bakanı Janet Yellen'ın, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Başkanı Hafize Gaye Erkan ile Türkiye'nin ekonomik görünümü ve politika yönünü görüştüğü bildirildi.
G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı'nda mutabakat sağlanamadı: G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı, ülkelerin Ukrayna'daki savaş konusundaki görüş ayrılıkları nedeniyle fikir birliğine varılamadan sona erdi.
Bakan Şimşek'ten kamu kurumlarına "tasarruf" genelgesi: Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek'in imzasıyla kamu kurumlarına gönderilen genelgede, deprem kaynaklı maliyetler haricinde tüm harcamaların yeniden gözden geçirilmesi gerektiği belirtilerek, tasarruf takibinin tavizsiz sağlanacağı bildirildi.
Merkez Bankası politika faizini yüzde 17,5'e yükseltti: Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB) Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısında politika faizini 250 baz puanlık artışla yüzde 17,5'e yükseltti.
- Piyasa beklentileri politika faizinin yüzde 20'ye çıkarılması yönündeydi.
Avrupa Birliği, Rusya'ya uyguladığı ekonomik yaptırımların süresini 6 ay uzattı.
DÜNYA
Kremlin: Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması durduruldu: Kremlin'den yapılan açıklamada Karadeniz Tahıl koridoru anlaşmasının "şimdilik" durdurulduğu belirtildi.
Kremlin sözcüsü Dmitriy Peskov, "Kırım Köprüsü'ne yapılan saldırının tahıl anlaşmasının sona ermesi arasında bir bağlantı yok. Rusya, şartlar sağlandığında anlaşmaya geri dönecek." ifadelerini kullandı.
ABD Temsilciler Meclisinde "İsrail'in ırkçı bir devlet olmadığını" belirten tasarı kabul edildi: ABD Temsilciler Meclisinde "İsrail'in ırkçı bir devlet olmadığını" belirten ve bu ülkeye destek veren karar tasarısı kabul edildi.
- Tasarı 9 "hayır" oyuna karşın 412 "evet" oyu ile kabul edildi.
İsrail polisi korumasındaki fanatik Yahudilerden Mescid-i Aksa'ya baskın: İsrail polisinin eşlik ettiği onlarca fanatik Yahudi, işgal altındaki Doğu Kudüs'ün Eski Şehir bölgesinde yer alan Mescid-i Aksa'ya baskın düzenledi.
- Mescid-i Aksa'nın avlusunda bazı dini ritüeller gerçekleştiren fanatik Yahudiler, baskın sırasında Harem-i Şerif'te bulunan Filistinlileri kışkırtmaya çalıştı.
Güney Kore’de yağışların yol açtığı sel ve toprak kaymaları nedeniyle son bir haftada hayatını kaybedenlerin sayısı 40'a yükseldi.
Kuzey Kore, Güney Kore ve Kuzey Kore sınırında bulunan Ortak Güvenlik Bölgesi'nde sınırı ihlal eden bir ABD vatandaşını gözaltına aldı.
Kırım'daki askeri üste yangın çıktı: Kırım Yarımadası'ndaki Kirovske semtindeki askeri eğitim sahasında yangın çıktı. 2 bin kişinin yangın nedeniyle tahliye edileceği açıklandı.
- Yangının çıkış nedeni ile ilgili herhangi bir açıklama yapılmadı.
Rus Devlet Duması; Başkurdistan, Tataristan, Çeçenistan ve Dağıstan topraklarında İslami bankacılık faaliyetlerinin iki yıl boyunca denenmesine yönelik tasarıyı kabul etti.
Brezilya Devlet Başkanı Lula da Silva, bireysel silahlanmayı sınırlayan kararnameyi onayladı.
SAVUNMA
Bakanlardan Suudi Arabistan'a AKINCI TİHA ihracatını öngören sözleşmeye ilişkin değerlendirme: Sanayi ve Teknoloji Bakanı Kacır ile Ticaret Bakanı Bolat, Baykar ile Suudi Arabistan Savunma Bakanlığı arasında yapılan Bayraktar AKINCI TİHA (Taarruzi İnsansız Hava Aracı) ihracatı ve işbirliği sözleşmesine ilişkin değerlendirmede bulundu.
İhracat başarısı Türk silah üreticisine hedef büyüttürdü: 75’ten fazla ülkeye yüzde 90 oranla ihracat yapan ATA Silah, 2025’te tamamlanacak yatırımla 150 bin adetlik üretim kapasitesini yaklaşık 2 katına çıkaracak.
- 1955 yılından bu yana faaliyet gösteren ATA Silah, geliştirdiği özgün ürünlerle başarısını ülke sınırlarının dışına taşıdı.
- Bu yıl itibarıyla 75’ten fazla ülkede yüzde 90’lık ihracat payına ulaşan firma, 150 bin adetlik üretimini hedef büyüterek daha yukarılara taşımaya hazırlanıyor.
ASELSAN’ın lazer silahı GÖKBERK vitrine çıkıyor: ASELSAN, radar, elektro-optik algılayıcılar ve radyo frekans karıştırıcılarla desteklenen, en az 5 kW gücünde GÖKBERK Mobil Lazer Silah Sistemi’ni geliştirdi.
- Türk savunma sanayisi, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı koordinasyonunda, güvenlik güçlerine güncel tehditleri ortadan kaldırmaya yönelik silah sistemlerinin milli imkanlarla kazandırılmasına yönelik çalışmalarını sürdürüyor.
Kritik üs bölgelerinin koruyucusu SERHAT Radarı’nın yetenekleri arttı: Seyyar Havan Tespit Radarı, gelişen ihtiyaçlar doğrultusunda yeni yetenekler kazanarak SERHAT-DUAL konfigürasyonuna yükseliyor.
- Kritik üs bölgelerini havan tehdidine karşı koruyan Seyyar Havan Tespit Radarı (SERHAT), yeni yetenekler kazanarak SERHAT-DUAL konfigürasyonuna yükseltildi.
Pakistan ve Ukrayna savunmada iş birliğini artıracak: Pakistan Başbakanlık Ofisinden yapılan açıklamaya göre, resmi ziyaret kapsamında ülkeye gelen Ukrayna Dışişleri Bakanı Dmitro Kuleba, başkent İslamabad'da Başbakan Şahbaz Şerif tarafından kabul edildi.
- Görüşmede Kuleba ve Şerif, ticaret, yatırım, savunma, eğitim ve kültür gibi çeşitli alanlarda Pakistan ve Ukrayna arasındaki ikili işbirliğini artırma sözü verdi.
Macaristan, Rheinmetall-UVision ürünü Hero kamikaze İHA siparişi verdi: Macaristan, Rheinmetall ürünlerine olan iştahını, Alman şirketin İsrailli UVision firması ile birlikte Avrupa'da pazarladığı Hero dolanan mühimmatları için verdiği siparişle sürdürüyor.
TEKNOLOJİ
Meta, yapay zeka dil modeli Llama 2'yi ticari kullanıma açıyor: Meta tarafından yapılan açıklamada, Llama 2'nin yeni sürümünün, araştırma ve ticari kullanım için açık kaynak olarak ücretsiz şekilde kullanıma sunulacağı belirtildi.
- Llama 2 için Microsoft ile kurulan ortaklığın bir sonraki seviyeye taşındığı aktarılan açıklamada, üretken yapay zeka alanındaki çalışmaların genişletildiği vurgulandı.
Çin, Ay misyonlarında kullanılacak yeni uzay aracını 2027'de bitirmeyi planlıyor: Çin, yedi mürettebat kapasiteli ve yeniden kullanılabilir ilk uzay aracının yapımının 2027'de tamamlanacağını açıkladı.
- South China Morning News'in haberine göre, Çin'in insanlı uzay programı kapsamında, ülkenin Ay'a insanlı iniş ve yüzeyinde uzay istasyonu inşaatı projeleri için yeni uzay aracı üretilecek.
WhatsApp’ta artık numara kaydetmeden mesaj gönderilebiliyor: Kullanıcılar, sohbet listesinde yer alan "yeni sohbet başlat" butonuna dokunup arama çubuğuna mesaj atacağı kişinin telefon numarasını girerek bir sohbet başlatabiliyor.
Hyundai, elektrikli aracı Ioniq 5 N’e yapay bir motor sesi ve vites özelliği ekliyor:N Active Sound+ olarak adlandırılan bu özellik, araca yerleştirilen 10 adet hoparlör sayesinde motorun sesini taklit ediyor.
- Hyundai bu özellikle sürücülere savaş uçaklarından esinlenen “Süpersonik” teması dahil olmak üzere birçok eğlenceli ses seçeneği sunuyor.
Netflix'in geçtiğimiz ay Kanada’da kaldırılan “Temel Plan” isimli uygun fiyatlı abonelik paketi, ABD ve İngiltere'de de kaldırıldı.
- Platformun bu aboneliği kaldırmasının sebebinin reklamlı sistemi yaygınlaştırmak olduğu düşünülüyor.
KÜLTÜR
Masalsı yapılarıyla Brüksel’in mimaride başkentlik ettiği akım “Art Nouveau”: Tüm Avrupa’yı 1800’lerin sonlarında etkisi altına alan “Art Nouveau” (yeni sanat) akımının örnekleri, öncülerinden mimar Victor Horta’nın sayısız eseriyle Belçika’nın başkenti Brüksel'de sergileniyor.
- Başkent Brüksel Hükümeti, Horta’nın başyapıtı Tassel Evi’nin son rötuşlarını yaptığı 1893’ün üzerinden 130 sene geçmesi dolayısıyla bu seneyi “Art Nouveau” yılı olarak kutluyor.
Dünyaca ünlü keman virtüözü Lindsey Stirling, İstanbul'da sahne aldı: Dünyaca ünlü ABD'li keman virtüözü ve dansçı Lindsey Stirling, Turkcell Vadi İstanbul'da hayranlarıyla bir araya geldi.
- "Game of Thrones" dizisi için bestelediği müzik sayesinde Türkiye'deki hayran kitlesini genişleten Stirling, elektronik ve dubstep tarzı şarkılarının yanı sıra klasik müzik örneklerini de seslendirdi.
- En sevilen parçalarını dans performansı eşliğinde çalan Stirling'e davulda Drew Steen, klavye ve gitarda Ryan Riveros eşlik etti.
Ressam Devrim Erbil'in "Bodrum'da Devrim" adlı sergisi açıldı: Çağdaş Türk resminin önemli temsilcilerinden sanatçı Devrim Erbil'in, "Bodrum'da Devrim" adlı sergisi açıldı.
- Erbil, yoğun ilgi gören sergide misafirlerle yakından ilgilendi, fotoğraf çektirdi.
Doha Film Enstitüsü üst yöneticisi Fatma Al-Remaihi, TRT 12 Punto'ya konuk oldu: Doha Film Enstitüsü üst yöneticisi Fatma Al-Remaihi, bu yıl 5. kez düzenlenen senaryo geliştirme ve ortak yapım platformu "TRT 12 Punto"da atölye verdi.
- "Sinemacıları Güçlendirmek: Doha Film Enstitüsü'nün Film Destekleri" başlıklı atölye, genç sinemacıların katılımıyla Sinema Feriye'de gerçekleştirildi.
- Remaihi, etkinlikte enstitünün çalışmalarına ilişkin bilgiler vererek, işitme ve görme engelliler için özel gösterimler, sergiler, müzik dinletileri gibi pek çok etkinliği bünyesinde barındıran büyük bir kültürel etkinliğe Doha'da ev sahipliği yaptıklarını söyledi.
Oyuncak araba tutkusu "koleksiyoner" yaptı: Ankara'da oturan 35 yaşındaki Emre Balcı, Türkiye ve farklı ülkelerden topladığı yaklaşık 4 bin oyuncak arabadan oluşan koleksiyonunu, evinin odasında özenle saklıyor.
- Koleksiyon oluşturmaya 21 yıl önce aldığı bir oyuncak arabayla başladığını dile getiren Balcı, o günden bu yana oyuncak araba toplamaktan vazgeçemediğini belirtti.
SPOR
FIFA Kadınlar Dünya Kupası, Yeni Zelanda-Norveç karşılaşmasıyla başladı.
- Bu yıl 9’uncusu düzenlenen organizasyon, 20 Ağustos’taki final maçıyla sona erecek.
- Maçlar TRT Spor ve TRT Spor Yıldız’dan yayınlanacak.
Başakşehir, üç sezon boyunca “Rams Başakşehir FK” ismiyle mücadele edecek.
🏆 Galatasaray’ın rakibi Zalgiris: Galatasaray'ın Şampiyonlar Ligi rakibi, 1. ön eleme maçında Struga'yı 2-1 mağlup eden Zalgiris oldu.
Barcelona ile Mirotic'in yolları ayrıldı: Barcelona - Nikola Mirotic birlikteliği sona erdi. Katalan ekibi, yıldız oyuncunun sözleşmesinin tek taraflı feshedildiğini açıkladı.
Yeni Malatyaspor, bir kez daha ligden çekildi: Trendyol 1. Lig ekiplerinden Yeni Malatyaspor, deprem sonrası yaşanan olumsuzluklar nedeniyle yeni sezon için ligden çekilme taleplerinin TFF tarafından kabul edildiğini duyurdu.
Türk futbolu için tarihi karar alındı. Vergiler kulüplere iade edilecek!
📰 Resmi Gazete'de yayınlanan yönetmeliğe göre; artık sporcu ücretlerinden elde edilen vergiler, amatör sporlar ve futbol altyapısında kullanılmak üzere tekrar kulüplere aktarılacak.
Bir Türk daha NBA’de: Onuralp Bitim, Chicago Bulls ile anlaştı.