Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı #69 | 15.10.2023
Haftanın bilmeniz gerekenlerini sizin için derledik. Yeni haftaya başlamadan önce, geçtiğimiz haftanın gündemini öğrenmek için bültenimizi ziyaret edin.
Haftanın öne çıkan başlıkları: Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabine Toplantısı‘nın ardından millete seslendi, TÜİK işsizlik rakamlarını açıkladı, Depremlerin merkez üssü Kahramanmaraş'ta EXPO 2023 kapılarını açtı, İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırıları sürüyor, MSB Albatros kamikaze İDA’nın test atış görüntülerini paylaştı ve birçok bilmeniz gereken gelişme...
Haftanın Yakın Planı: Hamas'ın İsrail'e saldırısı dünyayı nasıl değiştirecek?
Haftanın tarih dozu: İngiltere’de 700 sene önce oynanan vahşi futbolun hikayesi.
Haftanın spor dozu: Futbolu bırakıp dağcılık yapmaya başlayan Andre Schürrle'nin.
Haftanın teknoloji dozu: En dinamik insansı robot: Atlas
Haftanın ekran önerisi: The Bucket List | 'Sürgündeki Sevda Filistin' | 2016
Haftanın videosu: Bir Açık Hava Hapishanesi: Gazze
İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz.
GÜNDEM
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Türkiye-Afrika 4. İş ve Ekonomi Forumu'na katıldı: Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, İstanbul Kongre Merkezi'nde düzenlenen Türkiye-Afrika 4. İş ve Ekonomi Forumu'nun kapanış oturumunda konuşma yaptı:
Türk milleti olarak Afrika halkları ile kökleri 10. yüzyıla uzanan güçlü bağlarımız bulunuyor.
Kıtanın farklı şehirlerinde inşa edilen asırlık camiler, kütüphaneler, hanlar, limanlar, aramızdaki kadim dostluğun nişanelerinden sadece bazılarıdır.
Ortak tarihimizin izlerine Sudan'dan Libya'ya, Harar'dan Timbuktu'ya kadar kıtanın her köşesinde rastlıyoruz.
İşgalcilere karşı verdiğimiz istiklal harbimizin, özgürlük mücadelelerinde Afrika halklarına cesaret ve ilham aşıladığı bir başka tarihi hakikattir.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "2023-2024 Akademik Yılı Açılış Töreni"ne katıldı: Buradaki konuşmasına kendisini dinleyenleri selamlayarak başlayan Erdoğan, yeni akademik yılın Türkiye, millet ve öğrenciler için hayırlı olmasını diledi.
- Üniversitelerimizin bir daha asla yasakla, baskıyla, kavgayla veya ideolojik dayatmalarla anılmasına müsaade etmeyeceğiz.
İstanbul'da ihbar için gittiği daireden ateş açılan polis memuru şehit oldu: Büyükçekmece'de, ihbar üzerine bir adrese giden ekipte yer alan polis memuru, daire kapısının arkasından silahla ateş edilmesi sonucu yaşamını yitirdi.
Depremlerin merkez üssü Kahramanmaraş'ta EXPO 2023 kapılarını açtı: "Asrın felaketi" olarak nitelenen 6 Şubat depremlerinin merkez üssü Kahramanmaraş'ta, "Doğa Dostu Şehir ve Duyarlılık" ana temasıyla düzenlenen EXPO 2023 açıldı.
- EXPO 2023 rekreasyon alanına kristal lagün havuzu, kelebek ve uğur böceği bahçesi, idari bina, kafe, restoranlar, lunapark, aquapark, kentin lezzetlerinin tanıtılacağı Arasta Kültür Çarşısı, cami, mevlevihane ve kent kütüphanesi, toplantı salonları, "Toprak ana" kinetik heykeli, hobi evleri, çocuk oyun alanları ile ülkelerin kültür ve medeniyetlerini tanıtacakları hobi bahçeleri yapıldı.
Ankara'da test edilen YHT vagonlarının raydan çıkması sonucu 4 çalışan yaralandı: Ankara Valiliği, Mamak ilçesinde Yüksek Hızlı Tren (YHT) vagonlarının test sürüşü sırasında oluşan arıza nedeniyle raydan çıkması üzerine 4 çalışanın hafif yaralandığını bildirdi.
İstanbul'da "Büyük Filistin Yürüyüşü" düzenlendi: Milli İrade Platformunca, İsrail'in Filistin'deki saldırılarına tepki göstermek amacıyla İstanbul'da "Büyük Filistin Yürüyüşü" düzenlendi.
POLİTİKA
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kabine Toplantısı‘nın ardından millete seslendi:
- "Gazi Meclis": Her yıl olduğu gibi bu sene de TBMM'nin yeni yasama yılının açılış töreninde milletvekilleriyle Gazi Meclis'te hazır bulunuyoruz.
- Enflasyon: Yaşadığımız enflasyon, daha doğrusu rasyonel olgularla bağlarını tamamen koparmış hayat pahalılığı sıkıntısını çözmek için özgün ve akılcı politikalara dayalı bir yol izliyoruz. Emekliye 1 defaya mahsus 5.000 TL ödeme yapma kararı aldık.
- Suriye ve Irak’taki hava operasyonları: Operasyonumuzun ilk safhası başarıyla sonuçlandı. 1 Ekim’den bu yana teröristlere ait 194 hedef imha edildi, 162 terörist etkisiz hale getirildi.
- Filistin: Uluslararası toplum Filistin'e verdiği sözleri tutmadı. Gazze'nin hava ve kara saldırılarıyla yerle yeksan edilmesi, camilerin bombalanması, masum çocuk, kadın, yaşlı ve sivil ölümleri asla kabul edilemez.
Bahçeli, İsrail-Filistin çatışması) Ateşkes rejimi derhal tesis edilmelidir: MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli, partisinin TBMM Grup Toplantısı'nda konuştu.
Irak ve Suriye'ye TSK'nın gönderilmesini esas alan Cumhurbaşkanlığı Tezkeresi'ne sonuna kadar destek olacağız.
İsrail-Filistin arasında baş gösteren geniş çaplı krize sağduyuyla yaklaşmak, normalleşmenin süratle teminini sağlamak, bir an evvel arabulucuları devreye sokmak, uluslararası toplumun acil gündemi olmalıdır.
Meral Akşener: Herkes Yolunda Serbest, Biz Hür ve Müstakil Olarak Seçime Giriyoruz: İYİ Parti Genel Başkanı Meral Akşener, Kahramanmaraş'ta düzenlenen Teşkilat Buluşması ve Aday Tanıtım programında konuşma yaptı.
İnsan biraz teşekkür eder. İnsan bekliyor yani bunu, onun yerine seçimin ertesi günü HDP'ye teşekkür ederseniz olmaz. Dolayısıyla gelinen noktada şimdi herkes yolunda serbest. Biz hür ve müstakil olarak seçimlere giriyoruz ve her bir seçmene ulaşacağız. Bütün seçmenin oyuna talibiz"
EKONOMİ
TÜİK işsizlik rakamlarını açıkladı: Türkiye'de işsizlik oranı ağustos ayında %9,2'ye geriledi.
- Önceki ayda işsizlik oranı %9,4 düzeyindeydi.
TÜİK ağustos ayı dış ticaret endekslerini açıkladı: İhracat birim değer endeksi, ağustosta geçen yılın aynı ayına göre yüzde 1,8, ithalat birim değer endeksi yüzde 16,1 azaldı.
Ankara'daki "dış ticaret istihbarat merkezleri" 5,5 milyon dolarlık ihracata kapı açtı: Ankara Kalkınma Ajansı tarafından başlatılan proje kapsamında 5 bölgede kurulan dış ticaret istihbarat merkezlerindeki çalışmalar sonucu, 130 firmaya 5,5 milyon dolarlık ihracatın önü açıldı.
Ticaret Bakanlığı, emlak sektöründe kayıt dışı, manipülatif ve manipülasyon amaçlı ilan paylaşan 545 kişiye 54 milyon 500 bin lira ceza kesildiğini açıkladı.
AB ülkeleri yenilenebilir enerji hedefini yükseltti: Avrupa Birliği üyesi ülkeler, iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve Rus fosil yakıtlara bağımlılığı azaltmak için 2030 yılı yenilenebilir enerji kullanım hedefini yüzde 32'den yüzde 42,5'e yükseltti.
BoE: Bazı riskli finansal varlıkların değerlemeleri yüksek: İngiltere Merkez Bankası (BoE), bazı riskli finansal varlıkların değerlemelerinin oldukça yüksek olduğu ve bu durumun, ekonomik büyümenin yavaşlaması halinde fiyatlarda büyük bir düzeltme gerektireceği ihtimalini artırdığı uyarısında bulundu.
IMF ülkeleri fonun "kredi kaynaklarını" artırmada anlaştı: Uluslararası Para Fonuna (IMF) üye ülkelerin, yıl sonuna kadar fonun kredi kaynaklarında "anlamlı bir artış" yapılması konusunda anlaşmaya vardığı bildirildi.
DÜNYA
Bakan Fidan'ın İsrail-Filistin'deki gerilim nedeniyle yoğun diplomasi trafiği sürdü: Dışişleri Bakanı Hakan Fidan'ın, İsrail ve Filistin'de yaşanan gerilimin ardından başlayan yoğun diplomasi trafiği devam etti.
- Bakan Fidan, 7 Ekim'de Katar Dışişleri Bakanı Muhammed bin Abdurrahman Al Sani, Suudi Arabistan Dışişleri Bakanı Faysal bin Ferhan, Mısır Dışişleri Bakanı Samih Şukri, Filistin Dışişleri Bakanı Riyad el-Maliki, İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahiyan ve ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken ile telefonda görüştü.
İsrail'in Gazze Şeridi'ne saldırıları sürüyor: Gazze'den düzenlenen saldırılarda 1300 İsrailli hayatını kaybederken, İsrail'in saldırılarında Gazze'de 2 bin 215 kişi yaşamını yitirdi.
- İsrail ordusu, Gazze Şeridi'ndeki kentleri 9 gündür yoğun bir şekilde bombalamayı sürdürüyor.
- İsrail savaş uçakları da Gazze'nin tüm bölgelerini gece boyu vurmaya devam etti.
- Gazze Şeridi'nin kuzeyindeki Cibaliye Mülteci Kampı, Beyt Lahye ve orta kesimindeki Nusayrat Mülteci Kampı gibi yoğun nüfusa sahip bölgeler bombalandı.
İsviçre'de Filistin'e destek gösterileri düzenlendi: İsviçre'nin Cenevre ve Bern kentlerinde Filistin'e destek gösterileri yapıldı.
- Cenevre'nin Place Neuve isimli meydanında düzenlenen gösteriye 7 binden fazla kişi katıldı.
Almanya'da Filistinli ve İsrailliler barikatla ayrılan meydanda mitingler düzenledi: Almanya'nın Köln kentinde polisin gösteri yasağını kaldırmasıyla Filistinliler ile İsrailliler, Heumarkt Meydanı'nın farklı köşelerinde miting yaptı.
Almanya’da postacılar, taleplerinin yeni posta yasasında yer alması için gösteri yaptı: Almanya’da Deutsche Post şirketinin çalışanları, taleplerinin hükümetin çıkarmak istediği yeni posta yasasında yer alması amacıyla gösteri düzenledi.
Halkalı Güneş tutulması, Kolombiya'nın Tatacoa Çölü'nde gözlemlendi: Güneş'in etrafında "ateş çemberi" oluşturan halkalı Güneş tutulması Kolombiya'nın turistik bölgesi Tatacoa Çölü'nde görüntülendi.
Paris'te maaş artışı talebiyle yürüyen protestoculara polisten sert müdahale: Sendikaların çağrısıyla öğretmenler dahil farklı meslek grupları ülke genelinde maaş artışı ve kadın-erkek eşitliği talebiyle greve gitti.
- Bu kapsamda Paris, Marsilya, Lyon kentleri de dahil ülkede 200 kadar noktada gösteri düzenlendi.
- Polis sert müdahale ederek bazı göstericileri gözaltına aldı.
SAVUNMA
MSB, Mavi Vatan’ın yeni koruyucusu Albatros kamikaze İDA’nın test atış görüntülerini paylaştı: Milli Savunma Bakanlığı, ASELSAN tarafından yerli ve milli imkanlarla üretilen kamikaze insansız deniz aracı sürüsü Albatros’un test atış görüntülerini paylaştı.
- Test kapsamında, 8’li sürü halinde hareket edebilen ve üzerinde ROKETSAN’a ait mühimmat bulunan Albatros Kamikaze İDA sürüsünden birinin, hedef gemiye çarparak patladığı kaydedildi.
Bayraktar TB3 SİHA, ilk koşu testini başarıyla tamamladı: Türkiye’nin, katlanabilir kanat yapısına sahip TB3 Silahlı İnsansız Hava Aracı (SİHA), ilk koşu testini başarıyla tamamladı.
- Baykar’ın milli ve özgün olarak geliştirdiği Bayraktar TB3 SİHA, ilk uçuşu için gün sayıyor.
SAHA İstanbul 🤝🏻 EDGE Savunma Sanayii Buluşması düzenlendi: Avrupa’nın en büyük sanayi kümelenmesi SAHA İstanbul ve BAE’nin en büyük savunma ve havacılık şirketleri grubu EDGE Group’un birlikte düzenlediği SAHA-EDGE Savunma Sanayi Buluşması, ATO Congresium’da gerçekleştirildi.
- Türk Savunma Sanayi stratejik işbirliklerinden birine daha imza attı.
Türk Deniz Kuvvetlerinin harbe hazırlık seviyesi GEMED ile artacak: Türk savaş gemilerinin analiz, tedarik, sistem ve taktik geliştirme yeteneğine güç katacak, Gemi Muharebe ve Etkinlik Değerlendirme Modeli (GEMED) Projesi’nin kabul testleri tamamlandı.
Mühimmatın hedefi tam isabetle vurmasını sağlayan sistemde ilk siparişler alındı: Yazılımı Türk mühendislerine ait olan ve mühimmatın hedefi tam isabetle vurmasını sağlayan "Meteorolojik Gözlem ve Küresel Konumlandırma Sistemi"ne yönelik ilk siparişler alındı.
TEKNOLOJİ
NASA: "Psyche" asteroidinin keşfi için fırlatılan uzay aracı asteroidin haritasını çıkaracak: NASA, "Psyche" asteroidinin keşfi için fırlattığı uzay aracının hedefine ulaştıktan sonra 2 yıl boyunca asteroidinin yörüngesinde fotoğraf çekeceğini ve yüzeyin haritasını çıkaracağını bildirdi.
NASA, resmi olarak 10,000 katrilyon (10.000.000.000.000.000) dolar değerindeki materyale sahip olan "16 Psyche" adlı asteroide ulaşmak için yola çıktı.
- 🚀 2029'a kadar hedefine ulaşması bekleniyor.
Google üzerinden yapay zeka görselleri üretilebilecek: Google, yapay zeka destekli bir görüntü oluşturma aracı satın aldı. Kullanıcılar böylelikle Google üzerinden ücretsiz olarak yapay zeka aracılığıyla görüntü ve görsel oluşturabilecek.
Kendi kendini onarabilen ekranlar geliyor: Analist şirketi CCS Insight, 2024 ve sonrası için en iyi teknoloji tahminlerini derlediği raporunda, akıllı telefon üreticilerinin beş yıl içinde "kendi kendini iyileştiren" ekranlara sahip telefonlar üretmeye başlayacağını belirtti.
- Rapora göre bu tip ekranlar için ekranın yüzeyi çizildiğinde havayla temas ettiğinde tepki veren ve oluşan kusuru dolduran yeni bir “nano kaplama” kullanılacak.
Cep telefonlarının seri numaraları son düzenlemelerle koruma altına alındı: Mobil İletişim Araçları ve Bilgi Teknolojileri İş İnsanları Derneği Başkanı Mustafa Kemal Turnacı, "Yeni düzenlemeye göre telefonunuz bir yıl kullanılmayınca kapanıyor ancak eski hattınızı taktığınızda tekrar kullanmaya başlayabiliyorsunuz." dedi.
iOS 17'de yeni sorun: iOS 17.0.3 güncellemesinin ardından artan şikayetler arasında iPhone cihazların otomatik kapanması yer alıyor. Bazı Apple kullanıcıları gece telefonlarını şarja bıraktıklarında cihazın otomatik olarak kapandığını belirtiyor.
Adobe yeni yapay zeka modellerini tanıttı: Grafik oluşturma konusunda yepyeni bir dönemi başlatan Firefly Image 2, Firefly Vector ve Firefly Design modelleri kullanıcıların beğenisine sunuldu.
- Dünyanın en büyük yazılım şirketlerinden olan Adobe, "Adobe Max" etkinliği kapsamında yeni üretken yapay zeka modellerini tanıttı.
KÜLTÜR
Leonardo Da Vinci’nin Mona Lisa'yı yaparken kullandığı tekniklere ilişkin yeni bulgular açığa çıktı: Bilim insanları, Leonardo Da Vinci’nin dünyaca ünlü başyapıtı Mona Lisa portresini yaparken kullandığı tekniklere ilişkin yeni bulgular elde etti.
- İtalyan mucit, mimar ve ressam Da Vinci'nin Mona Lisa tablosunun çok küçük bir bölümünün kimyasal yapısını X-ray ışığı altında inceleyen bilim insanları, sanatçının kavak pano üzerine temel katman olarak kullandığı yağlı boyanın tarifinin farklı olduğunu ortaya çıkardı.
Frankfurt Kitap Fuarı’nda Filistinli yazar için yapılacak ödül töreninin iptaline tepkiler artıyor: Filistinli yazar Adania Shibli için Frankfurt Kitap Fuarı ve Avrupa Yayıncılar Federasyonunca düzenlenecek ödül töreninin iptal edildiği bildirildi.
The New York Times'ın haberine göre Frankfurt Kitap Fuarı Direktörü Juergen Boos yaptığı açıklamada, organizasyonun "Hamas'ın İsrail'e karşı barbarca terörünü" şiddetle kınadığını belirterek, "Düşüncelerimiz kurbanlar, yakınları ve bu savaş nedeniyle acı çeken tüm insanlarla." ifadesini kullandı.
"Sur Kültür Yolu Festivali" başladı: Kültür ve Turizm Bakanlığınca düzenlenen Türkiye Kültür Yolu Festivallerinin 9. durağı "Sur Kültür Yolu Festivali" başladı.
- Açılışı Sur ilçesindeki tarihi İçkale Müze Kompleksi'nde basın mensuplarının gezisi ve müzik dinletisiyle gerçekleştirilen festivalde, dengbejlerden popüler sanatçıların konserlerine, tiyatro temsillerinden Türkçe, Kürtçe, Ermenice şarkıların seslendirileceği konserlere, çocuk programlarından Eyvan gecelerine pek çok etkinlik yer alacak.
Atatürk'ün annesinin hayatına odaklanan "Zübeyde, Analar ve Oğullar" filmi seyirciyle buluşacak: Film, Zübeyde Hanım'ın oğluyla diyaloğunu ve Mustafa Kemal Atatürk bir direnişin lideri olma yolunda ilerlerken gösterdiği dirayeti işliyor. 6 çocuğundan 4'ünü ve eşini kaybeden Zübeyde Hanım'ın, savaşlar, salgın hastalıklar, göçler ve yokluk içinde, Mustafa'yı nasıl yetiştirdiği de filmde gözler önüne seriliyor.
Beninli şarkıcı Angelique Kidjo, Beyoğlu Kültür Yolu Festivali'nde konser verdi: "Afrika'nın divası" olarak tanınan Beninli şarkıcı Angelique Kidjo, Beyoğlu Kültür Yolu Festivali çatısı altındaki "5. İstanbul Uluslararası Halk Müzikleri Festivali"nde müzikseverlerle buluştu.
Konserine "Crosseyed and Painless" parçasıyla başlayan Kidjo, seyircileri selamlayarak, "Buraya yeniden gelmekten çok mutluyum. Sabah çok iyi bir Türk kahvaltısı yaptım. Sonra 40 dakika boyunca pazarda dolaştım, çok beğendim. Benim için egzersiz oldu. Daha sonra buraya geldim. Bu harika şehri keşfettim." dedi.
SPOR
🏐 Sultanlar Ligi şampiyonu Fenerbahçe Opet ile AXA Sigorta Kupa Voley'i kazanan VakıfBank, Şampiyonlar Kupası'nda kozlarını paylaştı.
- 🏆 VakıfBank, Fenerbahçe Opet'i 3-2 mağlup ederek AXA Sigorta Şampiyonlar Kupası’nın sahibi oldu.
📣 UEFA duyurdu, EURO 2032 resmen Türkiye’de: Organizasyona Türkiye ve İtalya ev sahipliği yapacak.
- 🏟️ İki ülke, maçların oynanacağı 5'er şehir belirleyecek.
- 🏆 Açılış maçı bir ülkede, kapanış maçı bir ülkede oynanacak şekilde paylaşılacak.
İşte özlenen Türkiye, işte özlenen Milli Takım: A Milli Takımımız, yeni teknik direktör Vincenzo Montella'nın ilk maçında, Hırvatistan'ı deplasmanda mağlup etti.
- Maç sonucu: Hırvatistan 0-1 Türkiye
🥇 Milliler, Hırvatların 3 puan önünde maç fazlasıyla grup lideri.
💰 ''4 büyükler'' 1 Haziran 2023-31 Ağustos 2023 dönemi 3 aylık finansal tablolarını açıkladı.
📈 Fenerbahçe: 919 milyon 164 bin 964 TL kâr
📈 Galatasaray: 98 milyon 899 bin 161 TL kâr
📉 Beşiktaş: 183 milyon 273 bin 639 TL zarar
📉 Trabzonspor: 449 milyon 272 bin 224 TL zarar
Cristiano Ronaldo, portresini çizen İranlı Fatemeh Hamami'ye dokunduğu ve sarıldığı için İran'da 99 kırbaç cezasıyla yargılanıyor.
- İran yasalarında, bekar bir kadına dokunmanın cezası zina ile eşdeğer ve 99 kırbaç gerektiriyor.
- Ronaldo, pişman olduğunu dile getirirse affedilecek.
👕 Galatasaray, Cumhuriyetimizin 100. yılına özel tasarladığı formayı satışa sundu.
- Fiyatı 👉🏻 2.600₺
Rafael Nadal, turnuva direktörü Craig Tiley, İspanyol tenisçinin 2024 Avustralya Açık'ta yer alacağını açıkladı.
🎾 Çin Açık'ta mücadele eden tek kadınlar dünya 7 numarası Tunuslu tenisçi Ons Jabeur, ikinci turda elendi.
- Kostyuk, 1 saat 17 dakika süren mücadelenin ardından Jabeur'u 7-6 ve 6-1'lik setlerle 2-0 mağlup ederek üçüncü tura adını yazdırdı.