Haftanın Bilmeniz Gerekenleri | Sayı #89 | 17.03.2024
Haftanın bilmeniz gerekenlerini sizin için derledik. Yeni haftaya başlamadan önce, geçtiğimiz haftanın gündemini öğrenmek için bültenimizi ziyaret edin.
Haftanın öne çıkan başlıkları: Cumhurbaşkanı Erdoğan Bakırköy - Kirazlı Metro Hattı'nın açılışına katıldı, İstanbul'da bazı alanlar kesin korunacak hassas alan ilan edildi, TBMM Dilekçe Komisyonuna 7 bini aşkın başvuru yapıldı, Sanayi üretim endeksi açıklandı, Almanya'da 5 havalimanındaki grev nedeniyle yüzlerce uçuş iptal oldu, MİDLAS, TCG İstanbul’dan ilk atışını başarıyla gerçekleştirdi ve birçok bilmeniz gereken gelişme...
Haftanın Yakın Planı: Ortadoğu, dünyadaki rekabetin merkezi haline geliyor!
Haftanın tarih dozu: 19. Yüzyılda arsenikli şeker yüzünden yaşanan toplu ölümler.
Haftanın spor dozu: Adına şarkı yazılan Akhisar golcüsü: Theofanis Gekas
Haftanın teknoloji dozu: Dünya'nın gizemli dansı: Coriolis Kuvveti.
Haftanın videosu: Başkanla Baş Başa 2. Bölüm
Haftanın podcasti: Pedofili sistematik olarak normalleştirilmeye mi çalışılıyor?
Haftanın ekran önerileri: Nokta | Bal Ülkesi
Hafta boyunca dünyada yaşanan önemli gelişmeler: gdh ile dünya gündemi
İçeriklere göz atarken dinleyebileceğiniz müzik listesini de sizler için buraya bırakıyoruz.
GÜNDEM
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Bakırköy Sahil-Bahçelievler-Güngören-Bağcılar Kirazlı Metro Hattı'nın açılışına katıldı: Bakırköy Sahil-Bahçelievler-Güngören-Bağcılar Kirazlı Metro Hattı'nın açılışı dolayısıyla Molla Gürani İstasyonu'nda tören düzenlendi. Cumhurbaşkanı Erdoğan:
İstanbul'un ulaşımını rahatlatacak bir projenin açılışı nedeniyle vatandaşlarla bir araya geldik, metro ve raylı sistem çalışmalarına hız kesmeden devam ediyoruz.
Karadeniz'de 4 büyüklüğünde deprem: Merkez üssü Samsun Körfezi-Atakum olan deprem 18,27 kilometre derinlikte kaydedildi.
İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, İstanbul'da Mahzen-10 operasyonları kapsamında, elebaşı dahil 39 şüphelinin gözaltına alınmasıyla bir organize suç örgütünün çökertildiğini bildirdi.
Bakırköy'de üzerine tır devrilen otomobildeki 4 kişi hayatını kaybederken, hafif yaralanan tır sürücüsü gözaltına alındı.
- Çevredeki vatandaşlar ve ekiplerin yardımıyla tırın dorsesindeki kese kağıtları boşaltılarak yükü hafifletilmeye çalışıldı.
Terminal İstanbul Projesi Tanıtım toplantısı gerçekleşti: Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı tarafından hayata geçirilen Terminal İstanbul projesi ile İstanbul’un binlerce girişimciye ev sahipliği yapan bir çekim merkezi olacağını vurguladı.
İstanbul'da bazı alanlar kesin korunacak hassas alan ilan edildi: İstanbul'daki Sarıyer Gerigörünüm ve Etkileşim Bölgesi 1. Etap Doğal Sit Alanının koruma statüsü yeniden değerlendirilerek, kesin korunacak hassas alan ilan edildi.
İçişleri Bakanı Yerlikaya başkanlığında "Güvenlik Toplantısı" yapıldı: Bakan Yerlikaya, "Güvenlik Toplantısı"na ilişkin sosyal medya hesabından yaptığı açıklamada, şunları kaydetti:
Terör, asayiş, uyuşturucu, yakalamalar, kaçak sigara, makaron, organize suç örgütleri ve düzensiz göç konularını içeren haftalık güvenlik toplantımızı, Bakan Yardımcılarımız, Jandarma Genel Komutanımız, Emniyet Genel Müdürümüz, Sahil Güvenlik Komutanımız, ilgili birim yöneticilerimizle birlikte gerçekleştiriyoruz.
Çanakkale'nin Eceabat ilçesi açıklarında düzensiz göçmenleri taşıyan lastik bot battı: Çanakkale Valisi İlhami Aktaş: 4 kişi sağ kurtarıldı, maalesef 2 bebek de vefat var. Arama tarama faaliyetleri devam ediyor.
POLİTİKA
Cumhurbaşkanı Erdoğan, "Erzurum'u depreme dayanıklı bir şehir yapmaya kararlıyız": Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Erzurum Miting Etkinlik ve Gösteri Alanı'ndaki mitingde halka seslendi. Cumhurbaşkanı Erdoğan:
Ülkemizin önemli deprem kuşaklarından olan Erzurum'u depreme dayanıklı bir şehir yapmaya kararlıyız.
Bunun için bakanlık ve belediyeleri seferber edeceğiz. Tek parti faşizmi kalıntısı zihniyet, terör örgütü uzantılarıyla el ele vererek pusuda beklediğini her fırsatta ispatlıyor.
Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, beraberinde Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ile Bingöl Ticaret ve Sanayi Odası'nda iş dünyası temsilcileriyle bir araya geldi. Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz:
Son 20 yılda Bingöl'deki yapı stokunun yüzde 75'ini dönüştürmüşüz. Şimdi halen yürüyen projelerimiz var. Onlar da gerçekleştiğinde çok daha yükselecek bu rakam.
Dışişleri Bakanı Fidan, "30 binden fazla Gazzeli kadın ve çocuk şehit edildi": Bakan Fidan, Kırıkkale Belediyesince düzenlenen iftar programında hitap etti.
- Fidan, "21 yıldır Cumhurbaşkanımızın (Recep Tayyip Erdoğan) liderliğinde ülkemizin çok çeşitli alanlarda sadece gelişmekle kalmadığını, aynı zamanda bölgesinde, kendi coğrafyasında etki üreten, etki oluşturan, oyun kuran, oyun değiştiren bir güç haline geldiğini de çok yakından gördük." dedi.
Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Hollanda Dışişleri Bakanı Hanke Bruins Slot ile ikili ilişkiler ve Gazze konusunda telefonda görüştü.
- Görüşmede, Türkiye-Hollanda arasındaki ikili ilişkilerin yanı sıra başta Gazze olmak üzere uluslararası konular da ele alındı.
TBMM'ye 5 milletvekiline ait yeni dokunulmazlık dosyaları sevk edildi: Meclis Başkanvekili ve DEM Parti İstanbul Milletvekili Sırrı Süreyya Önder'in de aralarında bulunduğu 5 milletvekiline ait dokunulmazlığın kaldırılmasına ilişkin fezlekeler, TBMM Başkanlığına sunuldu.
- Önder'in yanı sıra fezlekeleri Karma Komisyona sevk edilen milletvekilleri şöyle: TİP İstanbul Milletvekili Ahmet Şık, DEM Parti Van Milletvekili Pervin Buldan, DEM Parti Mardin Milletvekili Salihe Aydeniz, DEM Parti Bitlis Milletvekili Hüseyin Olan.
İBB Başkan adayı Kurum'dan, İBB yönetimine proje tepkisi: Cumhur İttifakı'nın İstanbul Büyükşehir Belediye Başkan adayı Murat Kurum, X sosyal medya hesabından yaptığı paylaşımda, CHP'li İBB yönetiminin söz verip de yerine getirmediği projelerin bir kısmını açıkladı.
Gerçekleştirilemeyen vaatleri 10 maddede sıralayan Kurum, "İstanbul'a verdiği sözleri hatırlamayanları, 31 Mart'ta da İstanbullular hatırlamayacak. Nisanda geliyoruz." değerlendirmesini yaptı.
TBMM Dilekçe Komisyonuna 28. Yasama Dönemi'nde 7 bini aşkın başvuru yapıldı: TBMM Dilekçe Komisyonuna yapılan başvurular arasında ilginç talepler de yer aldı.
- Pi sayısıyla ilgili tezini sınamak için yardım isteyen, kağıt ve madeni paraların tedavülden kaldırılarak nakit ödeme uygulamasının sonlandırılmasını öneren vatandaşlar da komisyona dilekçe gönderdi.
EKONOMİ
Hazine ve Maliye Bakanı Şimşek, "Şubat ayında da devam eden dış ticaret açığındaki düşüşle, ilk çeyrek sonunda cari açığın milli gelire oranı yüzde 3'ün altına gerileyecek." ifadesini kullandı.
Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek,
Bu yılı, Orta Vadeli Program'da (OVP) yüzde 3,1 olan öngörümüzden daha düşük ve sürdürülebilir cari açık seviyesine yakın bir oranla tamamlamayı bekliyoruz." ifadesini kullandı.
İşsizlik Sigortası Fonu'nun büyüklüğü şubat sonu itibarıyla 212 milyar 511 milyon liraya ulaşırken, şubat ayında 402 bin işsize 2 milyar 410 milyon lira ödendi.
Sanayi üretim endeksi, ocakta aylık bazda değişmedi, yıllık bazda yüzde 1,1 artış gösterdi.
Türkiye'den ocak-şubat döneminde yapılan bal ihracatı 5 milyon 179 bin 996 dolara ulaştı.
- Doğu Karadeniz İhracatçılar Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Saffet Kalyoncu, AA muhabirine, Türkiye'den yılın 2 ayında 29 ülkeye bal ihraç edildiğini söyledi.
Uluslararası Enerji Ajansı (IEA), küresel petrol üretiminin şubatta önceki aya göre günlük 340 bin varil artışla yaklaşık 101 milyon 960 bin varile yükseldiğini bildirdi.
İnşaat maliyet endeksi, ocakta aylık bazda yüzde 15,7, yıllık bazda yüzde 67,87 artış gösterdi.
Bankacılık sektörünün kredi hacmi, geçen hafta 229 milyar 196 milyon lira artarak 12 trilyon 592 milyar 620 milyon liraya yükseldi.
Almanya'da ocakta yüzde 2,9 olan yıllık enflasyon, şubatta beklentilere paralel olarak yüzde 2,5'e geriledi. 28 Şubat'ta açıklanan öncü veriler böylece teyit edilmiş oldu.
ABD'de Tüketici Fiyat Endeksi, şubatta aylık bazda beklentiler dahilinde yüzde 0,4 arttı, yıllık bazda ise yüzde 3,2 artışla piyasa beklentilerinin üzerinde gerçekleşti
DÜNYA
Kudüs, Gazze'deki insanlık felaketi nedeniyle ramazanda ışık süslemelerinden yoksun: İsrail'in Gazze’ye aylardır gerçekleştirdiği katliamların gölgesinde ramazan ayına giren işgal altındaki Doğu Kudüs’te sokaklar geçen senelerden farklı olarak ışıklandırılmadı.
Almanya'da 5 havalimanındaki grev nedeniyle yüzlerce uçuş iptal oldu: Almanya’nın Köln, Hamburg, Berlin, Stuttgart ve Karlsruhe'deki havalimanlarında güvenlik personelinin greve gitmesi nedeniyle yüzlerce uçuş iptal edildi.
- Berlin ve Köln'deki tüm kalkışlar iptal olurken, iniş yapan uçaklar yolcu almadan tekrar kalkış yaptı.
Başbakan Modi'nin ihtilaflı sınır eyaletini ziyareti Hindistan-Çin gerilimini arttırdı: Hindistan Başbakanı Narendra Modi'nin Himalayalar'daki ihtilaflı Hindistan-Çin sınır eyaletini ziyareti, iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerde gerilimin tırmanmasına neden oldu.
BM Genel Kurulunda oylanan, İslamofobi ile mücadele karar tasarısı kabul edildi:
Birleşmiş Milletler (BM) Genel Kurulu,15 Mart Uluslararası İslamofobiyle Mücadele Günü'nde, İslamofobi ile mücadele için atılacak adımlar konusunda hazırlanan karar tasarısını kabul etti.
İsrail güçleri işgal altındaki Batı Şeria'da 25 Filistinliyi gözaltına aldı: Filistin Esirler Cemiyeti ile Filistin Kurtuluş Örgütüne bağlı Esirler ve Serbest Bırakılanlar Heyetinin ortak açıklamasında, İsrail güçlerinin Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te baskınlarına devam ettiği belirtildi.
Güney Kore'de tıp profesörleri, stajyer doktorların protestosuna destek için istifa edecek:
- Güney Kore'de çok sayıda tıp profesörü, kontenjanların artırılmasını protesto eden stajyer doktorlar konusunda hükümetin çözüm bulmasını sağlamak amacıyla 25 Mart'tan itibaren istifalarını sunmaya karar verdi.
Zimbabve'de sahte peygamber, 251 çocuğa istismar suçlaması: Zimbabve'de peygamber olduğunu iddia eden bir adam, yedi yardımcısıyla birlikte "küçüklere yönelik istismar" da içeren suç faaliyetlerinden tutuklandı. Sahte peygamberin çiftliğinde 251 çocuğun alıkonulduğu tespit edildi.
Avrupa Birliği üye ülkeleri, Rusya ile savaşan Ukrayna'ya askeri yardımlar için kullanılan fonu 5 milyar avro artırma konusunda prensipte anlaştığını duyurdu.
Brüksel'de işçiler kemer sıkma politikalarını protesto etti: Belçika'nın başkenti Brüksel'de yaklaşık bin işçi, Avrupa Birliği'nin (AB) kamu harcamalarını azaltmaya yönelik mali reformuna karşı gösteri düzenledi.
- İşçiler, yüksek gelirlilerden daha fazla vergi alınmasını talep ediyor.
- "Hiçbir şekilde ödemeyeceğiz" ve "Kemer sıkmaya hayır" yazan pankartlar açan protestocular, AB politikalarını eleştiren sloganlar attı.
Airbnb, mülklerin iç mekanlarında güvenlik kameralarını yasakladı: İnternet üzerinden rezervasyon ve konaklama imkanı sağlayan ABD merkezli Airbnb, ev sahiplerinin iç mekanlarda güvenlik kamerası kullanmasını tamamen yasakladığını bildirdi.
SAVUNMA
MİDLAS, TCG İstanbul’dan ilk atışını başarıyla gerçekleştirdi: Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı himayelerinde başlatılan ve Roketsan sorumluluğunda yürütülen proje kapsamında, Milli Dikey Atım Lançer Sistemi ilk kez TCG İstanbul fırkateyninden füze ateşledi.
- SSB açıklamasına göre, Başkanlık tarafından, Deniz Kuvvetleri Komutanlığı'nın ihtiyacını karşılamak amacıyla başlatılan ve Roketsan ana yükleniciliğinde yürütülen MİLGEM 5'inci, 6'ncı, 7'nci ve 8'inci Gemiler Dikey Atım Sistemi Tedariki Projesi kapsamında kritik bir kilometre taşı başarıyla tamamlandı.
ASELSAN’ın otonom su altı aracı Deringöz göreve hazır: Deringöz, su altında araştırma, keşif ve gözetleme, mayın tespit, boru hattı inceleme, liman ve üs koruma gibi birçok alanda etkin bir şekilde kullanılabilecek.
Bayraktar AKINCI, IIR Güdümlü MAM-T ve TV Güdümlü MAM-L atış testini başarıyla gerçekleştirdi: Bayraktar AKINCI Taarruzi İnsansız Hava Aracı (TİHA), Roketsan’ın geliştirdiği IIR (Görüntüleyici Kızılötesi) Güdümlü MAM-T ve TV Güdümlü MAM-L atış testini başarıyla tamamladı.
Baykar Genel Müdürü Haluk Bayraktar:
Türkiye’nin en çok ihraç edilen mühimmatları olan lazer güdümlü mini akıllı mühimmatlar, önemli bir eşiği daha geçerek bulut üstü vuruş kabiliyetine kavuştu.
Depremde hayat kurtaran “Duvar Arkası Radar” Denizli itfaiyesinde kullanılacak: STM tarafından yerli ve milli imkanlarla geliştirilen, 50’den fazla vatandaşın enkaz altından kurtarılmasını sağlayan STM Duvar Arkası Radar Sistemi, güncellenen konfigürasyonuyla Denizli Büyükşehir Belediyesi itfaiyesinin envanterine girdi.
- STM’den yapılan yazılı açıklamaya göre, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı öncülüğünde çalışmalarını sürdüren şirket, askeri ve sivil kullanım amacıyla STM DAR’ı geliştirdi.
Savunmadaki millileştirme başarısı seri üretimle kanatlandı: Savaş uçaklarına hassas görüntüleme yeteneği kazandıran ASELPOD Hedefleme Podu için millileştirilen Çevresel İklimlendirme Ünitesi ile sağlanan başarı seri üretim sürecine de taşındı.
- AR-GE faaliyetleri sonunda ortaya çıkan özgün ürünlerle dışa bağımlılığı azaltan, alt sistemleri yerlileştiren Anova Ar-Ge Teknolojileri, 250 kişilik mühendis kadrosuyla başta savunma sanayisi olmak üzere otomotiv, beyaz eşya, enerji, çevre, inşaat ve makine imalatı gibi birçok sektör için çözüm üretiyor.
Türkiye’nin yerli motorları: Platformlara entegre edilen ve geliştirme çalışmaları süren yerli motor projeleri.
Milli zırhlı araçlar ihracatta gaza bastı: Türk savunma sanayisinin zırhlı kara aracı üreticilerinden Otokar, 2023’te 7 yeni ülkeye zırhlı araç satışı gerçekleştirdi.
- 1990 yıllardan itibaren kendi tasarımı askeri zırhlı araçlarını üreten, Türkiye’nin ilk taktik zırhlı araç ihracatına imza atan Otokar, geçen yıllarda özgün paletli ve tekerlekli zırhlı araç aileleri oluşturdu, insansız ağır sınıf kara aracı geliştirdi, yılda 700 taktik zıhlı araç üretme kapasitesine ulaştı.
KÜLTÜR
Türkiye Cumhuriyeti'nin kuruluşunun 100. yıl dönümüne özel hazırlanan, Anadolu Ajansının (AA) global iletişim ortağı olduğu "Son Akşam Yemeği" filmi, 28. Nürnberg Film Festivali'nde gösterildi.
Devlet Tiyatroları (DT) Genel Müdürlüğü, Dünya Tiyatro Günü nedeniyle 27 Mart'ta temsil edilecek 38 oyunu ücretsiz sahneleyecek.
"Kadın Varsa Hayat Var" fotoğraf sergisi Esenler'de açıldı: Esenler Belediyesi tarafından "Kadın Varsa Hayat Var" sergisi Dr. Kadir Topbaş Kültür Sanat Merkezi'nde sanatseverlerin beğenisine sunuldu.
- Belediyeden yapılan açıklamaya göre, Deniz Kalaycı küratörlüğünde açılan sergi, fotoğraf sanatıyla ilgilenen kadınların objektifine yansıyan ve hayata bakış açılarını belgeleyen fotoğraflardan oluşuyor.
"Adaletin Eli" aksiyon ve gerilim meraklılarının ilgisini çekmeye aday: "Karayip Korsanları" ve "Yüzüklerin Efendisi" üçlemesi gibi filmlerde rol alan ünlü oyuncu Orlando Bloom'un başrolünde yer aldığı "Adaletin Eli", aksiyon ve gerilim sevenleri sinema salonlarına çekmeyi hedefliyor.
Star Wars serisinin ilk filmi, müzikal eşliğinde İstanbul'da gösterilecek: George Lucas'ın yönettiği, Mark Hamill, Harrison Ford ve Carrie Fisher gibi isimlerin rol aldığı "Star Wars: A New Hope" filmi, John Willams'ın film müzikleri eşliğinde Zorlu PSM'de izlenebilecek.
Restorasyonu tamamlanan 1600 yıllık mozaikler Sinop turizmine kazandırılmayı bekliyor: Sinop'ta, Kültür ve Turizm Bakanlığı ile Türk Tarih Kurumunun katkılarıyla yürütülen Balatlar Yapı Topluluğu kazısında ortaya çıkarılan ve restorasyon çalışmaları tamamlanan 1600 yıllık döşeme mozaiklerin, turizme katkı sunması hedefleniyor.
Türkiye'nin ilk denizaltı müzesi "TCG Uluçalireis" kapılarını 18 Mart'ta ziyaretçilerine açacak:
- Türk Donanmasında 29 yıl görev yapan ve sergilenmek üzere Çanakkale Deniz Müzesi'ne getirilen "TCG Uluçalireis" denizaltısı, yenilenmiş haliyle kapılarını 18 Mart'ta ziyaretçilerine açacak.
SPOR
🇹🇷 FENERBAHÇE KONFERANS LİGİ’NDE ÇEYREK FİNALDE:
- 🏆 Son 16 turunda Fenerbahçe, Union Saint-Gilloise’ı toplam 3-1’lik skorla mağlup etti.
⚽ Arda Güler, Real Madrid’deki ilk golünü attı:
- Celta Vigo’ya karşı 89. dakikada oyuna giren Arda, maçı 4-0’a getiren golü kaydetti.
🏅 Albino hastası ve görme engelli milli judocu Cahide Eke, önce kota almak, ardından Paris 2024 Paralimpik Oyunları'nda altın madalya kazanmak hedefiyle çalışmalarını sürdürüyor.
🏀 Amerikan Basketbol Ligi'nde (NBA) Denver Nuggets, deplasmanda San Antonio Spurs'ü 117-106 yendi.
🏀 Amerikan Basketbol Ligi'nde (NBA) Dallas Mavericks, deplasmanda Chicago Bulls'u 127-92 mağlup etti.
⚽ UEFA Avrupa Ligi'nde çeyrek ve yarı final eşleşmeleri belirlendi:
- Avrupa futbolunun kulüp düzeyindeki ikinci önemli organizasyonu UEFA Avrupa Ligi'nde çeyrek ve yarı final kuraları, İsviçre'nin Nyon kentinde çekildi.
🤼 Genç milli güreşçiler, Uluslararası Zafer Kupası'nda 31 madalya kazandı:
- Antalya'da 17 yaş altında düzenlenen Uluslararası Zafer Kupası'nda Türkiye, 31 madalya elde etti.
📣 Fatih Karagümrük, Şota Arveladze’den boşalan teknik direktörlük koltuğuna Tolunay Kafkas’ın getirildiğini açıkladı.
🎾 Djokovic, "şanslı kaybeden" Nardi'ye elendi:
Indian Wells Masters Tenis Turnuvası'nda, tek erkekler dünya sıralamasında 123. basamakta bulunan İtalyan sporcu Luca Nardi, Masters 1000 veya grand slam etkinliğinde Sırp tenisçi Novak Djokovic'i yenen tarihteki en düşük sıralamadaki oyuncu oldu.