Hudson Institute: Yaz aylarına yaklaşırken Rusya-Ukrayna savaşında nasıl gelişmeler bekleniyor?

ABD'nin önde gelen düşünce kuruluşlarından Hudson Institute'de, iki yıldan uzun bir süredir devam eden Rusya-Ukrayna savaşının gelen yaz ayları ile birlikte yeni bir aşamaya geçebileceğinin değerlendirildiği bir analiz yayınlandı.

Savaşın yerde özellikle Birinci Dünya Savaşı sırasında Batı Cephesi'nde yaşandığı şekilde siper savaşları şeklinde devam ettiği tespiti yapılan analizde, gökyüzünün ise büyük bir rekabete sahne olduğu ve önümüzdeki dönemde bu rekabetin daha da artacağı kaydedildi.

Analizde ayrıca; savaşta gelinen noktanın politika yapıcılar için geleceğe daha iyi hazırlanmak adına büyük dersler içerdiğine dikkat çekildi.

İşte Hudson Institute'de yayınlanan analiz:

Ukrayna'daki savaşın üzerinden iki yıldan fazla bir süre geçmesine rağmen cephe hatları, en azından şimdilik çoğunlukla durağan.

Hem Rus hem de Ukrayna kuvvetleri, Birinci Dünya Savaşı sırasında Batı Cephesi'nde yapıldığı gibi karmaşık siper sistemlerinden oluşan ayrıntılı savunma hatları inşa etti.

Bu tahkimatlar her iki tarafın da saldırı girişimlerini engelleyememiş olsa da, elde edilen birkaç küçük toprak kazanımının bedeli can ve ekipman kaybı oldu.

Yerde siperler ve geniş tahkimat sistemi bir önceki yüzyıldan kalma gibi görünse de, savaş alanının üzerindeki gökyüzünde savaşın gelecekteki doğası hızla gelişiyor.

Karada ilerleme kaydetmedeki zorluklar göz önüne alındığında, her iki taraf da havaya yöneldi.

Geçtiğimiz birkaç hafta içinde Rusya, Ukrayna hedeflerine karşı yüzlerce kamikaze drone, seyir füzesi ve balistik füze fırlattı. Hedefler arasında elektrik santralleri ve trafo merkezleri ve hatta büyük bir baraj yer aldı.

Bu arada Ukrayna, Rusya Federasyonu'nun derinliklerindeki hedefleri vurabilen, yerli üretim kamikaze insansız hava araçlarından oluşan istikrarlı bir dalga başlattı.

Bu hava savaşında hangi tarafın üstünlük sağlayacağını söylemek için henüz çok erken.

Stoklar ne durumda

Rusya şu ana kadar Ukrayna'ya her türden 7.000'den fazla füze fırlattı. Dünya on yıllardır bu düzeyde ve yoğunlukta hava saldırılar görmedi.

Şubat 2022'de Rusya Ukrayna hedeflerine karşı ilk füze salvolarını başlattığında, iki yıldan uzun bir süre sonra Rus kuvvetlerinin hala stoklarını koruyor olabileceğini çok az kişi tahmin edebilirdi.

Rus savunma sanayisinin bu yeni talebi karşılamaya çalışması aylar aldı. Rusya'nın ayda 115 ila 130 arasında uzun menzilli füze üretebildiği tahmin ediliyor.

Sadece geçtiğimiz 10 gün içinde Rus kuvvetleri yaklaşık 120 füze ateşledi. Füze saldırılarının son dönemdeki temposunun uzun süre sürdürülebilir olmadığı açık. Ancak yeterli hava savunmasının olmadığı bir ortamda ayda birkaç düzine füze bile büyük bir etki yaratabilir.

Rusya füze envanterini tüketiyor olsa da müttefikleri boşlukları doldurmaya yardımcı olmaya istekli. Örneğin Kuzey Kore füzelerinin Ukrayna'daki hedefleri vurmak için kullanıldığına dair kanıtlar var.

İnsansız hava araçları söz konusu olduğunda da Moskova ve Tahran arasında kapsamlı bir işbirliği var. İran üretimi binlerce Shahed kamikaze insansız hava aracı savaşın başlamasından bu yana Ukrayna'da kullanılmak üzere Rusya'ya tedarik edildi.

Hatta geçtiğimiz yılın sonlarında Rusya, Tataristan bölgesinde 2025 yılına kadar binlerce Shahed insansız hava aracı üretmesi beklenen yeni bir fabrikanın temeli atıldı.

Ukrayna'ya gelince, yaratıcılık, ustalık, cesaret ve hepsinden önemlisi hayatta kalma içgüdüleri Rusya'nın hava tehdidine oldukça başarılı bir şekilde karşı koymasını sağladı.Ukraynalılar, Rusya'nın derinliklerindeki hedefleri vurabilen kendi insansız hava aracı filosunu hızla geliştirerek dünyayı şaşırttı.

Kesin ayrıntılar kamuoyunca bilinmemekle birlikte, Ukrayna'nın Şubat 2022'den bu yana en az 15 farklı tipte insansız hava aracı ürettiği düşünülüyor.

Geçtiğimiz hafta dünya, Ukrayna'nın yerli üretim insansız hava araçlarının etkinliğini, Rusya'nın birçok petrol rafinerisini vurduklarında ilk elden gördü. Bu yıl şimdiye kadar en az 13 rafineri Ukrayna İHA'ları tarafından vuruldu ve en uzak hedef Ukrayna'dan yaklaşık 800 kilometre uzaklıktaki Samara Oblastı'nda yer alıyor.

Bu tür hedefleri vurabilmek Ukrayna için önemli çünkü Batı yaptırımları Rusya'nın petrol ihracatını engelleme konusunda zayıf kaldı. Moskova savaş bütçesine gelir sağlamak için petrol gelirlerine bel bağlamış durumda.

Bu nedenle Ukraynalılar Batı yaptırımlarına bel bağlamak yerine meseleyi kendi ellerine aldılar.

İHA saldırılarının sonuçları şimdiden Rusya içinde hissedilmeye başlandı. Rus petrol rafineri kapasitesinin yüzde 12'sinin devre dışı kaldığı tahmin ediliyor. Ve sonuç olarak, Rusya'nın küresel piyasalara yaptığı tüm benzin ihracatı bir sonraki duyuruya kadar durduruldu.

Ukrayna'nın insansız hava aracı programıyla elde ettiği son başarılara rağmen Kiev hava savaşında savunmada kalmaya devam ediyor.

Yaz aylarında neler yaşanacak

Ukraynalılar, Rus füze tehdidine karşı koymak için Patriot füze sistemi gibi Batı tarafından sağlanan hava savunma sistemlerini kullanma konusunda iyi bir iş çıkardılar.

Ancak ABD Kongresi'nin Ukrayna'ya ek yardım yapılmasına izin vermekte gecikmesi, bu sistemler için gerekli önleyicilerin stoklarının azalmaya başladığı anlamına geliyor. Bu da muhtemelen son haftalarda neden daha fazla Rus füzesinin hedeflerini vurduğunu açıklıyor.

Ayrıca Ukrayna'ya sadece Kiev ve Odesa gibi büyük şehirleri korumaya yetecek kadar gelişmiş hava savunma sistemi sağlandı. Diğer nüfus merkezleri kapsamlı bir hava savunma kapsamından yoksun ve cephede görev yapan askerler bu konuda büyük sıkıntı yaşıyor.

Dolayısıyla bu yıl Ukrayna'nın müttefikleri arasında gelişmiş hava savunma sistemleri sağlama, Rusya'nın müttefikleri arasında ise daha fazla balistik füze ve insansız hava aracı sağlama yarışı yaşanacak.

Aynı zamanda Ukrayna, Rusya'nın yerli füze üretimine ayak uydurmak amacıyla yerli insansız hava aracı programını genişletmek için fazla mesai yapacak.

Çatışma sahada yavaş ilerliyor gibi görünse de, her iki tarafın da fırlattığı füze ve insansız hava araçlarının devam eden yaylım ateşi, savaşın yakın zamanda bitmeyeceğini gösteriyor.

Ukrayna'daki savaş çoğu insana binlerce kilometre uzakta gibi görünebilir. Ancak herkes için bir uyandırma çağrısı görevi görmelidir.

Çatışmalarda insansız hava araçları ve gelişmiş füzelerin kullanımı daha da artacaktır. Politika yapıcılar geleceğe daha iyi hazırlanmak için şimdiden bu savaştan ders almalıdır.