gdh'de ara...

İran Rusya'ya SİHA satarak Bayraktar TB2'lere rakip olmak istiyor

İran ayrıca, Ukraynalılar tarafından savaşta başarıyla kullanılan Türkiye'nin ünlü yerli Bayraktar TB2 drone'una karşı rekabet etme fırsatı istiyor. Çünkü Rus hizmetinde olan İran yapımı insansız hava araçları, eğer marjinal bir performans sergilerse satışların artmasına yardımcı olabilir.

1. resim
24.07.2022

İran'a yönelik BM silah ambargosunun sona erme tarihi olan 18 Ekim 2020'de, Tahran'ın Rus donanımını ithal ederek eski askeri cephaneliğini modernize etmeye çalışacağına dair önemli spekülasyonlar vardı.

Bir yıl önce yayınlanan bir Pentagon raporu da İran'ın, Rus Su-30 savaş uçaklarını, S-400 hava savunma füze sistemlerini ve T-90 ana muharebe tanklarını alabileceğini iddia etti.

Ancak Tahran, ambargonun sona ermesinin ardından askeri donanım ithal etme değil aksine ihraç etme arzusunu ortaya koydu. Ağustos 2019 gibi erken bir tarihte, İran basınında yer alan bir haberde, Rusya'nın İran'ın insansız hava araçlarını satın almakla ilgilendiğine dair iddialar ortaya konmuştu.

Bugün gelinen noktada ise Beyaz Saray, Rusya'nın İran'ın insansız hava araçlarını almakla ilgilendiğini ve Rus yetkililerin, Shahed-191 ve Shahed-129 dahil olmak üzere farklı modele bakmak için Haziran ayında İran'ı iki kez ziyaret ettiğini iddia ediyor.

Böyle bir satış, Moskova'nın büyük miktarlarda mühimmatını tükettiği bir zamanda Rusya'ya önemli ölçüde rahatlama sağlayabilir. Beyaz Saray'ın İran'ın "Rusya'ya birkaç yüze kadar insansız hava aracı sağlamaya hazırlandığı" iddiası, uzmanlar tarafından daha önce de tahmin edildiği gibi, bunların çok sayıda gezici mühimmat içerebileceği de öne sürülüyor. İran aynı zamanda, Rusya,'ya kamikaze veya "intihar" dronları olarak bilenen İHA'lardan da verebilir.

Rusya, saldırı gücünü artırmak için acilen yüzlerce teçhizata ihtiyaç duyuyor. Haziran ayı sonlarında Ukrayna alışveriş merkezine yapılan Kh-22 gemisavar füze saldırısı ve kara hedeflerine karşı S-300 hava savunma füzeleri kullanması gibi olaylar, Rusya'nın balistik ve seyir füzesi stoklarında önemli eksiklikler olduğunu güçlü bir şekilde gösteriyor.

Tahran muhtemelen böyle bir satış karşılığında ödeme olarak Rus rublesini memnuniyetle kabul edecektir. Zira; İran Dini Lideri Ali Hamaney, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in son Tahran ziyareti sırasında, ülkelerin ABD dolarını zayıflatmak için ticaret yaparken ulusal para birimlerini kullanmaları gerektiğini açıkladı.

Dahası, Rus rublesini kabul etmek Tahran için faydalı olacaktır. Çünkü İran para biriminin rekor derecede düşük seviyelere ulaşmasıyla eş zamanlı olarak, ruble Haziran ayında yedi yılın en yüksek seviyesine ulaşarak beklentileri fazlasıyla aştı ve bu yıl dünyanın en iyi performans gösteren para birimi oldu.

Kendisini askeri donanım ithalatçısı olmaktan ziyade bağımsız bir ihracatçı olarak konumlandırmak şüphesiz Tahran'daki rejim için bir gurur kaynağı olacaktır. İran, eski konvansiyonel kuvvetlerini, özellikle de eskimiş hava kuvvetlerini geliştirmek yerine, asimetrik savaş yeteneklerini geliştirme stratejisinin bir parçası olarak yerli silahlı insansız hava araçları ve balistik füzeler geliştirmeye inatla devam ediyor.

Daha genel olarak ise, İran silahlarının nispeten düşük fiyatı, onu dünya çapında parya devletler ve popüler olmayan rejimler için uygun fiyatlı ve arzu edilen bir seçenek haline getirebilir. Örnek olarak İran, Ababil-2 dronlarını Mayıs ortasında Tacikistan'da üretmek içinbir fabrika açtı. Bu gelişme İran'ın bölgedeki diüer ülkelerle olan potansiyel anlaşmaları da canlandırabilir.

İran, 1980'lerde Saddam Hüseyin'in Irak'ı ile savaşan uluslararası bir parya iken, balistik füzelerin geliştirilmesi ve inşa edilmesi için adeta Kuzey Kore'ye dönüştü.

Tahran, Putin'in Rusya'sı gibi ülkelere benzer hizmetler sunabilir. Bu da Tahran'ın yerli silah endüstrisini güçlendirecek ve ABD'nin ekonomik yaptırımlarının zayıflattığı ekonomisine kaynak sağlayacaktır.

Sonunda ne olacağını zaman gösterecek olsa da, eğer bu satış gerçekleşirse İran'ın uzun vadeli gerçek bir silah ihracatçısı olma hedefindeki ilk önemli adım olabilir.

Forbes'de yayımlanan analiz gdh.digital tarafından çevrilmiştir.