Kuzey Kore ve Rusya arasında tarihi anlaşma
BM Şartı'nın 51. Maddesi, üye bir ülkenin bireysel ya da kolektif meşru müdafaa eylemlerinde bulunma hakkını öngörüyor.
Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in ziyaretinin ardından Pyongyang tarafından yayınlanan anlaşmanın tam metnine göre Kuzey Kore ve Rusya, her iki ülkenin de silahlı saldırıya uğraması halinde acil askeri yardım sağlama konusunda anlaştı.
Putin'in Vietnam'a hareket etmesinden saatler sonra Kuzey Kore devlet medyası, 1960'lardan kalma feshedilmiş bir karşılıklı savunma anlaşmasını yeniden canlandıran "Kapsamlı Stratejik Ortaklık Anlaşması "nı yayınladı.
Putin ve Kuzey Kore lideri Kim Jong Un'un Çarşamba günü imzaladığı ve nükleer enerji, uzay araştırmaları, gıda ve enerji güvenliği konularında işbirliğini de içeren anlaşma, Moskova'nın Asya'da son yıllarda attığı en yüksek profilli adımlardan biri.
Putin, beşinci dönem başkanlık görevine başlamasının hemen ardından geçtiğimiz ay Çin'i ziyaret etmişti.
Anlaşmanın 4. Maddesinde Kuzey Kore'nin resmi adının baş harfleri kullanılarak "İki taraftan herhangi birinin tek bir devlet ya da birkaç devlet tarafından silahlı saldırıya uğrayarak savaş durumuna düşmesi halinde, diğer taraf BM Şartı'nın 51. Maddesi ve Kuzey Kore ile Rusya Federasyonu yasaları uyarınca gecikmeksizin elindeki tüm imkanlarla askeri ve diğer yardımları sağlayacaktır." ifadeleri kullanılıyor.
Kim, Putin'in açıklamasını yineleyerek derinleşen bağlarını, Ukrayna'ya verdiği destek de dâhil olmak üzere Batı'nın ve özellikle de ABD'nin "hegemonyacı ve emperyalist" politikalarıyla mücadeleye bağladı.
Anlaşmanın Rusya'nın Şubat 2022'de işgalle başlayan Ukrayna'ya karşı savaşını nasıl etkileyeceği belirsiz.
Washington ve Seul, Rusya ile Kuzey arasındaki askeri iş birliğinin derinleşmesinden giderek daha fazla endişe duyuyor ve Rusya'nın Ukrayna'ya karşı kullanması için silah ticareti yaparak uluslararası yasaları ihlal etmekle suçluyor.
Ukraynalı yetkililer ülkelerinde Kuzey Kore'ye ait füze enkazı bulduklarını açıkladılar. Rusya ve Kuzey Kore silah ticareti yaptıklarını reddediyor.
Rusya'nın Uzak Doğu Federal Üniversitesi'nden Artyom Lukin, "Tüm niyet ve amaçlar için bu bir askeri ittifak anlaşmasıdır" dedi.
"Bu Moskova'nın eski Sovyet coğrafyası dışındaki ilk savunma ittifakı olacak."
Ancak, herhangi bir ittifakın gücü öncelikle yazılı olanlarda yatmaz ve karşılıklı savunma maddesi, birbirlerinin savaşlarına otomatik olarak dahil olmak anlamına gelmez.
Lukin, "Rusya ve Kuzey Kore'nin bu kez ittifak ilişkilerinde ne kadar ileri ve ne kadar derine gideceklerini göreceğiz" dedi.
"Kuzey Kore birlikleri Ukrayna'da görünecek mi? Rusya, Sarı Deniz'deki tartışmalı sınır üzerinde olası Kuzey-Güney çatışmalarında Kuzey'e askeri yardım sağlayacak mı? Şu anda hiçbir şey ihtimal dışı değil."
Seul'deki Kore Ulusal Birleşme Enstitüsü'nden Cho Han-bum, anlaşmanın Rusya için büyük bir kazanım olduğunu ve Kuzey Kore'nin Ukrayna savaşındaki desteği için yasal bir çerçeve oluşturduğunu söyledi.
Cho Han-bum anlaşmadaki ifadelerin, Moskova'nın isterse sınır çatışmalarında ya da gelecekteki diğer çatışmalarda Kuzey Kore'ye yardım etmekten kaçınması için alan bıraktığını söyledi.
Putin, 2000 yılından bu yana Pyongyang'a yaptığı ilk ziyarette Kim'e Rus politikasına verdiği destek için teşekkür etti.
Kim, Putin'in Ukrayna ile savaşı da dahil olmak üzere "Rusya'nın tüm politikalarına" "koşulsuz" ve tereddütsüz desteğini yineledi.
Rusya ve Kuzey Kore giderek artan bir uluslararası izolasyonla karşı karşıya kalırken, ABD ve Asyalı müttefikleri Rusya'nın bu yüzyılda nükleer silah deneyen tek ülke olan Kuzey Kore'yi ne kadar destekleyeceği konusunda giderek daha fazla endişe duyuyor.
KCNA'nın bildirdiğine göre anlaşmaya göre her iki taraf da üçüncü bir ülkeyle diğerinin çıkarlarını ihlal eden herhangi bir anlaşma imzalamayacak ve topraklarının herhangi bir ülke tarafından diğerinin güvenlik ve egemenliğine zarar verecek şekilde kullanılmasına izin vermeyecek.
İki ülkenin "savaşı önlemek ve bölgesel ve uluslararası barış ve güvenliği sağlamak için savunma yeteneklerini güçlendirmeyi" amaçlayan ortak eylemlerde bulunacağı belirtildi.
Güney Kore, anlaşmanın Kuzey Kore'nin silah programlarına ilişkin BM Güvenlik Konseyi kararlarını ihlal edecek bir "askeri teknoloji iş birliği" taahhüdü içermesinden üzüntü duyduğunu belirtti.
Beyaz Saray anlaşmanın bildirilen içeriği hakkında hemen yorum yapmadı.
Japonya, Putin'in askeri teknoloji konusunda Pyongyang ile iş birliğini göz ardı etmeyeceğine dair verdiği sözle ilgili "ciddi endişelerini" dile getirdi.
Kuzey'in başlıca siyasi ve ekonomik destekçisi olan Çin'in tepkisi ise sessiz kaldı.
Çin Dışişleri Bakanlığı'ndan bir sözcü yorum yapmaktan kaçındı ve bunun Rusya ile Kuzey Kore arasındaki ikili bir mesele olduğunu söyledi.