NATO, Vilnius Zirvesi öncesinde şehri kaleye dönüştürdü

16 NATO müttefiki, Rusya'dan sadece 151 km uzaklıkta gerçekleşecek olan 11-12 Temmuz zirvesini korumak üzere toplam 1.000 kadar asker gönderdi.

Birçoğu Baltık ülkelerinin sahip olmadığı gelişmiş hava savunma sistemleri de sağlıyor.

Litvanya Cumhurbaşkanı Gitanas Nauseda "Biden ve 40 ülkenin liderleri gelirken gökyüzümüzün korumasız olması sorumsuzluktan da öte bir şey olur" dedi.

Bir zamanlar Moskova'nın egemenliği altında olan ancak 2004'ten bu yana hem NATO'nun hem de Avrupa Birliği'nin bir parçası olan Baltık ülkeleri Litvanya, Estonya ve Letonya, ekonomilerinin %2'sinden fazlasını savunmaya harcıyor ki bu diğer NATO müttefiklerinin çoğundan daha büyük bir pay.

Ancak toplam nüfusu yaklaşık 6 milyon olan bölge için bu oran büyük orduları ayakta tutmak, kendi savaş uçaklarına ya da gelişmiş hava savunmasına yatırım yapmak için yeterli değil.

Almanya balistik ve seyir füzelerini ya da savaş uçaklarını engellemek için kullanılan 12 adet Patriot hava savunma sistemi lançeri konuşlandırdı.

İspanya bir adet NASAMS hava savunma sistemi getirdi, Fransa CAESAR kundağı motorlu obüsler gönderiyor.

Yine Fransa, Finlandiya ve Danimarka Litvanya'ya savaş uçakları gönderdi.

Birleşik Krallık ve Fransa İHASAVAR sistemleri sağlacak.

Polonya ve Almanya helikopterle güçlendirilmiş özel harekat kuvvetleri gönderdi. Diğer ülkeler de olası kimyasal, biyolojik, radyolojik ve nükleer saldırılara karşı önlemler gönderiyor.

Nauseda'ya göre liderler zirvesi sırasında hava güvenliğini sağlamak için müttefiklerin gösterdiği çaba NATO'nun Baltık ülkelerinde acilen kalıcı hava savunma sistemleri kurması gerektiği anlamına geliyor.

Nauseda gazetecilere yaptığı açıklamada "Zirve sona erdikten sonra ne olacağını düşünüyoruz ve kalıcı bir hava koruması için dönüşümlü bir güç oluşturmak üzere müttefiklerle birlikte çalışacağız" dedi.

Belarus sınırına yakın köylerde yaşayan halk Reuters'a, Rus müttefikinin Rusya'nın özel Wagner milislerini barındırma teklifine ve Rus nükleer silahlarına ev sahipliği yapmasına rağmen kendilerini tamamen güvende hissettiklerini söyledi.

"Wagner ya da Belarus'un NATO üyesi Litvanya'ya saldırabileceğini düşünüyor musunuz? Onlarda o cesaret yok. NATO, NATO'dur ve biz NATO'da olduğumuz için kendimizi güvende hissediyoruz. Neden Belaruslulardan korkalım ki?" diyor 67 yaşındaki Edvard Rynkun, Belarus'a 1 km uzaklıktaki Kaniukai köyünde.

"Litvanya yalnız olsaydı, farklı hissederdim" diye ekledi.

Rynkun'un komşusu 55 yaşındaki Elena Tarasevic, "NATO üyeliği olmasaydı, buradaki durum Ukrayna'dakiyle aynı olabilirdi" dedi.

Vilnius havaalanında, Almanya tarafından yönetilen sekiz Patriot füze lançeri, başlıkları Rusya'nın Kaliningrad bölgesine dönük olarak dururken görüldü.

İki tanesi de Belarus'a dönüktü. Rampaların tamamı Cuma sabahından bu yana faal durumdaydı.

Patriot konuşlandırmasının komutanı Yarbay Steffen Lieb, "Coğrafi olarak nerede bulunduğunuzu ve tehdidin nereden geldiğini gayet iyi biliyorsunuz" dedi.

"Litvanya bizden zirvenin korunmasını istedi ve NATO da Almanya'dan yardım istedi. Bu bizim cevabımız" diye ekledi.

Litvanya yaz dönemi için Belarus ve Rusya sınırındaki sınır muhafızlarının sayısını üç katına çıkararak Letonya ve Polonya'dan gelen memurlarla takviye etti. İki ülke Vilnius'ta devriye gezmek üzere polis de gönderdi.

Sınır muhafızları şefi Rustamas Liubajevas "Çeşitli provokasyonlara karşı hazırlık yapıyoruz" dedi.

Liubajevas, sınırda göçmen dalgalarından, sınır ihlallerinden ya da askeri araçların açıklama yapmadan sınırda belirmesinden korktuklarını da sözlerine ekledi.

Litvanya ve Avrupa Birliği'nin Minsk tarafından düzenlendiğini söylediği ve Minsk'in reddettiği bir çabayla 2021 yılında binlerce Orta Doğulu göçmen Belarus sınırından geçti.

O zamandan bu yana sayılar azaldı.

"Rusya'nın Ukrayna'ya yönelik saldırganlığı nedeniyle durum gerçekten çok gergin. Dolayısıyla (sınır koruma) zaten (zirveden önce) çok çok yüksek bir seviyedeydi" dedi Liubajevas.

Litvanya'nın Polonya ve Letonya ile olan Avrupa Birliği sınırlarında sınır kontrolleri zirve için yeniden uygulamaya konuldu.

Vilnius Belediye Başkanı, Vilnius'un merkezinin büyük bir kısmı zirve nedeniyle kapalı olacağından, vatandaşların aksaklıklardan kaçınmak istiyorlarsa şehir dışında tatil yapmalarını önerdi.