gdh'de ara...

Orban'dan AB'nin Ukrayna politikasına tepki mektubu

Macaristan Başbakanı Orbán, Avrupa Konseyi Başkanı Michel'e AB ülkelerinin Kiev'e desteğini gözden geçirmeyi kabul etmemeleri halinde Ukrayna'nın AB'ye katılımını engelleyeceklerini söyleyen bir mektup yazınca, sus payı olarak AB'den 920 milyon euroluk koşulsuz destek aldı.

1. resim

Macaristan Başbakanı Viktor Orbán, Avrupa Konseyi Başkanı Charles Michel'e AB ülkelerinin Kiev'e desteğini gözden geçirmeyi kabul etmemeleri halinde Ukrayna'nın AB'ye katılımını engelleyeceklerini söyleyen bir mektup yazdı. Orban, mektubunda Rusya'ya yönelik yeni yaptırım kararları alınmasını önleyeceklerini vurguladı.

AB'ye kararlarını gözden geçir mesajı

Orban'ın gönderdiği mektupta, "Avrupa Konseyi, Ukrayna'ya yönelik politikalarımızı gözden geçirmelidir." ifadesi yer alıyor.

Ayrıca Orban, yazdığı mektupta ABD'nin Kiev'e yaptığı askeri yardımları gelecekte sürdürüp sürdüremeyeceğinin tartışıldığını hatırlatarak AB'nin neden Ukrayna'ya yönelik yardımları devam ettireceğini sorguladı.

Vitor Orban'ın Charles Michel'e ithafen yazdığı mektupta şu ifadeler yer alıyor:

Avrupa Konseyi'nin AB'nin Ukrayna'daki stratejik hedeflerini açıkça tartışması gerekiyor. Mevcut hedefleri hâlâ gerçekçi bir şekilde ulaşılabilir olarak mı görüyoruz? Bu strateji, ABD'nin güçlü desteği olmaksızın sürdürülebilir mi? ABD'nin sürekli desteğini göz ardı edebilir miyiz? Savaştan sonra Avrupa'nın güvenlik mimarisini nasıl tasarlıyoruz?

Avrupa Konseyi, Ukrayna'nın geleceğine yönelik stratejimizde bir uzlaşı sağlamadıkça, önerilen güvenlik garantileri veya Ukrayna'ya yönelik ek mali destek hakkında temel kararların alınması noktasında karar verici konumda değildir.

Veto yetkisi

Doğrudan ifade etmemekle birlikte mektup, Budapeşte'nin Ukrayna için planlanan 50 milyar euroluk yardımın dağıtımını engellemek için veto yetkisini kullanabileceğini ima ediyor. Bu para, Ukrayna hükümetinin Rusya'nın tam ölçekli bir işgaline karşı savaşan silahlı kuvvetlerini finanse etmesi için gerekiyor.

Orban'ın tehdidi, Ukrayna ordusunun Rusya'ya karşı kazanç elde etmekte zorlandığı ve ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan'ın Ukrayna'ya yönelik ABD yardımı için "pencerenin kapandığı" uyarısının ardından geldiği hassas bir zamanda ortaya çıktı.

Macaristan, ülkenin demokratik gerileme algısı nedeniyle uzun süredir inceleme altında. Ayrıca Brüksel ile yaşanan anlaşmazlık 22 milyar euroluk uyum fonunun dondurulmasına neden oldu.

Macaristan Başbakanı Viktor Orban, "mali şantaj" olarak adlandırdığı bu duruma tepki olarak, Ukrayna ile üyelik müzakerelerinin başlatılması da dahil olmak üzere önemli kolektif kararları raydan çıkarmak için veto yetkisini kullanmakla tehdit etti.

Macaristan Başbakanı Viktor Orban / Reuters
Macaristan Başbakanı Viktor Orban / Reuters

Macaristan'da AB karşıtı kampanya

Bu hafta başında ise Budapeşte, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ve milyarder George Soros'un oğlu ve Açık Toplum Vakıfları'nın (OSF) şu anki başkanı Alexander Soros'u hedef alan bir kamu kampanyası başlattı. Macaristan'ın dört bir yanına asılan reklam panolarında şu ifadeler yer alıyor: "Onların ıslık çaldığı melodiyle dans etmeyelim!"

Kampanya, vatandaşlara farklı AB politikaları hakkındaki görüşlerini soran ve bağlayıcı olmayan ulusal bir istişarenin parçası. Anket, "ağır önyargılı ifadelerle dolu" 11 soru içeriyor.

Ayrıca bu hafta Orban hükümeti, yurt içi kampanyalarda ve STK faaliyetlerinde yabancı fonların kullanımını soruşturmak üzere bir "egemenliği koruma ofisi" kurulmasını amaçlayan yeni bir yasa tasarısı sundu. Bu düzenleme teklifi, siyasi muhaliflere, sivil topluma ve sendikalara yönelik olası bir baskıya ilişkin endişeleri arttırdı.

AB'den Macaristan'a 920 milyon euroluk kaynak

AB ile Macaristan arasında Ukrayna geriliminin patlak vermesi ve Orban'ın birliğin Ukrayna politikasını veto etme tehdidinin ardından AB Komisyonu Başkanı Charles Michel, önümüzdeki pazar günü uzlaşı sağlamak üzere Viktor Orban ile Budapeşte'de bir araya gelecek.

AB Komisyonu Başkanı Charles Michel (solda) ile Viktor Orban (sağda) / Reuters
AB Komisyonu Başkanı Charles Michel (solda) ile Viktor Orban (sağda) / Reuters

Tam da gerilimin hat safhada olduğu bir dönemde Avrupa Komisyonu, hızlı bir karar alarak Macaristan'ın "kurtarma ve dayanıklılık planının" revize edilmiş halini onayladı. Böylece Budapeşte'ye "şartsız" 920 milyon euro ödenmesinin yolu açıldı.

Bu onay ile birlikte Avrupa Komisyonu, küresel enerji piyasasındaki bozulmaya yanıt olarak uygulamaya koyduğu 'REPowerEU' Planı kapsamında Macaristan'a 920 milyon euro aktarmaya hazırlanıyor.

Macaristan'ın durumunda, "ön finansman" 920 milyon euro tutarında ve önümüzdeki on iki ay boyunca iki ayrı dilim halinde ödenecek. 

Tartışma