Somali, Türkiye ile imzaladığı savunma iş birliği anlaşmasını onayladı

Somali Enformasyon Bakanı Daud Aweis, X sosyal medya hesabından, ülkesinin, Türkiye ile olan savunma alanındaki işbirliği anlaşmasına dair açıklamada bulundu.

İki ülke arasındaki anlaşmanın çok önemli bir adım olduğuna işaret eden Aweis, "Kabine, NATO üyesi ve Somali'nin yakın müttefiki Türkiye ile imzalanan savunma işbirliği anlaşmasını onayladı. Bu dönüm noktası niteliğindeki 10 yıllık anlaşma, Somali hükümetinin egemenliğini koruma çabalarını önemli ölçüde güçlendirecek." ifadesini kullandı.

Türkiye ile Somali arasında 8 Şubat'ta savunma ve güvenlik konularını da içeren Savunma ve Ekonomik İşbirliği Çerçeve Anlaşması imzalanmıştı.

Ekonomik ve siyasi sorunların yaşandığı Somali'de Eş-Şebab yıllardır ülkede güvenlik sorunu oluşturmaya devam ediyor.

Somali Bakanlar Kurulu, Türkiye ile 10 yıllık Deniz Güvenliği Anlaşmasını onaylayarak Türkiye'ye Somali karasularında tam yetki verdi.

Buna göre Türkiye deniz güvenliği operasyonlarını denetleyecek ve Somali donanmasının yeniden inşasını desteklemek ve yasadışı balıkçılıkla mücadele etmek üzere Mavi Su Ekonomik Bölgesi kaynaklarının %30'unu alacak.

Bu anlaşma, Etiyopya'nın Somali'nin Awdal bölgesindeki Lughaya'da bir liman ve askeri üs için Somaliland yönetimiyle yaptığı anlaşmayı da içeren son gelişmeleri takip ediyor.

Detaylar

Somali Başbakanı Hamza Abdi Barre kabine toplantısında anlaşmayı, uzun vadede Somali ulusu için bir "miras" olacak "tarihi" bir anlaşma olarak nitelendirdi.

Barre, "Bu anlaşma terörizm korkusuna, korsanlara, yasadışı balıkçılığa, zehirlenmeye, istismara ve yurtdışından gelen tehditlere son verecek" dedi.

Anlaşma hakkında bilgi sahibi Somalili bir kaynak Middle East Eye'a yaptığı açıklamada anlaşmanın Türk Donanmasının önümüzdeki 10 yıl boyunca gerektiğinde Somali deniz sularını savunma yetkisi verdiğini söyledi.

Bir Türk savunma yetkilisi ise yorum yapmaktan kaçınarak anlaşmanın içeriğinin TBMM ve Cumhurbaşkanı tarafından onaylandıktan sonra eş zamanlı olarak kamuoyuna açıklanacağını söyledi.

Yetkili, "Onaylanması için uzun bir yol olduğu için ayrıntıları açıklayamayız," diye ekledi.

Türk Deniz Kuvvetleri halihazırda Somali açıklarında ve Aden Körfezi'nde 2009'dan bu yana korsanlık ve silahlı soygunla mücadele için BM misyonu kapsamında faaliyet gösteriyor.

Somali Savunma Bakanı Abdulkadir Mohamed Nur, 8 Şubat'ta Ankara'da Türk mevkidaşı Yaşar Güler ile yaptığı görüşmede "savunma ve ekonomik iş birliği çerçeve anlaşmasını" imzaladı.

Türk Savunma Bakanlığı'ndan yapılan açıklamaya göre Güler, "İlişkilerimizi daha da güçlendiren görüşmelerimizde Somali'nin egemenliğine ve toprak bütünlüğüne verdiğimiz önemi yineledik" dedi.

Somalili bir haber sitesi olan Garowe Online, Somali Cumhurbaşkanı Hassan Sheikh Mohamud'un Çarşamba günü parlamentonun iki kanadının kapalı bir toplantısında anlaşmayla ilgili bir konuşma yapacağını ve ayrıntılar vereceğini söyledi.

Türkiye, Somali'nin ulusal ordu kurma çabalarına katkıda bulunmak amacıyla son yıllarda Somalili askerleri eğitiyor. Ankara'nın Mogadişu'da büyük bir askeri üssü var ve havaalanını bir Türk firması işletiyor.

Etiyopya geçen ay, ayrılıkçı bölgenin bağımsızlığının tanınması karşılığında Somaliland kıyısındaki limanlara deniz ve ticari erişim sağlayan bir anlaşma imzaladı.

Somali bu hareketi şiddetle kınadı ve Türkiye bu olayda Mogadişu'yu destekledi.

Ankara'nın Etiyopya ile de yakın bağları var ve onu 2022'de başkentinin Tigrayan güçleri tarafından ele geçirilmesini önleyen askeri insansız hava araçlarıyla silahlandırıyor.

Garowe Online, "Anlaşma, Türkiye'nin bol deniz kaynaklarıyla bilinen Somali münhasır ekonomik bölgesinden elde edilen gelirin yüzde 30'unu almasını öngörüyor" dedi.

"Anlaşma, Somali sularında yasadışı balıkçılıkla mücadeleyi vurguluyor ve Türkiye bu sorumluluğu üstlenmek için Somali donanmasını inşa etmeyi ve donatmayı taahhüt ediyor."

Her iki tarafın da kabul etmesi halinde, onaylanmasından sonraki 24 saat içinde başlaması öngörülen anlaşma, deniz ihlalleri durumunda Somali sularını koruma sorumluluğunu Türkiye'ye veriyor.

BM Güvenlik Konseyi Aralık ayında Somali hükümetine karşı 30 yılı aşkın bir süredir uygulanan silah ambargosunu kaldırarak hükümetin yetkilerini güçlendirdi.